MODERN DÖNEM AVRUPA’SINDAKİ BAZI OLAYLARIN EDEBİYATTAKİ YANSIMALARI

Ülkemizde genel olarak tarih-edebiyat ilişkisine, özellikle tarih eğitiminde edebiyatın kullanımına dair birçok çalışma bulunmaktadır. Bunlar, ilköğretim ve ortaöğretimde Türk veya Osmanlı tarihinin öğretiminde veya çocuklara tarihi bilincin kazandırılmasında tarihi romanların, tarihi hikâyelerin, efsane ve destanların rolünü inceleyen ve analiz eden önemli çalışmalardır. Ancak hiç birisinde Avrupa tarihi eğitiminde edebiyatın kullanımına değinilmemiştir. Bu makalede ise tarih eğitiminde, Modern Dönem Avrupa tarihinde önemli bir yere sahip olan Endüstri Devrimi, Fransız İhtilali, 1848 İhtilali, 19. Yüzyılda işçilerin ve diğer toplumsal sınıfların durumu ve Yeni Emperyalizm gibi olayların anlatımında, Charles Dickens, Anatole France, Gustave Flaubert, Rudyard Kipling, Emile Zola ve Joseph Conrad gibi isimlerin eserlerinin kullanımından örnekler verilecektir. Verilen örnekler üzerinden tarih eğitiminde edebiyatın tamamlayıcı bir alan olarak kullanımını değerlendirilecek ve analiz edilecektir

LITERARY REFLECTIONS of SOME EVENTS in EUROPE DURING MODERN PERIOD

There have been many studies in Turkish on history-literature relation and the use of literature in history education. These studies mostly deal with the role historical novels, stories, myths and epics play in developing an understanding of history and contributing to the teaching and learning of Ottoman history or Turkish history courses in elementary or middle schools. None deals with the use of novels in European history courses. This article, on the other hand, analyzes and gives examples from various novels and literature by some writers such as Charles Dickens, Anatole France, Gustave Flaubert, Rudyard Kipling, Emile Zola and Joseph Conrad in teaching a European history course in universities

