Muallim Cevdet’in Türk Eğitim Tarihindeki Yeri ve Derslerinde Yerel Tarih Uygulamaları

1883 yılında Bolu’da doğan Muallim Cevdet ilk ve ortaokul eğitimini de Bolu’da tamamlamıştır. Çalışmada ilk olarak Muallim Cevdet’in Bolu yılları araştırılmış ve bu yılları ile ilgili elde edilen bilgilere yer verilmiştir. Bolu’da lise eğitimini tamamladıktan sonra yüksek eğitimini tamamlayacağı İstanbul’a giden Muallim Cevdet, meslek hayatındaki gerek uygulamaları ve çalışmaları gerekse de bıraktığı yazılı eserler ile Türk eğitim tarihinde önemli bir yere sahiptir. Çalışmada ikinci olarak onun Türk eğitim tarihinde bıraktığı izler ele alınmış ve Türk eğitim tarihi açısından onun çalışmalarından örnekler üzerinde durulmuştur. Üçüncü olarak da çalışmada, Muallim Cevdet’in yerel tarihçilik yönüne, bu konuda derslerinde yaptığı uygulamalara değinilmiştir. Burada kendisinin yazılı eserlerinin ve hatıralarının içerik analizi yapılmış, yerel tarih konusuyla ilgili tespit edilen uygulamalarına ve düşüncelerine yer verilmiştir. Çalışmada, Muallim Cevdet’in Türk eğitim tarihine yaptığı katkı ve yerel tarih konusundaki uygulamalarının neler olduğu belirlenmiş, günümüzden çok önce Türkiye’de ilk yerel tarih uygulamalarını yapanlardan biri olarak onun bu yönü vurgulanmıştır

Anahtar Kelimeler:

Muallim Cevdet, Bolu, Türk Eğitim Tarihi, Yerel Tarih

The Place of Muallim Cevdet in Turkish Education History and His Local History Practices in His Courses

Muallim Cevdet, who was born in 1883 in Bolu, completed his primary and secondary education in Bolu. Firstly, in the study, it is investigated the years of Muallim Cevdet in Bolu and the data obtained about these conditions are given. Muallim Cevdet, who went to İstanbul to complete his higher education after finishing secondary education in Bolu, has an important place in the history of Turkish education because of both studies and practices in his career and writings. Secondly, in the study, it is dealt with the effect he has in the history of Turkish Education and discoursed on the samples of his studies from the point of Turkish education history. Thirdly, in this study, it is mentioned about the side of his local historian and the practices in his courses in this field. Here, content analysis of his written works and memories has been made and his practices and thoughts on local history have taken place. In the study, the contribution of Muallim Naci to Turkish education history and what practices he had in the field of local history have been identified; it is emphasized that he is the one of those who practiced local history long before the present day.

Keywords:

Muallim Cevdet, Bolu, Turkish Education History, Local History,

PDF

___

Ata, B. (1996). Bolulu bir eğitimci: Muallim Cevdet ve diploması. Bolu Üçtepe, S. 68, ss. 15-16.
Ata, B. (1997). 19. yüzyılda Bolu’da eğitim ve Bolulu eğitimci Muallim Cevdet. Bolu’da Halk Kültürü ve Köroğlu Sempozyum kitabı, ss. 35-42, Bolu.
Aksel, M. (2000). İstanbul’un ortası. Ankara: Kültür Bakanlığı.
Bayraktar, N. (2006). Muallim Cevdet’in Atatürk Kitaplığı’ndaki arşivi. Türk Kütüphaneciliği, C. 20, S. 4, ss. 390-392.
Büyükcoşkun, S. (1997). Muallim M. Cevdet’in arşive ve arşivciliğe hizmetleri. Divan Dergisi, S. 1., ss. 203-211.
Cevdet, M. (1919). Terbiyemizdeki buhrân. Tedrisat Mecmuası, Ekim.
Cevdet, M. (1921a). Çocukluk ve hocalık hatıraları. Yeni Nesil Mecmuası, 12 Mayıs 1337 (1921), Yıl: 1, S. 3.
Cevdet, M. (1921b). Çocukluk ve hocalık hatıraları. Yeni Nesil Mecmuası, 26 Mayıs 1337 (1921), Yıl: 1, S. 5.
Cevdet, M. (1921c). Çocukluk ve hocalık hatıraları. Yeni Nesil Mecmuası, 2 Haziran 1337 (1921), Yıl: 1, S. 6.
Cevdet, M. (1921d). Çocukluk ve hocalık hatıraları. Yeni Nesil Mecmuası, 9 Haziran 1337 (1921), Yıl: 1, S. 7.
Cevdet, M. (1921e). Çocukluk ve hocalık hatıraları. Yeni Nesil Mecmuası, 30 Haziran 1337 (1921), Yıl: 1, S. 10.
Cevdet, M. (1921f). Çocukluk ve hocalık hatıraları. Yeni Nesil Mecmuası, 14 Temmuz 1337 (1921), Yıl: 1, S. 12.
Cevdet, M. (1921g). Çocukluk ve hocalık hatıraları. Yeni Nesil Mecmuası, 22 Eylül 1337 (1921), Yıl: 1, S. 17.
Cevdet, M. (1925). Zamanımızdan usul-i inşa ve muabere. İstanbul: Ebüzziya.
Cevdet, M. (1928). Şahname Şark İlyadası. İstanbul: Necm-i İstikbal.
Cevdet, M. (1928). Askeri din dersleri. İstanbul: Yeni.
Cevdet, M. (1928). Müderris Ahmet Naim. İstanbul: Ülkü.
Cevdet, M. (1928). Spor ruhu. İstanbul: Selamet.
Cevdet, M. (1932). İbn-i Batuta’ya zeyl. İstanbul: Kurtuluş.
Cevdet, M. (1978). Mektep ve medrese (Makaleleri) (Haz. E. Erüz) İstanbul: Çınar.
Durmaz, S., Rzayeva, E. (2010). Muallim Mehmet Cevdet’in Azerbaycan’daki ilmi ve edebi faaliyetleri. Journal Of Qafqaz University, Number: 30.
Ercilasun, A. B. (2003). Muallim Cevdet ve Oğuzname. Milli Folklor, Yıl: 15, S. 60, ss. 35-46.
Ergin, O. N. (1937). Muallim Cevdet’in hayatı, eserleri ve kütüphanesi. İstanbul: Bozkurt.
İnançalp, E. R. (1981). M. Cevdet (Muallim). Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi Devirler İsimler Eserler. İstanbul, C. 4.
Sayar, A. G. (2005). Muallim Cevdet. TDV İslâm Ansiklopedisi, C. 30, İstanbul, ss. 313-314.
Soydemir, S. (2014). Kitaplara adanmış bir ömür Muallim Cevdet Bey. Yedikıta Dergisi, Eylül, S. 73.
Ürekli, B. ve Yörük, D. (2003). Muallim Mehmet Cevdet İnalçalp’ın Feridun Nafiz Uzluk’a gönderdiği bazı mektuplar. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S. 9, ss. 357-359