Kizilçam-Anadolu Karaçami Doğal Karişik Meşcereleri İçin Biyolojik Bağimsizliğa Ulaşma Yaşlarinin Belirlenmesi

Determination of Free-to-Grow Stages for Natural Mixed Brutian Pine-Anatolian Black Pine Stands

Karışık meşcereler ülkemiz ormancılığı için önemli meşcere yapılarıdır. Ülkemizde karışık meşcereler çoğunlukla verimli ormanlardır ve verimli ormanlarının üçte birini oluşturmaktadırlar. Bununla birlikte, bu meşcerelerde ormancılar tarafından yapılan gençleştirme çalışmaları saf meşcereler kadar başarılı değildir. Kızılçam (Pinus brutia Ten.) ile Anadolu karaçamı [Pinus nigra subsp. pallasiana (Lamb.) Holmboe] doğal karışık meşcereleri Toros dağlarında ekonomik ve biyolojik çeşitlilik bakımından önemli karışımlardır. Anadolu karaçamı ışık isteyen bir ağaç türü olması yanı sıra gençlikte gölgeli ortam tercih etmektedir.  Kızılçam, meşcere de her durumda ışık isteği yüksek olan ağaç türlerinden birisidir. Bu yüzden kızılçam ve Anadolu karaçamı karışık meşcereleri aynı yılda gençleştirilememektedir. Bu çalışma ile kızılçam ve Anadolu karaçamı karışık meşcerelerinde ağaç türlerinin biyolojik bağımsızlığa ulaşma yaşları tespit edilerek, uygun gençleştirme yönteminin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla Isparta Orman Bölge Müdürlüğü alanlarında, değişik özellikte meşcere kuruluşuna sahip karışık meşcerelerden 20 örnek alan ölçülmüştür. 300 kızılçam ve 300 Anadolu karaçamı olmak üzere toplam 600 ağaçta biyolojik bağımsızlığa (50, 75 ve 100 cm boya) ulaşma yaşı belirlenmiştir. Sonuç olarak, kızılçam bireyleri 50 ve 100 cm boya 5 ve 11 yılda, Anadolu karaçamı bireyleri ise 9 ve 13 yılda ulaşmaktadır. Ayrıca 80 cm boya ortalama ulaşma süresi kızılçamda 8, Anadolu karaçamında ise 10 yıldır. Kızılçam-Anadolu karaçamı karışık meşcerelerinde gerçekleştirilecek doğal gençleştirme çalışmalarında, Anadolu karaçamına kızılçama göre 2 yıl yaş-boy üstünlüğü vermek, kararlaştırılan meşcere kuruluşlarının tesisine yardımcı olacaktır.

