Mustafa Cemil KARA, Mustafa ŞİMŞEKLİ, Ahmet Alp AKER

Distribution of Fish fauna on the upper and Middle basin of Ceyhan River, Turkey

Mayıs 2001- Nisan 2004 tarihleri arasında orta ve yukarı Ceyhan havzası balık faunasının dağılımı ve sistematik özellikleri incelendi. Balık örnekleri, elektroşoker ve çeşitli göz açıklığındaki balık ağları kullanılarak iki göl, iki baraj gölü ve 18 akarsu sisteminde yakalandı. Yakalanan toplam 2.414 balık örneğinden 1.156 bireyin diagonostik özellikleri incelendi. Araştırma bölgesinde 10 familyaya ait 20 tür tanımlandı. Bunlar; Anguilla anguilla, Salmo trutta macrostigma, Cyprinus carpio, Acanthobrama sp., Alburnus orontis, Pseudophoxinus zekayi, Squalius kottelati, Garra rufa, Chondrostoma regium, Luciobarbus pectoralis, Capoeta angorae, Capoeta erhani, Cobitis evreni, Schistura ceyhanensis, Oxynemacheilus sp., Silurus glanis, Clarias gariepinus, Aphanius mento, Gambusia affinis ve Salaria fluviatilis’dir. Son yıllarda rapor edilen dört balık türünden Pseudophoxinus zekayi, Capoeta erhani, Schistura ceyhanensis ve Cobitis evreni endemik türlerinin tanımlanması yapıldı. Anguilla anguilla bireyleri yukarı Ceyhan havzasında bulunmaz iken Salaria fluviatilis bireyleri 750 m rakımı altındaki istasyonlarda mevcuttur. S. t. macrostigma bireyleri ise 720 ile 1.474 m rakımdaki akarsu ve çaylarda bulunmaktadır. Capoeta angorae, Garra rufa ve Alburnus orontis Ceyhan nehir sisteminde çok geniş bir dağılım göstermiştir. Gambusia affinis ve Clarias gariepinus sadece Gavur Gölü kanalları ve Kumaşır Gölü’nde belirlenmiştir. Acanthobrama sp. sadece Sır Baraj Gölü’nde; Silurus glanis ve Squalius kottelati Sır Baraj gölü kanallarında ve Menzelet Baraj gölünde, Cobitis evreni ve Aphanius mento ise bitikisel floranın olduğu lokalitelerde belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

balık, Türkiye, fauna, populasyon dağılımı

Türkiye’nin orta ve yukarı Ceyhan Nehir havzasının balık faunası ve dağılımı

Fish fauna in the upper and middle Ceyhan River basin were investigated with the distribution and systematical determination from May 2001 to April 2004. The fish specimens were obtained by electro fishing and gill nets from two lakes, two reservoirs and 18 streams. A total of 2,414 specimens were collected and 1,156 of these were investigated diagnostic characteristics. Twenty species belong to 10 families were determined. The fish species determined in the study are: Anguilla anguilla, Salmo trutta macrostigma, Cyprinus carpio, Acanthobrama sp., Alburnus orontis, Pseudophoxinus zekayi, Squalius kottelati, Garra rufa, Chondrostoma regium, Luciobarbus pectoralis, Capoeta angorae, Capoeta erhani, Cobitis evreni, Schistura ceyhanensis, Oxynemacheilus sp., Silurus glanis, Clarias gariepinus, Aphanius mento, Gambusia affinis and Salaria fluviatilis. Endemic species Pseudophoxinus zekayi, Capoeta erhani, Schistura ceyhanensis and Cobitis evreni reported in recent years were described. Salaria fluviatilis present stations which under 750 m altitudes while Anguilla anguilla was not present in the upper Ceyhan River basin. S. t. macrostigma was also determined in the streams and river located between 720-1,474 m altitudes. Capoeta angorae, Garra rufa and Alburnus orontis were showed a large distribution in the Ceyhan River system. Gambusia affinis and Clarias gariepinus were determined only in Gavur Lake canals and Kumaşır Lake. Acanthobrama sp. only presented in Sır Reservoir, Silurus glanis and Squalius kottelati presented in Sır lake canals and Menzelet lake reservoir, Cobitis evreni and Aphanius mento were determined in the vegetative areas.

