What is Health Literacy? How to measure it? Why is it important?

Sağlık okuryazarlığı(SOY); bir hastaya tıbbi bir bilgi vermek istendiğinde bireyin bu bilgiyi anlayıp, yorumlaması ve buna uygun davranış göstermesi olarak tanımlanabilir. SOY düzeyinin sınırlı olması tanı ve tedavileri olumsuz etkilemekte, gereksiz hospitalizasyonlara ve hospitalizasyon süresinin uzamasına neden olmaktadır. Bunun yanında acil servisin uygunsuz kullanılmasına neden olmakta ve sağlık sistemine ek yükler getirmektedir. Başlangıçta soyut bir kavram gibi görünen SOY düzeyini ölçmek için farklı yöntemlerle uygulanan birçok ölçek geliştirilmiştir. Tıp Enstitüsü tarafından yayınlanan "Health Literacy: Prescription to End Confusion" (Karışıklığı gidermek için Yönerge) da bu kavramla ilgili tüm ölçekler değerlendirilmiş ve 4 ana başlıkta toplanmıştır: Bunlar; TOFHLA (Test of Functional Health Literacy in Adults), REALM (Rapid Estimate of Adult Literacy in Medicine), HALS (Health Activities Literacy Scale), NVS (Newest Vital Sign). Sonuç: Bu alanda öncelikle yapılması gereken, hızlı uygulanabilir, güvenilir bir ölçek geliştirilmesinin öncelik kazanmasıdır. Bunun ardından, sağlık personeli eğitimleri ile sağlık okuryazarlık düzeyi düşük bireylerin engelleri belirlenerek bunlara yönelik bazı müdahalelerde bulunabilir.

Sağlık Okuryazarlığı nedir? Nasıl ölçülür? Neden önemli?

Health literacy, when the doctor gives a medical information to a patient, it is the ability of the patient to understand, interprete the medical information and act appropriately according to this ability. Patients confront with complicated informations and treatments. Limited health literacy effects diagnosis and treatments in negative way and causes unnecessarily hospitalizations and emergency service usage, unnecessary diagnostic tests, increased hospitalizations. It also causes workforce loss and superimposed loads. Firstly, health literacy seems like a nonphysical concept but then lots of scales have been improved. Institute of Medicine published Health Literacy: Prescription to End Confusion and measured all scales of health literacy and divided into four main groups: These are TOFHLA (Test of Functional Health Literacy in Adults), REALM (Rapid Estimate of Adult Literacy in Medicine), HALS (Health Activities Literacy Scale), NVS (Newest Vital Sign). Conclusion: The first thing that needs to be done is development of a fast applying, trustable health literacy scale. With education of the health workers, it has to be defined barriers of limited health literated people and promotions to improve them.

