Algılanan Örgütsel Desteğin Örgütsel Özdeşleşmeye ve İşten Ayrılma Niyetine Etkisi: Afyonkarahisar Örneği

Bu çalışmanın amacı otel işletmelerinde çalışanlarının, örgütsel destek algıları, örgütsel özdeşleşme düzeyleri ve işten ayrılma niyetleri arasındaki ilişki düzeyinin belirlenmesidir. Çalışmada, konuyla ilgili olarak anket tekniği kullanılarak otel işletmeleri çalışanlarının görüşleri alınmıştır. Araştırmanın evrenini, Afyonkarahisar ilinde faaliyet gösteren beş yıldızlı otel işletmesi çalışanları oluşturmakta olup toplam 407 adet çalışanın anketi değerlendirmeye alınmıştır. Katılımcıların ankete ilişkin verdikleri cevaplar; faktör analizi, güvenirlik analizi, yüzde, frekans ve aritmetik ortalama değerleri, korelasyon analizi ve regresyon analizi ile çözümlenmiştir. Elde edilen bulgulara göre beş yıldızlı otel işletmesi çalışanlarının algılanan örgütsel destek düzeyleri ile örgütsel özdeşleşme düzeyleri arasında pozitif yönlü orta düzeyde anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır. Katılımcıların algılanan örgütsel destek düzeyleri ile işten ayrılma niyeti arasında ise yüksek düzeyde negatif yönlü anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Bununla birlikte, yapılan basit doğrusal regresyon analizi sonucunda beş yıldızlı otel işletmeleri çalışanlarının örgütsel destek algılarının örgütsel özdeşleşme düzeylerine pozitif yönlü anlamlı bir etkisi olduğu ayrıca çalışanların örgütsel destek algı düzeylerinin ise işten ayrılma niyetleri üzerine negatif yönlü anlamlı bir etkisi olduğu tespit edilmiştir.

The Effect of Perceived Organizational Support on Organizational Identification and Intention to Leave: The Case of Afyonkarahisar

The aim of this study is to determine the level of relationship between hotel employees’ organizational support perceptions, organizational identification levels and intention to leave. In this study, opinions of hotel employees were taken by questionnaire technique. The population of the research consists of five-star hotel employees working in Afyonkarahisar province and a total of 407 surveys were taken into consideration. Participants' responses were analyzed with factor analysis, reliability analysis, percentage, frequency and arithmetic mean values, correlation analysis and regression analysis methods. According to the findings, it was found that there was a significant positive correlation between perceived organizational support levels and organizational identification levels of five-star hotel employees. A significant negative correlation was found between the perceived organizational support levels of the participants and intention to leave. Moreover, as a result of the simple linear regression analysis, it was determined that hotel employees’ organizational support perceptions had a positively significant effect on organizational identification levels, and organizational support perception levels had a negative effect on their intention to leave.

PDF

___

Akgül, A. ve Çevik, Ç. (2003). İstatistiksel Analiz Teknikleri. Emek Ofset Baskı.
Akın, M. (2008). Örgütsel Destek, Sosyal Destek ve İş-Aile Çatışmalarının Yaşam Tatmini Üzerindeki Etkileri, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25: 141-170.
Akşit Aşık, N. (2017). Otel Çalışanlarının Sosyotropik ve Otonomik Kişilik Özelliklerinin Örgütsel Özdeşleşme Düzeylerine Etkisi, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 5(3): 288-302.
Akoğlan Kozak, M. (2012). Otel İşletmelerinde İnsan Kaynakları Yönetimi ve Örnek Olaylar. (4. Baskı), Ankara: Detay Yayıncılık.
Akyüz, M. ve Dalkılıç Yılmaz, F. (2015). Konaklama İşletmelerinde Örgütsel Özdeşleşme ve Örgütsel İletişimin İşgörenlerin İşten Ayrılma Niyetine Etkisi, Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8: 137-143.
Allen, W. M., Armstrong, J. D., Reid, F. M. and Riemenschneider, K. C. (2008). Factors Impacting the Perceived Organizational Support of IT Employees, Information & Management, 45: 556-563.
Aliyev, Y. ve Işık, M. (2014). Örgütsel Sosyalleşme ve Örgütsel Özdeşleşme Arasındaki İlişki: Bir Araştırma, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 37: 131-149.