Keywords:

fishes, Turkey, fauna, population distribution,

PDF

___

Aldemir, A., Ege, M. and Savcı, A.E. 2003. Gambusia affinis (Baird& Girard) (Sivrisinek balığı) in sivrisinek mücadelesindeki rolü ve sucul fauna üzerinde etkisi. Turk J. of Aquatic life, 1: 14-22.
Alp, A., Kara, C., Büyükçapar, H.M. and Bülbül, O. 2005. Age, growth and condition of Capoeta capoeta angorae Hankó, 1924 from the upper water systems of the river Ceyhan, Turkey. Turk. J. Vet. Anim. Sci, 29: 665-676.
Alp, A. and Kara, C. 2007. Distribution pattern and morphological differences between the sexes of river Blenny, Salaria fluviatilis (Asso, 1801), in the Ceyhan river basin, Turkey. Turk. J. Zool., 31: 113-120.
Alp, A., Kara, C., Büyükçapar, H.M. and Bülbül, O. 2002. Biological characteristics of the fish populations in the streams of Tekir and Fırnız in Kahramanmaraş. K.maraş Sütçü Imam University, Pr. no: 1999/7-1/1, 94 pp.
Alp, A., Kara, C. and Büyükçapar, H.M. 2003. Reproductive biology of brown trout, Salmo trutta macrostigma Dumeril 1858, in a tributary of the Ceyhan river which flows into the eastern Mediterranean Sea. J. Appl. Ichthyol, 19: 346-351.
Alp, A., Kara, C. and Büyükçapar, H. 2004. Reproductive biology in a native European Catfish, Silurus glanis L., 1758, population in Menzelet Reservoir. Turk J. of Veterinary and Animal Sciences, 28: 613-622.
Aras, M.S. 1976. Çoruh ve Aras havzası alabalıkları üzerinde biyo-ekolojik araştırmalar. Atatürk ünv. Ziraat Fak. Derg, 7(1): 1-16.
Aras, M.S., Çetinkaya, O. and Karataş, M. 1997. Anadolu alabalığı (Salmo trutta macrostigma Dumeril, 1858)’nın Türkiye’deki bugünkü durumu. Akdeniz Balıkçılık Kongresi, İzmir: 605-613.
Armantrout, N.B. 1969. The fishes of Iran, a preliminary checklist. Bander Enzeli, Iran. MS: 39 pp.
Argin co. Ltd., 1999. Aslantaş Dam and related aspects of the Ceyhan River Basin, Turkey. A WCD case study prepared as an input to the World Commission on Dams, Cape Tow, http://dams.org/kbase/studies/tr.
Atamanalp, M., Kocaman, M. and Canyurt, M.A. 2002. Kentsel Atıkların Capoeta capoeta capoeta (Güldenstaedt, 1772)’nın hematokrit ve sediment seviyeleri üzerine etkileri. Ege Ünv. Su Ürünleri Dergisi, 19(3-4): 439-445.
Aydın, R. and Şen, D. 1995. Keban baraj gölü Ova bölgesi balıklarından Acanthobrama marmid Heckel, 1843’ün biyolojik özelliklerinin incelenmesi. F.Ü. Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 7(1): 11-23.
Balık, S. 1988. Systematic and zoogeographic investigations on inland water fishes of the Mediterranean region of Turkey. Turk. J. Zool., 12: 156-179.
Balık, S. 1984. Recherces sur les populations de Truites de La Region Thracienne. Ege University Faculty of Sciences Journal, 7(1): 129-138.
Balık, S. and Alp, A. 1994. Akşehir Gölü’ndeki İnci balığı (Alburnus orontis, Sauvage, 1882) populasyonunun büyüme ve üreme özelliklerinin incelenmesi. XII. Ulusal Biyoloji Kongresi, Edirne: 21-29.
Balık, S., Ustaoğlu, M.R., Sarı, H.M., İlhan, A. and Topkara, E.T. 2005. Yuvarlakçay (Köyceğiz, Muğla)’ın balık faunası. E.Ü. Su Ürünleri Dergisi, 22(1-2): 221–223.
