Tuğba KILIÇ, Selin TEMİZEL, Yaşar KARADAĞ

Süs Lahanasının (Brassica oleracea L. var. Acephala) Yozgat Ekolojik Koşullarına Adaptasyonu

Bu araştırma, bazı hibrit süs lahanası (Brassica oleracea L. var. Acephala) çeşitlerinin Yozgat İli ekolojik koşullarına adaptasyon kabiliyetini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Bitkisel materyal olarak dört farklı hibrit süs lahanası çeşidi (F1 Pigeon White, F1 Pigeon Red, F1 Kamome White ve F1 Kamome Red) kullanılmış, çeşitlere ait fideler iki vejetasyon dönemi boyunca deneme arazisindeki masuralar üzerine 30x30 cm aralık mesafeyle dikilmişlerdir. Deneme sonunda süs lahanası bitkilerinde; yaprak sayısı, bitki çapı, bitki boyu, merkez renklilik çapı, merkez yaprak rengi, nispi antosiyanin miktarı ve klorofil içeriği parametreleri incelenmiştir. Elde edilen veriler sonucunda; yaprak sayısı, merkez renklilik çapı, merkez yaprak rengi ve klorofil içeriği bakımından çeşit ortalamaları arasındaki farklılığın istatistiki açıdan önem taşıdığı belirlenmiştir. Yaprak sayısı ile merkez renklilik çapı bakımından en yüksek değerler; F1 Kamome White (20.53 adet / 18.47 cm) ve F1 Pigeon White (20.37 adet / 18.17 cm) çeşitlerinden elde edilmiş olup, F1 Kamome White çeşidi, en az yaprak sayısı ile en az merkez renklilik çapına sahip olan F1 Pigeon Red çeşidinden yalnız 1.30 adet daha fazla yaprak ve 1.80 cm daha fazla renkli çap oluşturmuştur. En fazla klorofil içeriği ise, merkez yaprak rengini ifade eden ‘a’ değerinin (yeşillik-kırmızılık oranı) en yüksek olduğu F1 Kamome Red (65.96 μmol m-2) çeşidinde saptanmıştır. Bununla birlikte, kıvırcık yapraklı çeşitlerin (F1 Kamome serisi) düz yapraklı çeşitlere (F1 Pigeon serisi) oranla kar yükünden daha fazla etkilendikleri ve görsel kalitelerini kaybettikleri gözlemlenmiştir. Araştırmada elde edilen bu bulgulara göre, tüm çeşitlerin Yozgat İli ekolojisinde yetiştirilebileceği, ancak bitkisel tasarım çalışmalarında kar yükü fazla olan bölgelerde düz yapraklı çeşitlerin öncelikli olarak tercih edilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