___

  • Alemdağ, Ş., 1962. Türkiye’deki Kızılçam Ormanlarının Gelişimi, Hasılatı ve Amenajman Esasları. Ormancılık Araştırma Enstitüsü Yayınları, Teknik Bülten No 11, 160s, Ankara.
  • Anonim, 2008. Orman Amenajman Yönetmeliği. Resmi Gazete, 05 Şubat 2008 Salı, Sayı: 26778, Ankara.
  • Ata, C., 1995. Silvikültür Tekniği. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Yayın No:4/3, 453 s, Bartın.
  • Avery, T.E., Burkhart, H.E., 1994. Forest Measurements. McGraw-Hill Series in Forest Resources, 408 p, New York.
  • Bozkuş, F., 1988. Toros Göknarı (Abies cilicica Carr.)’nın Türkiye’deki Doğal Yayılış ve Silvikültürel Özellikleri. Orman Genel Müdürlüğü Yayını, 118 s, Ankara.
  • Ceylan, B., 1987. Kızılçamın Doğal Gençleştirilmesi. Ormancılık Araştırma Enstitüsü Yayınları, El Kitabı Serisi 2, Ankara.
  • Çatal, Y., 2009. Batı Akdeniz Bölgesi Kızılçam (Pinus brutia Ten.) Meşcerelerinde Artım ve Büyüme. Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi, Isparta.
  • Diker, M., 1946. Orman Amenajman Bilgisi, Yüksek Ziraat Enstitüsü Yayını, 270 s, Ankara.
  • Erkan, N., 1996. Kızılçamda (Pinus brutia Ten.) Meşcere Gelişmesinin Simülasyonu. Güney Doğu Anadolu Ormancılık Araştırma Müdürlüğü Teknik Bülten Seri No 1, 148 s, Elazığ.
  • Eyüpoğlu, A.K., 1989. Doğu Ladinin Doğal Gençleştirilmesi. Ormancılık Araştırma Enstitüsü Yayınları, El Kitabı Serisi 5, Ankara.
  • Genç, M., 1985. Karaçam (Pinus nigra Arnold.) Öncü Gençliklerinde Gelişme Özellikleri (Sütçüler Orman İşletme Müdürlüğü Kocaoluk Mevkii). İstanbul Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
  • Genç, M., 2004. Silvikültür Tekniği. Süleyman Demirel Üniversitesi, Orman Fakültesi, Yayın No 46, 357s, Isparta.
  • Genç, M., 2006. Silvikültürel Uygulamalar (Silvikültürün Temel Esasları-Orman Bakımı-Silvikültürün Tekniği-Silvikültürel Planlama), Süleyman Demirel Üniversitesi, Orman Fakültesi, Yayın No.68, Isparta.
  • Güner, Ş.T., Çömez, A., Genç, M., 2007a. Sarıçam-Karaçam Doğal gençleştirme Sahalarında Bazı Tespitler: Sündiken Dağları, I. Bölüm. Orman Mühendisliği Dergisi, 44 (4-5-6) 16-18, Ankara.
  • Güner, Ş.T., Çömez, A., Genç, M., 2007b. Sarıçam-Karaçam Doğal gençleştirme Sahalarında Bazı Tespitler: Sündiken Dağları, II. Bölüm. Orman Mühendisliği Dergisi, 44 (7-8-9) 22-24, Ankara.
  • Jogiste K. 1996. The Influence of Initial Conditions on Development of Mixed Stands of Picea abies L. Karst. and Betula pendula Rofh.&Betula pubescens Ehrh. Regeneration Problems of Mixed Satands, 45-60.
  • Jones, J.R., Agrawala, N.K., 1985. Review and Comparison of Site Evaluation Methods. Training Course on Application of Electronic Data Processing in Forest Inventory. 5 March-12 April, 395-418, Dehra Dun.
  • Kalıpsız, A., 1963. Türkiye’de Karaçam (Pinus nigra Arnold) Meçcerelerinin Tabii Bünyesi ve Verim Kudreti Üzerine Araştırmalar. Orman Genel Müdürlüğü Yayın No 349/8, 57s, İstanbul.
  • Kenk, G.K. 1992. Silviculture of Mixed-Species Stands in Germany. The Ecology of Mixed- Species Stands of trees. Blacwell Scientific Publications, 53-64, Oxford.
  • Menning, K.M. 1997. Landcape Analysis Structure, Pattern and Fire Effects in the Sierran Mixed Conifer Forest. Seventh Symposium on Systems Analysis in Forest Resources, 27-28., 28-31 May, Michigon.
  • Meyer, H.A., 1953. Forest Mensuration. Penns Valley Publishers, Inc., State College, 357p, Pennslvania.
  • Odabaşı, T., Çalışkan, A., Bozkuş, H.F., 2004. Silvikültür Tekniği. İstanbul Üniversitesi, Orman Fakültesi, Yayın No 4959/475, İstanbul.
  • Oliveirea, A. M. C. 1996. Natural Regeneration on Pure and Mixed Mountain Stands in Serra Da Lousa And Serra Do Soajo., Regeneration Problems of Mixed Satands,1-20, Portugal.
  • Saatçioğlu, F., 1979. Silvikültür Tekniği. İstanbul Üniversitesi, Orman Fakültesi, Yayın No 2490/268, İstanbul.
  • Yeşil, A., 1992. Değişik Sıklık ve Bonitetteki Kızılçam Meşçerelerinin Yaşa Göre Gelişimi. İstanbul Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 149s., İstanbul.