Banarescu, P.M. 1977. Position zoogéographique de l'ichthyofaune d'eau douce d'Asie occidentale. Cybium, 3(2): 35-55.
Banarescu, P.M. 1989. Zoogeography and history of the freshwater fish fauna of Europe. In: J. Holcik (Ed.), In the Freshwater Fishes of Europe. Vols I/II, AULA Verlag., Wiesbaden: 88-107.
Banarescu, P.M. and Bogutskaya, N.G. 2003. The freshwater fishes of Europe Cyprinidae 2. Part II: Barbus. The Freshwater Fishes of Europe: 454 pp.
Bardakçı, F., Tanyolaç, J. and Akpınar, M.A. 1994. Sivas iç sularında yakalanan alabalık (Salmo trutta L.) populasyonlarının morfolojik karşılaştırılması. Turk. J. Zool., 18: 1-6.
Bianco, P.G. 1995. Mediterranean endemic freshwater fishes of Italy. Biological Conservation, 72: 159-170.
Bianco, P.G. and Banarescu, P. 1982. A contribution to the knowledge of the Cyprinidae of Iran (Pisces, Cypriniformes). Cybium, 6(2): 75-96.
Bogutskaya, N.G., Küçük, F. and Atalay, M.A. 2006. A description of three new species of the genus Pseudophoxinus from Turkey (Teleostei: Cyprinidae: Leuciscinae). Zoosystematica Rossica, 15(2): 335-341.
Bogutskaya, NG. 1990. Morphological fundamentals in classification of the subfamily Leuciscinae (Leuciscinae, Cyprinidae). Communication 1. Journal of Ichthyology, 30(3): 63-77.
Çetinkaya, O. 1996. Çatak Çayı (Dicle Nehri) dağ alabalıklarının (Salmo trutta macrostigma Dum. 1858) bazı biyolojik özelliklerinin incelenmesi. İ.Ü. Su Ürünleri Dergisi, 9-13(1-10): 111-122.
Changeux, T. and Pont, D. 1995. Current status of the riverine fishes in the French Mediterranean Basin. Biological Conservation, 72: 137-158.
Coad, B.W. 1996. Zoogeography of the fishes of the Tigris Euphrates Basin. Zoology in the Middle East, 13: 51- 70.
Coad, B.W. 1997. Freshwater fishes of Iranian and Pakistani. Lahore Baluchistan Biologia., 42(1-2): 1-18.
Cote, I.M., Vinyoles, D., Reynolds, J.D., Doadrio, I. and Perdices, A. 1999. Potential impact of gravel extraction on Spanish populations of river Blennies Salaria fluviatilis (Pisces, Blenniidae). Biological Conservation, 87: 359-367.
Dağlı, M. and Erdemli, A.Ü. 2003. Şiro çayı balıklarının taksonomik yönden incelenmesi. XII Ulusal Su Ürünleri Sempozyumu, Elazığ.
Ekingen, G. and Sarıeyyüpoğlu, M. 1981. Keban Baraj Gölü Balık Faunası. Elazığ, Fırat Üniv. Vet. Fak. Dergisi, 6(1-3): 7-22.
Ekingen, G. 1976. Morphological characters of some Turkish trouts. Fırat Üniv. Vet. Fak. Dergisi, 3(1): 98- 104.
Elvira, B. 1995. Conservation status of endemic freshwater fish in Spain. Biological Conservation, 72: 129-136.
Erdemli, A.Ü. and Kalkan, E. 1996. Tohma Çayı balıkları üzerinde taksonomik bir araştırma. Turk J. of Zoology, 20: 153-140.
Erk’akan, F., Atalay-Ekmekçi, F.G. and Nalbant, T.T. 1999. A review of the genus Cobitis in Turkey (Pisces: Ostariophysi: Cobitidae). Hidrobiologia, 403: 13-26.
Erk'akan, F., Nalbant, T.T. and Özeren, S.C. 2007. Seven new species of Barbatula, three new species of Schistura and a new species of Seminemacheilus (Ostariophysi: Balitoridae: Nemacheilinae) from Turkey, J. of Fisheries International, 2(1): 69-85.