adaptasyon, bitkisel tasarım, peyzaj, süs lahanası, yozgat

PDF

___

Anonim, 2020. Yozgat İl’i uzun yıllar aylık ortalama iklim verileri. Yozgat Meteoroloji İl Müdürlüğü, Yozgat.
Ağar, A. 2015. Atık su arıtma çamurunun süs lahanasının gelişimi ve besin elementi içeriği üzerine etkisi. Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 125 sayfa, Adana.
Akın, F. ve Kahraman, Ö. 2018. Atık su arıtma çamurunun süs lahanası yetiştiriciliğinde kullanılabilirliği. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 33: 177-183.
Akın, F. 2019. Atık su arıtma çamurunun süs lahanası yetiştiriciliğinde kullanımı. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, 45 sayfa, Çanakkale.
Atabeyoğlu, Ö. ve Bilge, G. 2019. Corylus türlerinin peyzaj tasarım çalışmalarında kullanılabilirliği. Akademik Ziraat Dergisi, 8(Özel sayı): 145-156.
Bazzocchi, R. ve Giorgioni, M.E. 2003. Effects of Prohexadione-Ca, Uniconazole and Paclobutrazol on ornamental kale growth and performance under high temperatures. ACTA Horticulture 614, ISHS.
Carter, K. 2003. Ornamental kale. Center for Landscape and Urban Horticulture. University of California Cooperative Extension Central Coast & South Region, 4p.
Çetin, İ.Z., Cesur, A., Keskin, R. ve Akarsu H. 2018. Bazı peyzaj bitkilerinde klorofil miktarının değişimi: Samsun örneği. Kastamonu University Journal of Engineering and Sciences, 4(1): 1-10.
El-Soda, M., Boer, M.P, Bagheri, H., Hanhart, C.J. ve Koornneef, M. 2014. Genotype-environment interactions affecting preflowering physiological and morphological traits of Brassica rapa grown in two watering regimes. Journal of Experimental Botany, 65(2): 697-708.
Eman Gökseven, Ş.B. 2019. Süs lahanasının (Brassica oleraceae var. capitata) topraktakı̇ bor elementı̇nı̇n gı̇derı̇lmesı̇ amacıyla fı̇toremedı̇asyonda hı̇per toplayıcı bı̇tkı̇ olarak kullanılma potansı̇yelı̇nı̇n araştırılması. Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi, 149 sayfa, Ankara.
Dela, G., Or, E. Ovadia, R., Nissim-Levi, A., Weiss, D. ve Oren-Shamir, M. 2003. Changes in anthocyanin concentration and composition in ‘Jaguar’ rose flowers due to transient high-temperature conditions. Plant Science, 164: 333-340.
Gibson, J.L. ve Whipker, B. 2001. Ornamental cabbage and kale cultivar comparison study: growth characteristics and response to daminozide and uniconazole foliar sprays. Hortechnology, 11(3): 376-380.
Jin, S., Rahim, A., Afrin, K.S., Park, J., Kang, J. ve Nou, I. 2018. Transcriptome profiling of two contrastingornamental cabbage (Brassica oleracea var. acephala) lines provides insights intopurple and white inner leaf pigmentation. BMC Genomics, 19(797): 21p.
Keskin, M., Arslan, A. ve Bal, B. 2017. Evaluating water content of strawberry leaves using a chrometer and a chlorophyll meter. International Advanced Researches and Engineering Congress, Tam Bildiri Kitabı, 2360-2368.
Kishimoto, K., Maeda, H., Haketa, T. ve Oyama-Okubo, N. 2014. Odor components and the control of odor development in ornamental cabbage. The Japanese Society for Horticultural Science, 83(3): 252-258.
Köksal, N., Ağar, A., Yasemin, S. ve Korkmaz, K. 2016. Süs lahanası yetiştiriciliğinde fosfor gübrelemesinin bitki gelişimi ve kaliteye etkileri. Bahçe Dergisi, 45(Özel Sayı): 984-988.
Kösa, S. 2019. Antalya Kaleiçi sokaklarının bitki materyali ve bitkisel tasarım açısından değerlendirilmesi. Ege Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi, 56(1): 63-75.
Li, D., Wang, X., Zhang, X., Chen, Q., Xu, G., Xu, D., Wang, C., Liang, Y., Wu, Y., Huang, C., Tian, J., Wu, Y. ve Tian, F. 2016. The genetic architecture of leaf number and its genetic relationship to flowering time in maize. New Phytologist, 210(1): 256–268.
Muntean, D., Munteanu, N. ve Andrieş, I. 2012. Research on main morphological and physiological characters of the species Brassica oleracea var. acephala in Iaşı. Lucrări Ştiinţifice, 55(2): 443-446.
Marenco, R.A., Antezana-Vera, S.A. ve Nascimento, H.C.S. 2009. Relationship between specific leaf area, leaf thickness, leaf water content and SPAD-502 readings in six Amazonian tree species. Photosynthetıca, 47 (2): 184-190.
Onat, İ. 2012. İstanbul kenti kamusal yeşil alan düzenlemelerinde mevsimlik çiçek ve soğanlı bitki uygulamalarının irdelenmesi. Bahçeşehir Üniversitesi, Kentsel Sistemler ve Ulaştırma Yönetimi Yüksek Lisans Programı, 156s., İstanbul.
Ren, J., Liu, Z. Chen, W., Xu, H. ve Feng, H. 2019. Anthocyanin degrading and chlorophyll accumulation lead to the formation of bicolor leaf in ornamental kale. International Journal of Molecular Sciences, 20(603): 27p.
Sevik H., Güney D. Karakas H. ve Aktar G. 2012. Change to amount of chlorophyll on leaves depend on insolation in some landscape plants. International Journal of Environmental Sciences, 3(3): 1057-1064.
Sikora, E. ve Bodziarczyk, I. 2012. Composition and antioxidant activity of kale (Brassica oleracea L. var. acephala) raw and cooked. Acta Scientiarum Polonorum Technologia Alimentaria, 11(3): 239-248.
Taş, B. 2000. Toprak ve iklim şartlarına karşı bitkinin genetik adaptasyonu. ANADOLU Journal of the Aegean Agricultural Research Institute, 10(2): 183-189.
Ulukapı, K. ve Şener, S. 2018. Farklı organik gübrelerin tarla ve örtüaltı koşullarında yetiştirilen karnabaharın bitki gelişimi ve verim parametreleri üzerine etkisi. Selcuk Journal of Agriculture and Food Sciences, 32(3): 510-515.
Weishu, C., Yun, Z., Jie, R., Yuying, M., Zhiyong, L. ve Feng, H. 2019. Effects of methylene blue on microspore embryogenesis and plant regeneration in ornamental kale (Brassica oleracea var. acephala). Scientia Horticulturae, 248: 1-7.
Zhu, P., Tian, Z., Pan, Z. ve Feng, X. 2017. Identification and quantification of anthocyanins in different coloured cultivars of ornamental kale (Brassica oleracea L. var. acephala DC). The Journal of Horticultural Science and Biotechnology, 93(5): 466-473.