CAFER TÜRKMEN, ESRA ŞAHİN, ALPER DARDENİZ, NURAY MÜCELLA MÜFTÜOĞLU

Toprağa Karıştırılan Asma Budama Atıkları Kompostu ve Çay Çöpü Kompostunun Eisenia fetida ve Octodrilus transpadanus (Annelida-Clitellata) Topraksolucanı Yönelimlerine Etkisi

Artan dünya nüfusu daha fazla tarımsal ürün ihtiyacı doğurmuş, artan üretim ise tarımsal atıkların miktarını giderek artırmıştır. Tarımsal atıklara, ülkemizdeki tarımsal üretim bakımından birçok üründe ilk on sıraya giren Çanakkale ilinde de sıklıkla rastlanılmaya başlanmıştır. Bu durum, tarımsal atıkların çevre boyutu ve toprak verimliliği gibi amaçlarla yeniden değerlendirilmesi veya giderimi konularına yönelik bilimsel çalışmalar yapılmasını gerektirmiştir. Bu kapsamda, Çanakkale ili bağ alanlarında her yıl budama sonrası açığa çıkan asma atıklarından elde edilen ‘Asma Budama Atıkları Kompostu (AK)’ ile Rize çay fabrikalarından elde edilen ‘Çay Çöpü Kompostu (ÇK)’nun materyal olarak kullanıldığı bir araştırma kurgulanmıştır. Her iki tarımsal atığın kompost haline getirilmesinin ardından, kompostlar kuru madde esasına göre %0 (kontrol), %1 ve %3 seviyelerinde toprağa karıştırılarak, üçer tekerrürlü olacak şekilde iki boyutlu (2 Dimention: 2D) şeffaf cam düzeneklere alınmıştır. Düzeneklerdeki karışım tarla kapasitesine kadar nemlendirilerek, düzeneklere iki farklı türden 3’er adet solucan (Eisenia fetida ve Octodrilus transpadanus) bırakılmıştır. Üç gün 180C’de inkübasyon sonrası 2D düzeneklerindeki solucan hareketlerine bağlı oluşan ‘Galeri Alanları (GA)’ ölçülmüştür. Elde edilen verilere göre; her iki solucan türünün kontrol grubunda (hiç bir karışım yapılmayan düzeneklerde) 2D düzeneğinin her iki tarafındaki GA arasındaki farklılık önemli olmamıştır (p>0,05). Bir tarafı kontrol ve diğer tarafında karışımların olduğu düzeneklerde, O. transpadanus türü solucan konulan %1 ÇK uygulamasında, uygulama yapılan tarafta ölçülen GA, kontrole göre daha yüksek olmuştur (p<0,05). E. fetida konulan hiç bir AK ve ÇK seviyelerinde, GA değerleri arasındaki farklılık önemli seviyelere ulaşmamıştır (p>0,05). Bu araştırmada, iki ayrı solucan türünün toprağa karıştırılan farklı organik materyallere yönelimlerinin farklılık gösterdiği, O. transpadanus türünün kompostlanmış organik materyallere yönelimlerinin E. fetida türüne kıyasla daha fazla olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Asma budama atığı, çay çöpü, kompost, solucan.

The Effect of Soil Mixed Vineyard Pruning Waste Compost and Tea Waste Compost on Preference of Eisenia fetida and Octodrilus transpadanus (Annelida–Clitellata) Earthworms

Increasing population of the world is in need of more agricultural product, and in the same time, the increased production is also increased the amount of agricultural waste. Agricultural wastes are also frequently encountered in Çanakkale province, which has entered the top ten ranks in terms of agricultural production in our country. This necessitated the re-evaluation of agricultural wastes for purposes such as environmental size and soil fertility, or scientific studies on the disposal of agricultural wastes. In this context, a research was carried out in which 'Vineyard Wastes Compost (VWC)’, which is come out after each year pruning practices from Çanakkale vineyard areas, and 'Tea Waste Compost (TWC)’ obtained from Rize tea factories are used as material. After composting of both agricultural wastes, the composts were taken in two-dimensional (2D) clear glass jars, with three replicates, mixed with soil at 0% (control), 1% and 3% levels on their dry matter basis. The mixture in the devices was humidified according to field capacity then releasing 3 earthworms to each jar from two different species of earthworms (Eisenia fetida and Octodrilus transpadanus). The species are incubated for 3 days at 18 °C in the given devices then the ‘Gallery Areas (GA)’ in 2D devices were measured in accordance to earthworm movement. According to obtained data, in the case of two different earthworm species, the difference between the GA in both sides of the 2D system in the case of no mixing (control group) was not important significantly (p> 0.05). In the 1% TWC application with O. transpadanus earthworm species, the GA measured on the TWC side was higher than that of control (p <0.05) where there the control treatments were on one side and the mixture treatments on another side. At no VWC and TWC levels with E. fetida, the difference between GA values did not reach significance level (p> 0.05). In this study, it was determined that the avoidance and preferences of two different earthworm species towards different organic materials mixed with soil were upper from those of the E. fetida earthworm species with respect to composted organic material of O. transpadanus earthworm species.