Erk'akan, F., Özeren, S.C. and Nalbant, T.T. 2008. Cobitis evreni sp. nova -a new spined loach species (Cobitidae) from the southern Turkey. Journal of Fisheries International, 3(4): 112-114.
Fischer, W., Schneider, M. and Bauchot, M.L. 1987. Mediterranee et Mer Noire Zone, De Peche. 37 Revision I, Vertebres FAO-Rome: 763-1529.
Freeman, M.C., Vinyoles, D., Grossman, G.D. and De Sostoa, A. 1990. Microhabitat use by Salaria fluviatilis in the Rio Matarana, Spain. Freshwater Biology, 24: 335-345.
Geldiay, R. 1968. Kazdağı silsilesi derelerinde yaşayan alabalık (Salmo trutta L.) populasyonları hakkında. VI. Milli Türk Bioloji Kongresi Tebliğler, İzmir: 65-77.
Geldiay, R. and Balık, S. 1988. Türkiye tatlısu balıkları. Ege Ünv. Fen Fak. Kitaplar Serisi No: 97, Ege Ünv. Basımevi, İzmir, 519 pp.
Güven, E., Çolak, S. and Çolak, A. 2002. Türkiye’nin Batı Akdeniz ve Ege kıyılarındaki bazı içsulara Avrupa yılanbalığı (Anguilla anguilla L. 1758) elverlerinin giriş dönemlerinin saptanması. Ege Ünv., Su Ürünleri Dergisi, 19(3-4): 329–335.
Goren, M. and Ortal, R. 1999. Biogeography, diversity and conservation of the inland water fish communities in Israel. Biol. Conserv., 89: 1–9.
Hernandez, R., Lacomba, R.T., Uvinas, Y.N. and Oltra, R. 2000. Distribution of river blennies in the Jucar River basin (Eastern Spain). J. of Fish Biology, 57: 250-254.
Kalkan, E. and Erdemli, A.Ü. 1994. A taksonomical study on the fishes of Sultansuyu Stream. XII. National Biology Congress Hydrobiology Section. Edirne, Turkey: 256–262.
Kara, C. and Alp, A. 2005. Feeding habits and diet composition of brown trout (Salmo trutta) in the upper streams of river Ceyhan and river Euphrates in Turkey. Turk. J. Vet. Anim. Sci., 29: 417-428.
Karaman, M.S. 1971. Süßwasserfische der Turkei. 8. Teil. Revision der Barben Europas, Vorderasiens und Nordafrikas. Mitteilungen aus dem hamburgischen Zoologischen Museum und Institut, 67: 175-254.
Korkmaz, H. 2001. Kahramanmaraş havzasının jeomorfolojisi, Kahramanmaraş valiliği il kültür müdürlüğü yayınları, no.3, K.maraş, 196 pp.
Kosswig, C. 1952. Die Zoogeographie der Türkischen Süßwasserfische, Hidrobiol. Istanbul: 85–101.
Krieg, F., Triantafyllidis, A. and Guyomard, R. 2000. Mitochondrial DNA variation in European populations of Silurus glanis. J. Fish Biol., 56: 713-724.
Kuru, M. 1986. Dicle ve Fırat nehirleri üzerinde kurulacak barajlarla soyu tehlikeye sokulacak balık türleri. VIII. Ulusal Byoloji Kongresi, 589-597, İzmir.
Kuru, M. 1975. Doğu Anadolu Bölgesi’nin balık faunası. Atatürk Ünv. Yayınları, Yayın No, 348. Arastırma Serisi No: 36. Erzurum, 22 pp.
Küçük, F. and İkiz, R. 2004. Antalya Körfezi’ne dökülen akarsuların balık faunası. Ege Üniversitesi Su Ürünleri Dergisi, 21(3-4): 287-294.
Ladiges, W. 1960. Süsswasserfische der Türkei. 1. Teil. Cyprinidae. Mitt. Hamburg Zool. Mus. Inst. Band, 58: 105-150.
Menon, A.G.K. 1964. Monograph of the cyprinid fises of the genus Garra Hamilton. Memoires of the Indian Museum. 14(4): 173–260.