Anafarta, N. (2015). Algılanan Örgütsel Destek ve İşten Ayrılma Niyeti İlişkisi: İş Tatmininin Aracılık Rolü, İ.Ü İşletme Fakültesi İşletme İktisadi Enstitüsü Yönetim Dergisi, 26 (79): 112-130.
Avcı, N. ve Küçükusta, D. (2009). Konaklama İşletmelerinde Örgütsel Öğrenme, Örgütsel Bağlılık ve İşten Ayrılma Eğilimi Arasındaki İlişki, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 20(1): 33-44.
Bağdoğan Yıldız, S. (2018). Algılanan Örgütsel Destek, Psikolojik İyi Oluş ve İşten Ayrılma Niyeti Arasındaki İlişkilerin Değerlendirilmesi, İş, Güç: Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 20(3): 5-20.
Bal, Ş. (2018). Otel İşletmelerinde Algılanan Örgütsel Destek ve Örgüte Uyum Düzeyinin Algılanan Hizmet Performansı Üzerindeki Etkisi: Ankara İli Örneği, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyon.
Bhattacharya, B. C. and Elsbach, K. D. (2002). Us Versus Them: The Roles of Organizational Identification and Disidentification in Social Marketing Initiatives, Journal of Public Policy& Marketing, 21(1): 26- 36.
Boessenkool, J., Leisink, P. and Verweel, P. (2003). Chapter 2: Commitment and Community in Organizations, (Ed.) W. Koot, P. Leisink and P. Verweel, in Organizational Relationships in the Networking Age: The Dynamics of Identity Formation and Bonding. UK: Edward Elgar Publishing.
Boz, M., Özkan, Ç. ve Aydın, Ş. (2017). Algılanan Örgütsel Desteğin Örgütsel Bağlılığa Etkisi: Otelcilik Sektöründe Bir Araştırma, 16. UİK Özel Sayısı, 71: 72-84.
Cammann, C., Fichman, M., Jenkins, D. and Klesh, J. (1979). Michigan Organizational Assessment Questionnaire. Michigan: University of Michigan, Ann Arbor,
Cheung, M. F. Y. and Law, M. C. C. (2008). Relationships of Organizational Justice and Organizational Identification: The Mediating Effects of Perceived Organizational Support in Hong Kong, Asia Pacific Business Review, 14(2): 213-231.
Çekmecelioğlu, H. (2006). İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılık Tutumlarının İşten Ayrılma Niyeti ve Verimlilik Üzerindeki Etkilerinin Değerlendirilmesi Bir Araştırma, İş-Güç- Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 8(2): 153-168.
Dawley, D., Houghton, J., and Bucklew, N. (2010). Perceived Organizational Support and Turnover Intention: The Mediating Effects of Personal Sacrifice and Job Fit, The Journal of Social Psychology, 150(3): 238-257.
Dutton, J. E., Dukerich, J. M. and Harquail C. V. (1994). Organizational Images and Member Identifications, Administrative Science Quarterly, 39: 239- 263.
Edwards, M. R. and Peccei, R. (2010). Perceived Organizational Support, Organizational Identification, and Employee Outcomes, Journal of Personnel Psychology, 9(1): 17– 26.
Ekmekci, Ö. and Casey, A. (2009). How Time Brings Together “I” and “We”: A Theory of Identification Through Memory. Journal of Behavioral and Applied Management, 11(1): 48-67.
Ekmekçioğlu, E. M. ve Sökmen, A. (2016). Algılanan Örgütsel Desteğin İşten Ayrılma Niyetine Etkisinde Örgütsel Bağlılığın Aracı Rolü: Sınır Birimi Çalışanları Üzerine Bir Araştırma, International Review of Economics and Management, 4(2): 32-45.
Eisenberger, R., Hungtington, R., Hutchison, S. and Sowa, D. (1986). Perceived Organizational Support, Journal of Applied Psychology, 71: 500-507.
Erdoğan, Y., Bayram, S. ve Deniz, L. (2007). Web Tabanlı Öğretim Tutum Ölçeği: Açıklayıcı ve Doğrulayıcı Faktör Analizi Çalışması, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 4(2): 1-14.
Gibney, R., Zagenczyk, T. J., Fuller, J. B., Hester, K. and Caner, T. (2011). Exploring Organizational Obstruction and the Expanded Model of Organizational Identification, Journal of Applied Social Psychology, 4(5): 1083-1109.
