Mehmet Enes GÖKLER, Fatih ÖZ, Selma METİNTAŞ

Hekimlik Değer Algısı Ölçeğinin güvenilirlik ve geçerliliğinin tıp fakültesi öğrencilerindeki sonuçları

Amaç: Hekimlik değerlerinin kazandırılması ağırlıklı olarak tıp eğitimi sırasında olmaktadır. Çalışmanın amacı, hekimlik değer algılarını değerlendirmek amacıyla bir ölçek oluşturmak ve ölçeğin geçerliğini değerlendirmektir.Yöntem: Çalışma grubunu, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde öğrenim görmekte olan birinci, üçüncü ve altıncı sınıf öğrencileri olmak üzere 456 öğrenci oluşturdu. Literatürden yararlanılarak araştırıcılar tarafından 23 sorudan oluşan, 5’li Likert tipi “Hekimlik Değer Algısı Ölçeği (HDAÖ) oluşturuldu. Ölçeğin güvenilirliğini değerlendirmek için madde toplam puan korelasyonu, iç tutarlılık (Cronbach’ alfa) ve test-tekrar test analizleri kullanıldı. Test tekrar test korelasyonu için Sperman korelasyon analizi, ortalamaların karşılaştırılmasında Wilcoxon testi uygulandı. Yapı geçerliliği için açımlayıcı faktör analizi ve doğrulayıcı faktör analizi kullanıldı. Bulgular: Ölçek geliştirme çalışması sonrasında, ölçek 18 maddeden ve 3 boyuttan (hekim tutumu, hasta hekim ilişkisi, hekimin empati yeteneği) oluşmaktaydı. Ölçekteki maddeler toplam varyansın %49.62’sini açıklamakta ve faktör yükleri 0.41-0.73 arasında değişmekteydi. Ölçeğin Cronbach’ alfa güvenirlik katsayısı 0.88’di. Doğrulayıcı faktör analizi sonucunda, ölçeğin uyumunun ve uyum indekslerinin kabul edilebilir düzeyde oldukları bulundu. Sonuç:Hekimlik Değer Algısı Ölçeği, analiz sonuçlarına göre yeterince güvenilir ve geçerli bir ölçektir.

Anahtar Kelimeler:

Hekimlik, ölçek, geçerlilik, güvenirlik

Reliability and validity of Medical Profession Value Perception Scale and results in medical students

Perception of medical profession value pis mainly gained during medical education. The aim of this study is to develop a Medical Profession Value Perception Scale (MPVS) and to assess its validity among medical students. Methods:This study carried out on 456 first, third and sixth year medical students studying at Eskisehir Osmangazi Medical Faculty. MVPS was created using literature consisting of 23 questions by the researchers, 5-point Likert-type. Item total correlations, internal consistency (Cronbach's alpha) and test retest correlation were used to assess the reliability of thescale. Wilcoxon test wasusedforcomparison of means and Spearman correlation analysis was used for test retest correlation. Exploratory factor analysis and confirmatory factor analysis were used for construct validity. Results: The scale was formed of 18 items and 3 dimensions (attitude of doctors, doctor patient relationship, doctor's ability to empathize). Scale items explain 49.62% of total variance and factor loadings ranged from 0.41-0.73. Cronbach's alpha reliability coefficient was 0.88. As a result of theconfirmatoryfactoranalysis, the fit of scaleandthe fit indiceswerefoundto be acceptable. Conclusions: Medical Profession Value Perception Scale is sufficiently reliable and valid scale according to the analysis results.