Neat, F.C., Lengkeek, W., Westerbeek, E.P., Laarhoven, B. and Videler, J.J. 2003. Behavioural and morphological differences between lake and river populations of Salaria fluviatilis. J. of Fish Biology, 63: 374-387.
Nelson, JS. 1994. Fishes of the world. John Wiley&Sons, Canada, USA., 162 pp.
Okur, E. and Yalçın, Ş. 2008. Preliminary study of fish community structure in Amanos Mountain streams (Hatay-Turkey). Biologia, 63/3: 427-438.
Özuluğ, M. 1999. A taxonomic study on the fish in the basin of Büyükçekmece Dam Lake. Tr. J. of Zoology, 23: 439–451.
Polat, N. Uğurlu, S. and Kandemir, Ş. 2008. Aşağı Kızılıramak Havzası (Samsun-Türkiye) balık faunası. Journal of Fisheries Sciences.com, 2(3): 489-498.
Sarı, H.M., Balık, S., Ustaoğlu, M.R. and İlhan, A. 2006. Distribution and ecology of freshwater ichthyfauna of Biga Peninsula, Nort-Western Anatolia, Turkey. Turk. J. Zoology, 30: 35-45.
Spataru, P., Viveen, W.J.A.R. and Gophen, M. 1987. Food Composition of Clarias gariepinus (C. lazera) (Cypriniformes, Clariidae) in Lake Kinneret (Israel). Hydrobiologia, 144: 77-82.
Teugels, G. 1982. Preliminary results of morphological study of five African species of the subgenus Clarias (Pisces; Clariidae). J. of Natural Hist., 16: 439-464.
Tortonese, E. 1954. The trouts of Asiatic Turkey. İstanbul Üniv. Fen Fak. Hidrobioloji Enstitisü Dergisi, İstanbul: 1-26.
Turan, D., Kottelat, M., Kırankaya, S.G. and Engin, S. 2006. Capoeta ekmekciae, a new species of cyprinid fish from northeastern Anatolia (Teleostei: Cyprinidae). Ichthyological Exploration of Freshwaters, 17 (2): 147-156.
Turan, D., Kottelat, M. and Ekmekçi, F.G. 2008. Capoeta erhani, a new species of cyprinid fish from Ceyhan River, Turkey (Teleostei: Cyprinidae). Ichthyological Exploration of Freshwaters, 19(3): 263-270.
Turan, D., Yılmaz, B.T. and Kaya, C. 2009. Squalius kottelati, a new cyprinid species (Teleostei: Cyprinidae) from Orontes River, Turkey, Zootaxa, 2270: 53–62.
Ünlü, E., Balcı, K. and Akbayın, H. 1994. Some biological characteristics of the Acanthobrama marmid Heckel, 1843 in the Tigris River (Turkey). Tr. J. of Zoology, 18: 131-139.
Ünlü, E. and Bozkurt, R. 1996. Notes on the catfish, Silurus triostegus (Siluridae) from the Euphrates River in Turkey. Cybium, 20: 315-317.
Wildekamp, R.H., Küçük, F., Ünlüsayın, M. and Neer, W.V. 1999. Species and subspecies of the Genus Aphanius Nardo 1897 (Pisces: Cyprinodontidae) in Turkey. Turk. J. Zool., 23: 23-44.
Wossughi, G. 1978. Beitrag zur systematik und zoogeographie der Cyprinidae (Pisces, Teleostei) des mittleren ostens, unter besonderer Berücksichtigung des Irans. Dissertation zur Erlangung des doktorgrades des fachbereichs biologie der Universität Hamburg. Hamburg, 89 pp.
Yalçın, Ş., Akyurt, İ. and Solak, K. 2001. Stomach contents of the Catfish (Clarias gariepinus Burchell, 1822) in the River Asi (Turkey). Turk J Zool., 25: 461-468.
Yarar, M. and Magnin, G. 1997. Türkiye’nin önemli kuş alanları, Ana Basım A.Ş., İstanbul, 313 pp.