Giray D. (2013). İş Yeri Desteği: Örgüt, Yönetici ve Çalışma Arkadaşları Desteğine Genel Bir Bakış, İş-Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 15(3): 65-81.
Gülertekin, S. (2013). Duygu İklimi ve Liderlik Tarzının İşten Ayrılma Niyetine Etkileri: Alanya’daki Turizm İşletmelerine Yönelik Bir Araştırma, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
Güney, S., Akalın, Ç. ve İlsev, A. (2007). Duygusal Örgütsel Bağlılık Gelişiminde Algılanan Örgütsel Destek ve Örgüt Temelli Öz-Saygı, H.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 25(2): 189-211.
Hellman, C. M., Fuqua, D. R. and Worley, J. (2006). A Reliability Generalization Study on the Survey of Perceived Organizational Support the Effects of Mean Age and Number of Items on Score Reliability, Educational and Psychological Measurement, 66(4): 631- 642.
Afyonkarahisar İl Kültür Turizm Müdürlüğü. http://www.afyonkulturturizm.gov.tr/TR,158749/kultur-turizm-istatistikleri.html> [Erişim: 01.06.2018].
Immordino, M. K. (2010). Organizational Assessment and Improvement in the Public Sector. USA: CRC Press.
İşçi, E. (2010). İşten Ayrılma ve Etkileyen Unsurlar. [Online] http://emreisci. blogspot.com. tr/2010/10/isten-ayrilma-ve-etkileyen unsurlar.html> [Erişim tarihi: 20 Aralık 2018].
Kaplan, M. ve Öğüt, A. (2012). Algılanan Örgütsel Destek ile Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkinin Analizi: Otel İşletmelerinde Bir Uygulama, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(1): 387-401.
Karabey, C. N. ve İşçan, Ö. F. (2007). Örgütsel Özdeşleşme, Örgütsel İmaj ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı İlişkisi: Bir Uygulama, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(2): 231-241.
Katrinli, A., Atabay, G., Günay, G., and Güneri B. (2008). Leader–Member Exchange, Organizational Identification and the Mediating Role of Job Involvement for Nurses, Journal of Advanced Nursing, 64(4): 354–362.
Kaya, B. (2012). Algılanan Örgütsel Destek Düzeyinin ve Çalışanların Kariyer Tatmininin İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkileri: Konaklama İşletmelerinde Bir Uygulama, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
Koçak, D. ve Yücel, İ. (2018). Algılanan Örgütsel Destek ile İşten Ayrılma Niyeti Arasındaki İlişkide Duygusal Bağlılığın Aracı Etkisinin İncelenmesi, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 32(3): 683-704.
Kreiner, G. E. and Ashforth B. E. (2004). Evidence Toward an Expanded Model of Organizational Identification, Journal of Organizational Behavior, 25: 1-27.
Kültür ve Turizm Bakanlığı. (1989). Otelcilik ve Turizm Endüstrisinde İsgücü Araştırması. Ankara. Mael, F.A and Ashforth, B.E. (1992). Alumni and Their Alma Mater: A Partial Test of The Reformulated Model of Organizational Identification, Journal of Organiational Behavior, 13: 103–123.
Onay, M. ve Kılcı, S. (2011). İş Stresi ve Tükenmişlik Duygusunun İşten Ayrılma Niyeti Üzerine Etkileri: Garsonlar ve Aşçıbaşılar, Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 3(2): 363-372.
Özdevecioğlu M. (2003). Algılanan Örgütsel Destek ile Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkilerin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(2): 113- 130.
Özdevecioğlu, M. (2004). Algılanan Örgütsel Desteğin İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkileri, Amme İdaresi Dergisi, 37(4): 97-115.
Pelit, E. (2008). İşletmelerde İşgören Güçlendirmenin İşgörenlerin İş Doyumuna Etkisi: Otel İşletmelerinde Bir Araştırma, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
Polat, M. (2009). Örgütsel Özdeşleşmenin Öncülleri ve Ardılları Üzerine Bir Saha Çalışması, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Uludağ Üniversitesi, Bursa.
Rhoades, L. and Eisenberger, R. (2002). Perceived Organizational Support: A Review of the Literature, Journal of Applied Psychology, 87(4): 698–714.
Sabuncuoğlu, E. T. (2007). Eğitim, Örgütsel Bağlılık ve İşten Ayrılma Niyeti Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi, Ege Akademik Bakış, 7(2): 613-628.