Keywords:

Vineyard pruning waste, tea waste, compost, earthworm.,

PDF

___

Allison, L.E., Moodie, C.D. 1965. Carbonate In: Methods of Soil Analysis. Chemical and Microbiological Properties. Part-II Black CA. Am. Soc. Agron. Inc. Madison, Wisconsin, USA, 1387-1388.
Bertan, E., Sort, X., Soliva, M., Trillas, I. 2003. Composting Winery Waste: Sludge and Grape Talks, 3 July, Barcelona-Spain.
Bouyoucos, G.J. 1951. A Recalibration of Hydrometer Method for Making Mechanical Analysis of Agronomy Journal, 43: 434-438. Darwin, C.R. 1881. The Formation of Vegetable Mould through the Action of Worms, with Observations on their Habits. Murray, London.
Dawood, M., Wahid, A., Hashmi, M.Z., Mukhtar, S., Malik, Z. 2017. Use of earthworms in biomonitoring of soil xenobiotics. In: Hashmi M., Kumar V., Varma A. (eds) Xenobiotics in the Soil Environment. Soil Biology (49): 73-88.
Dominguez, J., Edwards, C. 2011. Biology and Ecology of Earthworm Species Used for Vermicomposting. In: Vermiculture Technology (Edited by Clive A. Edwards, Norman Q. Arancon and Rhonda Sherman) Earthworms, Organic Wastes, and Environmental Management, CRC Press, 2010 Pages 27-40.
Dunger, W. 1983. Tiere Im Boden. A. Ziemsen Verlag, Wittenberg Lutherstadt.
Edwards, C.A. 2013. Soil Biology, Chapter 8: Earthworms, The Living Soil: Earthworms, https://extension.illinois.edu/soil/SoilBiology/earthworms.htm.
Evans, A.C. 1947. A Method for studying the burrowing activities of earthworms. Annals and Magazine of Natural History. 11: 643-650. Fründ, H.C., Wallrabenstein, H., Leibner, S., Blohm, R. 2009. Developing a Soil Quality Test With 2D Terraria and Aporrectodea caliginosa. Workshop Kommission III der Deutschen Bodenkundlichen Gesellschaft “Experimenting with Earthworms.” Trier, Germany: Veranstalter: Kommission III der DBG 20-21.03.2009. http://eprints.dbges.de/90/2/Fruend.
Fründ, H.C., Graefe, U., Tischer, S. 2011. Earthworms as Bioindicators of Soil Quality. In: Karaca A. (ed.) Biology of Earthworms. Soil Biology. Springer Berlin Heidelberg (24): 261-278.
Fuller, H. 1954. Die Regenwürmer. Die Neue Brehm-Bücherei, Heft 140 (Nachdruck). Wittenberg: A. Ziemsen Verlag. Gallagher, F.J., Caplan, J.S., Krumins, J.A., Grabosky, J.C. 2015. Root Growth Responses to Soil Amendment in an Urban Brownfield. Ecological Restoration 33(1): 10-13.
Graff, O. 1953. Die Regenwürmer Deutschlands. Hannover, Schaper. ISO-International Standardization Organization, 17512-1: 2008. Soil quality - Avoidance Test for Determining the Quality of Soils and Effects of Chemicals on Behavior - Part 1: Test with Earthworms (Eisenia fetida and Eisenia andrei). Kirsten, W.J. 1983. Organic Elemental Analysis. Academic Press, New York, USA.
Kütük, C., Taban, S., Kacar, B., Samet, H. 1996. Etkinlikleri yönünden çay atığı ile ahır gübresi ve değişik kimyasal gübrelerin karşılaştırılması. Tarım Bilimleri Dergisi 2(3): 51-57.
Kütük, C. 2000. Çay Atığı Kompostu ve Atık Mantar Kompostunun Yetiştirme Ortamı Bileşeni Olarak Süs Bitkisi Yetiştiriciliğinde Kullanılması. MKÜ Ziraat Fakültesi Dergisi 5(1-2): 75-86.
Lee, K.E. 1985. Earthworms, Their Ecology and Relationships with Soils and Land Use. Academic Press, 411s., Sydney. Leibner, S., Fründ, H.C., Schacht, H., Blohm, R. 2008. Standardisierung Und Validierung Eines Bodenqualitätstests Auf Basis Der Bodennutzung Durch Regenwürmer-Berichte Der DBG, http://www.dbges.de.
Lindsay, W.L., Norvell, W.A. 1978. Development of a DTPA soil test for zinc, iron, manganese, and copper. Soil Science Society of America Journal, 42(3): 421-428.
Lowe, C.N., Butt, K.R., Cheynier, K.Y.M. 2016. Assessment of avoidance behaviour by earthworms (Lumbricus rubellus and Octolasion cyaneum) in linear pollution gradients. Ecotox. Environ. Safe (124): 324-328.
Mısırlıoğlu, M. 2011. Toprak Solucanları Biyolojileri, Ekolojileri ve Türkiye Türleri, Nobel Yayın Dağıtım, 25-31s., Ankara. Olsen, S.R. 1954. Estimation of Available Phosphorus in Soils by Extraction with Sodium Bicarbonate. United States Department of Agriculture; Washington.
Öksüz, M. 1985. Türkiye'de çay atıklarının kafein üretimi. Çaykur Dergisi 1(3): 18-19.
Öztürk, İ., Demir, İ., Altınbaş, M., Arıkan, O.A., Çiftçi, T., Çakmak, İ., Öztürk, L., Yıldız, Ş., Kiriş, A. 2010. Kompost el kitabı, İTÜ-İSTAÇ ortak basımı, ISBN: 978-975-561-368-0.
Paoletti, M.G., Sommaggio, D., Favretto, M.R., Petruzzelli, G., Pezzarossa, B., Barbafieri, M. 1998. Earthworms as useful bioindicators of agroecosystem sustainability in orchards and vineyards with different inputs. Applied Soil Ecology. 10: 137-150.
Richards, L.A. 1954. Diagnosis and Improvement of Saline and Alkali Soils. United States Department of Agriculture Handbook, 60: 94. Türkmen, C., Temel, E., Çatal, G., Sinecen, M., Mısırlıoğlu, M. 2013. Bazı atık ve toprak düzenleyicilerin toprakta solucan davranışlarına etkisi. ÇOMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi (COMU Journal of Agriculture Faculty) 2013: 1(1): 79-86.