___

  • 1. Nutbeam D. Health promotion glossary. Health Promot. Int. (1998) 13 (4): 349-364.
  • 2. Health literacy program.http://www.amaassn.org/ama/pub/about-ama/ama-foundation/ourprograms/public-health/health-literacyprogram.page,Erişim tarihi: 0 .01.201
  • 3. Sağlığın geliştirilmesi ve teşviki sözlüğü. http://apps.who.int/iris/bitstream/10665/64546/3/978 97 903613_tur.pdf,Erişim tarihi: 02.03.201
  • 4. US national academy of sciences institute of medicine.www.iom.edu, Erişim tarihi: 10 temmuz 2014
  • 5. Health Literacy- A prescription to end confusion. http://www.nap.edu/openbook.php?record_id=1088 3, Erişim tarihi: 06.03.2014
  • 6. Sørensen K, Van den Broucke S, Fullam J, Doyle G, Pelikan J, Slonska Z et all. Health literacy and public health: A systematic review and integration of definitions and models. BMC Public Health 2012, 12:80
  • 7. Beverly M, Deborah L. B. Electronic personal health records that promote self-management in chronic illness. The Online Journal of Issues in Nursing, 2010;15(3)
  • 8. Baker DW, Williams MV, Parker RM, Gazmararian JA, Nurss J. Development of a brief test to measure functional health literacy. Patient Educ Couns. 1999;38(1):33-42.
  • 9. Ozdemir H, Alper Z, Uncu Y, Bilgel N. Health literacy among adults: a study from Turkey. Health Educ Res. 2010;25(3):464-77
  • 10. Sezer A, Kadıoğlu H, Yetişkin sağlık okuryazarlığı ölçeği’nin geliştirilmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2014;17:3
  • 11. Baker D, Parker RM, Williams MV. Health literacy and the risk of hospital admission. J Gen Intern Med. 1998 Dec; 13(12): 791–798.
  • 12. Dageforde LA, Cavanaugh KL. Health literacy emerging evidence and applications in kidney disease care. Adv Chronic Kidney Dis. 2013;20(4):311-9.
  • 13. Sadeghi S, Brooks D, Stagg-Peterson S, Goldstein R. Growing awareness of the importance of health literacy in individuals with COPD. COPD.2013;10(1):72-8.
  • 14. Bains SS, Egede LE. Associations between health literacy, diabetes knowledge, self-care behaviors, and glycemic control in a low income population with type 2 diabetes. Diabetes Technol Ther. 2011(3);13(3):335-41.
  • 15. Joplin S, van der Zwan R, Joshua F, Wong PK. Medication adherence in patients with rheumatoid arthritis: the effect of patient education, health literacy, and musculoskeletal ultrasound. Biomed Res Int. 2015;2015:150658
  • 16. Al Sayah F, Majumdar SR, Johnson JA. Association of Inadequate Health Literacy with Health Outcomes in Patients with Type 2 Diabetes and Depression: Secondary Analysis of a Controlled Trial. Can J Diabetes. 2015(8);39(4):259-65
  • 17. Kobayashi LC, Wardle J, von Wagner C. Limited health literacy is a barrier to colorectal cancer screening in England: evidence from the English longitudinal study of ageing. Prev Med. 2014;61:100-5.
  • 18. Sentell T, Braun KL, Davis J, Davis T. Health literacy and meeting breast and cervical cancer screening guidelines among Asians and whites in California. Springerplus. 2015(8); 19;4:432
  • 19. Shoou-Yih D, Tzu-I T, Yi-Wen T. Accuracy in selfreported health literacy screening: a difference between men and women in Taiwan. BMJ Open 2013; 3:e002928
  • 20. Beauchamp A, Buchbinder R, Dodson S, Batterham RW, Elsworth GR, McPhee C, Distribution of health literacy strengths and weaknesses across sociodemographic groups: a cross-sectional survey using the Health Literacy Questionnaire (HLQ). BMC Public Health. 2015 Jul 21;15:678.
  • 21. von Wagner C, Knight K, Steptoe A, Wardle J. Functional health literacy and health-promoting behaviour in a national sample of British adults.J Epidemiology & Community Health. 2007;61(12):1086–90.
  • 22. Sezgin D. Sağlık okuryazarlığını anlamak. http://iletisimdergisi.gsu.edu.tr/article/viewFile/5000 071880/5000066131, Erişim Tarihi: 1 .10.201
  • 23. Sağlık okuryazarlığını e-öğrenme. http://uzem.ankara.edu.tr/index.php?option=com_co ntent&view=article&id=377&Itemid=108&lang=tr, Erişim Tarihi: 08.09.201
  • 24. Tanrısu Över M. Türkiye sağlık okuryazarlığı araştırması.http://www.sagliksen.org.tr/MediaConte nt/vYcK-1419245270-mA r.pdf, Erişim tarihi: 20.06.2015
  • 25. Aile hekimliği/ Genel pratisyenlik Avrupa tanımı. http://www.woncaeurope.org/sites/default/files/docu ments/WONCA%20definition%20Turkish%20versi on.pdf, Erişim tarihi: 16.04.2014
  • 26. Cifuentes M, Brega AG, Barnard J, Mabachi NM, Albright K, Weiss BD et al. Guide to implementing the health literacy universal precautions toolkit. AHRQ Publication No. 15-0023-1-EF Rockville, MD. Agency for Healthcare Research and Quality. January 2015.
Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care-Cover
  • ISSN: 1307-2048
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 2007
  • Yayıncı: -
Sayıdaki Diğer Makaleler

Yaşlılık Döneminde Koruyucu Sağlık Bakımı

Ahmet ÖZTÜRK, Salim ÖZENÇ, Sebahattin CANMEMİŞ, Ergün BOZOĞLU

On Dört Yaşındaki Bir Hastada El-Ayak-Ağız Hastalığı: Bir Olgu Sunumu

Beytullah İsmet DEMİRHAN, Zafer Erdin DEMİRBAŞ, Tarık SARI, Adem TOPRAK, Murat NAVRUZ

Sağlık Okuryazarlığı Nedir? Nasıl Değerlendirilir? Neden Önemli?

Candan Kendir Çopurlar, Mehtap Kartal

Genç Aile Hekimleriyle Wonca Avrupa 2015 Röportajı

Tuğba ONAT, Candan ÇOPURLAR KENDİR, Berk GEROĞLU, Fikret Merter ALANYALİ, Kyle HOEDEBECKE

Yaşlılık Döneminde İşitme Kaybı ve İşitme Kaybına Yaklaşımlar

Asuman ERDOĞAN ALNIAÇIK

Baş Dönmesi Engellilik Envanterinin Türkçe Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması

Metin CANBAL, Sevsen CEBECİ, Gülsüm DUYAN ÇAMUR, Hanefi KURTARAN, İsmail Arslan

Active Teaching and Learning Strategies in Medical Education: Perception and Barriers among Faculty Members at Oman Medical College, Sohar/Bowshar Sultanate of Oman

Firdous JAHAN, Muhammad A A SİDDİQUİ, Maryam Abdul-Jabar AL-KHOURİ, Alka AHUJA, Mustafa Manhal ALWARD

Sigarayı Bırakmada İrade Her Şey mi?

Onur ÖZTÜRK, Mustafa Yasin SELÇUK, BEKTAŞ MURAT YALÇIN, Mustafa ÜNAL

What is Health Literacy? How to measure it? Why is it important?

Candan ÇOPURLAR KENDİR, MEHTAP KARTAL

Bir Toplum Sağlığı Merkezi Örneğinde Sığınmacı ve Mültecilere Verilen Birinci Basamak Sağlık Hizmetlerinin Değerlendirilmesi

Olgu AYGÜN, ÖZDEN GÖKDEMİR, Ülkü BULUT, Seval YAPRAK, AZİZE DİLEK GÜLDAL