Keywords:

Medicalprofession, scale, reliability, validity,

PDF

___

1. Bayat AH. Tıp Tarihi. İzmir: Sade Matbaa, 2003.
2. Avcı N. Üniversite Gençliğinin bireysel ve toplumsal değerlere ilgi ve bakışı: Süleyman Demirel Üniversitesi Örneği. Değerler ve Eğitimi Uluslarası Sempozyumu, DEM Yayınları. 2007;819-851.
3. Yürütücü A, Gürbüz H. Hekimlerin ahlaki değerleri ile meslek etiğinin istatistiksel olarak incelenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 2001;6 (1):157-172.
4. Atıcı, E. Hasta-hekim ilişkisini etkileyen unsurlar. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 33.2 (2007): 91-96.
5. Thiedke CC. What do wereallyknowaboutpatientsatisfaction? FamPractManag 2007;4(1):33-36.
6. Donald HI.Everyone is entitledto a gooddoctor. Med J Aust 2007;186 (5):256- 261.
7. Duberstein P, Meldrum S, Clevland KF, Sheilds G, Ronad ME. Influences on patientsrating of physicians: Physiciansdemographicsandpersonality. PatientEducCouns 2007;65(2):270-274.
8. Stone M. Whatpatientswantfromtheirdoctors? BMJ 2003;326(7402):1294.
9. Diseker RA, Micielutte R. An analysis of empathy in medical students before and following clinical experiences. J Med Educ 1981;56(12):1004- 1010.
10. Metintaş S, Çayhan V, Sarı A, Taze M, Yavaş G, Yılmaz E. Eskişehir ili kırsalında toplumun hekimlik değer algıları. Değerler Eğitimi Sempozyumu Bildiri Özetleri Kitabı. Eskişehir, 2011.
11. Kline P. An Easy Guide toFactor Analysis. New York: Rout-ledge, 1994.
12. Schumacker RE, Lomax RG. A Beginner's Guide to Structural Equation Modeling, New Jersey: Erlbaum, 2004.
13. Byrne BM. StructuralEquationModelingwith LISREL, PRELIS, and SIMPLES: Basic Concepts, Applications, and Programming. Mahwah, New Jersey: Erlbaum, 1998.
14. Şimşek ÖF. Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş: Temel ilkeler ve Hekimlik değer algıları ölçeği Turk J Public Health 2017;15(1) 36 LISREL Uygulamaları. Ankara: Ekinoks Basın Yayın Dağıtım, 2007.
15. Hu LT, Bentler PM. Cut off criteria for fit indexes in covariance structure analysis: conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling 1999;6(1):1-55.
16. Tavşancıl E. Tutumların Ölçülmesi Ve SPSS ile Veri Analizi. Ankara: Nobel Yayınları, 2002.
17. Çokluk Ö, Şekercioğlu G, Büyüköztürk Ş: Sosyal bilimler için Çok değişkenli İstatistik SPSS ve LISREL Uygulamaları. Ankara: PEGEM Akademi, 2014.
18. Erkorkmaz Ü, Etikan İ, Demir O, Özdamar K, SanisoğluY. Doğrulayıcı faktor analizi ve uyum indeksleri. Turkiye Klinikleri J MedSci 2013;33(1):210-23.
19. Sümer N. Yapısal Eşitlik Modelleri: Temel Kavramlar ve Örnek Uygulamalar. Türk Psikoloji Yazıları 2000;3(6).
20. Tabachnick BG, Fidell LS. Using MultivariateStatistics. Boston: Allynand Bacon, 2001.
21. Thompson B. Exploratory and confirmatory factor analysis: Understanding concepts and applications. Washington, DC: American Psychological Association, 2004.
22. Kline RB. Principles and Practice of Structural Equation Modeling. New York: Guilford Press, 2005.
23. Yılmaz V, Çelik HE. LISREL ile Yapısal Eşitlik Modellemesi-I. Ankara: PEGEM Akademi, 2009.
24. Core Committee, Institute for International Medical Education. Global minimum essential requirements in medical education. Medical Teacher2002:24(2);130-135.
25. Rhodes R, Cohen DS. Understanding, being, and doing: medical ethics in medical education. Camb Q Healthc Ethics 2003;12:39-53