Solnet, D. (2006). Introducing Employee Social Identification to Customer Satisfaction Research: A Hotel Industry Study, Managing Service Quality: An International Journal, 16(6): 575-594.
Sökmen, A., Ekmekçioğlu, E.B. ve Çelik, K. (2015). Algılanan Örgütsel Destek, Örgütsel Özdeşleşme ve Yönetici Etik Davranışı İlişkisi: Araştırma Görevlilerine Yönelik Araştırma, İşletme Araştırmaları Dergisi, 7(1): 125-144.
Tuna, M. ve Yeşiltaş, M. (2014). Etik İklim, İşe Yabancılaşma ve Örgütsel Özdeşleşmenin İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkisi: Otel İşletmelerinde Bir Araştırma, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 25(1): 105-117.
Turunç, Ö. ve Çelik, M. (2010). Çalışanların Algıladıkları Örgütsel Destek ve İş Stresinin Örgütsel Özdeşleşme ve İş Performansına Etkisi, Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17 (2): 183-206.
Turunç, Ö. ve Avcı, U. (2015). Algılanan Örgütsel Destek ve Lider-Üye Etkileşiminin İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkisi: İş Stresinin Aracılık Rolü, Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 12 (1): 43-63.
Tutar, H. (2013). İşletme & Yönetim Terimleri Ansiklopedi Sözlük (Konu Anlatımlı). Ankara: Detay Yayıncılık.
Tüzün, İ. and Kalemci, R. (2012). Organizational and Supervisory Support in Relation to Employee Turnover Intentions, Journal of Managerial Psychology, 27(5): 518-534.
Ural, A. ve Kılıç, İ. (2011). Bilimsel Araştırma Süreci ve Spss ile Veri Analizi. Ankara: Detay Yayıncılık.
Uzun, T. (2018). Öğretmenlerin Algıladığı Örgütsel Destek ile Örgütsel Özdeşleşme ve İşten Ayrılma Niyeti Arasındaki İlişki: Örgütsel Güvenin Aracı Rolü, Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 10(18): 133- 155.
Wang, G. and Netemeyer, R. G. (2002). The Effects of Job Autonomy, Customer Demandingness, and Trait Competitiveness on Salesperson Learning, Self-Efficacy, and Performance, Journal of The Academy of Marketing Science, 30(3): 217–228.
Wiesenfeld, B. M., Raghuram, S. and Garud, R. (1999). Communication Patterns as Determinants of Organizational Identification in a Virtual Organization, Organization Science, 10(6): 777-790.
Yarmacı, N. (2012). Psikolojik Güçlendirmenin Örgütsel Özdeşlemeye Etkisi: Otel İşletmelerinde Bir Araştırma, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyonkarahisar.
Yeşiltaş, M. (2012). Örgütsel Özdeşleşmenin Oluşmasında Belirleyiciler Olarak Etik Liderlik ve Etik İklim: Otel İşletmelerine Yönelik Bir Uygulama, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
Yıldırım, M. H., Erul, E. E. ve Kelebek, P. (2014). Tükenmişlik ile İşten Ayrılma Niyeti Arasındaki İlişki Banka Çalışanları Üzerine Bir Araştırma, Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 6(1): 34-44.
Yıldız, S., Savcı, G. ve Kapu, H. (2014). Motive Edici Faktörlerin Çalışanların İş Performansına ve İşten Ayrılma Niyetine Etkisi, Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(1): 233- 249.
Yılmaz, H. ve Görmüş, A. Ş. (2012). Stratejik Girişimciliğin, Algılanan Örgütsel Destek ve Örgütsel Öğrenme Üzerine Etkilerinin Araştırılması: Tekstil Sektöründe Ampirik Bir Çalışma, Journal of Yaşar University, 26(7): 4483 – 4504.
Yılmaz, A. (2016). Algılanan Örgütsel Destek Ortamında İş Stresi ve İş Yaşam Kalitesinin İş Performansı Üzerine Etkisinin Araştırılması: İstanbul'da Bulunan Beş Yıldızlı Otellerde Çalışan Aşçılar Üzerine Bir Araştırma, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
Yüksel, İ. (2006). Örgütsel Destek Algısı ve Belirleyicilerinin İşten Ayrılma Eğilimi ile İlişkisi, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 35(1): 7-32.