PDF

___

Aktaş, Ö. (2014). Türk denizcilik tarihi öğretiminde kullanılabilecek romanlar üzerine bir değerlendirme. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, S.28, s. 39- 55.
Armaoğlu, F. (2010). 19. Yüzyıl siyasi tarihi (1789-1914). İstanbul: Alkım.
Ata, B. (2000). Tarih öğretiminde bir araç olarak tarihî romanlar. Türk Yurdu, 153- 154, s. 158-166.
Austen, J. (1998). Pride and prejudice. New York: Oxford University.
Berman, M. (2013). Katı olan her şey buharlaşıyor. Çev. Bülent Peker, Ümit Altuğ, 16. Baskı. İstanbul: İletişim.
Blanning, T. C. W. (1987). The French revolution: aristocrats versus bourgeois? New Jersey: Humanities.
Bock, G. (2004). Avrupa tarihinde kadınlar, Çev. Zehra Aksu Yılmazer. İstanbul: Literatür.
Breuilly, J. (2000). 1848 Devrimleri. D. Parker (Ed.). Batı’da devrimler ve devrimci gelenek, 1560-1991. Ankara: Dost.
Briggs, A. (1993). Victorian cities. Berkeley, Los Angeles: University California Press.
Carmen J. Nielson, C. J. (2014). Private women and the public good: charity and state formation in hamilton, Ontario, 1846–93. Vancouver: UBC.
Carlyle, T. (1843). Past and present. London: Chapman and Hall.
Chambers, M., Hanawalt, B., Rabb, T. K., Isser, W. & Grew, R. (1999). The western experience, Seventh Edition, Volume II: Since the Sixteenth Century. Boston, New York: McGraw-Hill College.
Ceyhan, N. (2009). Çocuklara tarih şuuru kazandırmada tarihi hikâyelerden yararlanma üzerine bir deneme. 1st International Symposium on Sustainable Development.
Conrad, J. (2015). Karanlığın yüreği, Çev. Erhun Yücesoy. İstanbul: Can.
Davies, N. (2006). Avrupa Tarihi, Çev. Burcu Çığman, Elif Topçugil, Kudret Emiroğlu, Suat Kaya. Ankara: İmge Kitabevi.
Demos, J. (2005). Afterword: notes from, and about, the history/fiction Borderland, Rethinking history, 9/2-3, s. 329 – 335.
Denis, J. (1997). Diamonds are forever: Kipling's imperialism; poems of Rudyard Kipling. History Today, 47/6, s. 1.
Dickens, C. (1971). İki şehrin hikâyesi. Çev. Gönül Suveren. 7. Basım. İstanbul: Altın Kitaplar.
Dickens, C. (2000). Zor günler. Çev. Lütfü Baydoğan. İstanbul: Adam.
Dilek, D. ve Yapıcı, G. (2003). Öykülerle tarih öğretimi yaklaşımı. I. Sosyal Bilimler Eğitimi Kongresi.
Ferro, M. (2002). Fetihlerden bağımsızlık hareketlerine sömürgecilik tarihi 13. yüzyıl20. yüzyıl. Ankara: İmge.
Fish, B. Durost Fish, B. (2001). Congo: exploration, reform and a brutal legacy (Exploration of Africa, the emerging nations). Philedelphia: Chelsea House Publishers.
Flaubert, G. (2007). Duygusal eğitim, Çev. Cemal Süreya. İstanbul: İletişim. France, A. (1979). The gods will have blood. London: Penguin Books.
Friedrich Engels, F. (1892). The condition of the working-class in England in 1844.
Translated by Florence K. Wischnewetsky. London: S. Sonnenschein & Co. Goodman, J. (2005). Fictional history. Rethinking History, 9/2-3, s. 237–253.
Groot, J. (2010), The historical novel. London: Routledge, Taylor & Francis Group.
Groot, J. (2015). Remaking history: the past in contemporary historical fiction. London: Routledge
Hazard, P. (1999). Batı düşüncesindeki büyük değişme. Çev. Erol Güngör. İstanbul: Ötüken.
Hobsbawm, E. J. (2008). Sanayi ve imparatorluk. Ankara: Dost.
Hugo, V. (2008). Sefiller. Çev. Ali Çankırılı. İstanbul: Antik Dünya Klasikleri.
http://www.laura-cenicola.de/brithist2/brithist/8-1-introduction-into-victorian-moralitywhat-exactly-was-the-victorian-era.html adresinden alınmıştır.
http://en.wikipedia.org/wiki/Victorian_morality adresinden alınmıştır.
https://tr.scribd.com/document/31333018/wikipediaboek adresinden alınmıştır.
Ibsen, H. (1992). A Doll’s house. New York: Dover Publications.
Kayalı, K. (1994). Edebiyatı, tarihi zenginleştirici bir malzeme olarak algılama gerekliliği. Kültür, 103, s.14-17.
Keith, A. B. (1919). The Belgian Congo and the Berlin act. Oxford: Oxford University.
Kemal, E. (2012). Tarih-edebiyat ilişkisi ve tarihî romanların tarih öğretimine katkısı. Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 1/ 2, s. 59-70.
Kılıç P. İ. Ve Altunay, E. Ş. (2011). Tarihsel romanın eğitimsel işlevi üzerine bir çalışma: “diriliş romanı‟ örneği. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30/1, s. 123-144.
Kishlansky, M. A., Geary, P., O'Brien, P. (1997). Civilization in the west: since 1789, 3rd Edition. New York: Longman.
Lee, S. J. (2010). Avrupa tarihinden kesitler, 1789-1980. Çev. Savaş Aktur. Ankara: Dost.
Lied, J. (2015). Tales of futures past: science fiction as a historical genre, Rethinking History, 19/2, s. 285–299.
Life in the United Kingdom. A journey to citizenship (2004). Norwich: TSO.
Longxi, Z. (2004). History and fictionality: insights and limitations of a literary perspective. Rethinking History, 8/3, s. 387–402.
Mayeur J. M., Corbin, A., Schweitz, A. (1995). Les immortels du Sénat, 1875-1918: les cent seize inamovibles de la Troisième République. Paris: Publications de la Sorbonne. Retrieved 2015-12-13, https://en.wikipedia.org/wiki/Compagnie_des_mines_d%27Anzin Öztürk, İ. H. (2011). Tarih öğretmeni eğitiminde tarihsel romanların kullanımı: bir eylem araştırması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 12/4, s. 277-30.
Perry, M. (1997). Western civilization. A brief history. Volume II: From the 1400s. Boston, New York: Houghton Mifflin Company.
Polack, G. (2014). Novelists and their history, Rethinking History, 18/ 4, s. 522-542. Popkin, J. D. (1995). A short history of the French revolution. New Jersey: Prentice Hall.
Roberts, J. M. (2010). Avrupa tarihi, Çev. Fethi Aytuna. İstanbul: İnkılâp. Slotkin, R. (2005), Fiction for the purposes of history, Rethinking History, 9/2-3, 221- 236.
Southgate, B. C. (2009). History meets fiction, New York: Longman. Şimşek, A. (2006). Tarihsel romanın eğitimsel işlevi. Bilig, 37, s. 65-80.
Şimşek, A. (2002). İlköğretim sosyal bilgiler dersi tarih konularının öğretiminde hikâye anlatım yönteminin etkinliği. XI. Eğitim Bilimler Kongresi.
Şimşek, A. (2001). Tarih eğitiminde efsane ve destanların rolü. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 2/3, s. 12-21.
Tandoğan, M. (2013). Afrika’da sömürgecilik ve osmanlı siyaseti (1800-1922). Ankara: Türk Tarih Kurumu.
Tokdemir, M. A. (2016). Osmanlı Devleti’nin kuruluşunun öğretilmesinde tarihsel roman kullanımı: Devlet Ana romanını okumak. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24/3, s. 1469-1486.
Tolstoy, L. (2013). Savaş ve Barış. İstanbul: Antik Dünya Klasikleri.
Wake, P. (2016), Except in the case of historical fact’: history and the historical novel, Rethinking History, 20/1, s. 80-96.
White, H. (2005). Introduction: historical fiction, fictional history, and historical reality. Rethinking History, 9/2-3, s. 147-157.
Zakarian, R. H. (1972). Zola's "Germinal": A critical study of its primary sources. Genève: Librairie Droz.
Zola, E. (2003). Germinal, I. Cilt. Çev. Çiğdem Büyükataman. İzmir: İlya.