Ortaokul Öğrencilerinin Mekâna Bağlı Serbest Zaman Aktivite Tercihleri ve Rekreasyonel Eğilimleri

Merkezi sınava dayalı eğitim politikaları ve yoğun ders programları öğrencilerin zamanlarının büyük kısmını eğitim öğretim faaliyetlerine ayırmalarına neden olmaktadır. Öğrencilerin özgürce oyun oynayabilecekleri ve çeşitli rekreasyonel aktiviteler yapabileceği serbest zamanı oldukça sınırlı kalmaktadır. Araştırmada öğrencilerin zaman değerlendirme biçimleri, oyun ve serbest zamanları ile ilgili mekân ve aktivite tercihlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Tarama yönteminin kullanıldığı araştırmada veriler Erzurum ili Palandöken İlçesinde bulunan Kayak Yolu Çimento Müstahsilleri İşveren Sendikası Ortaokulu’nda eğitim gören 282 öğrenci ile yüz yüze yapılan anket çalışmasından elde edilmiştir. Elde edilen veriler öğrencilerin %59’unun serbest zamanlarını dış (açık) mekânlarda geçirmeyi tercih ettikleri, açık alanda öğrencilerin sportif aktiviteleri (%43.6), kapalı alanda ise aile ve arkadaşları ile zaman geçirmeyi (%29) en fazla tercih ettikleri görülmüştür. Cinsiyete göre açık ve kapalı mekan rekreasyon tercihlerinde farklılıkların olduğu, erkek öğrencilerin fiziksel aktiviteye dayalı aktif rekreasyonu, kız öğrencilerin ise az hareketli yaşam tarzına uygun pasif rekreasyonu daha fazla tercih ettikleri belirlenmiştir. Bu sonuçlar doğrultusunda cinsiyete göre tercihler göz önünde bulundurularak öğrencilerin serbest zamanlarını etkin ve verimli geçirecek şekilde fiziki planlamaların yapılması gerekliliği vurgulanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Aktivite, anket, ortaokul öğrencisi, rekreasyon, serbest zaman.

Secondary School Students’ Choices of Free Time Activities and Recreational Tendencies Based on Place

Educational policies based on central examination and intensive academic programs cause students to spend most of their time on education. The amount of their free time when they can play games freely and do various recreational activities is limited. This study aims to investigate students’ ways of spending their time and their choices of place and activity with respect to playing and free time. The data for this research, using the scanning method, was received from a face-to-face survey on 282 students in Kayak Yolu Çimento Müstahsilleri İşveren Sendikası Secondary School, located in Palandöken, Erzurum. The data shows that 59% of the students prefer to spend their free time outdoors, and while they tend to do sport activities outdoors (43.6%), they are more likely to spend time with their families and friends indoors (29%). It has also been determined that recreational choices are different for outdoor and indoor places; male students prefer active recreation based on physical activities, and female students prefer passive recreation based on their less active lifestyle. In accordance with these results, it has been emphasized that schools must be physically planned to provide students with enough opportunities for spending their free time efficiently, taking their choices based on gender into consideration.

Keywords:

Activity, survey, secondary student, recreation, free time.,

PDF

___

Alqudah, Y.M.M. 2003. Çocuğun Gelişiminde Oyun Alanlarının Rolü. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Semineri, Ankara.
Ardahan, F., Lapa, T.Y. 2011. Outdoor recreation: the Reasons and carried benefits for attending outdoor sports of the participants of cycling and/or trekking activities. Journal of Human Sciences, 8(1): 1327-1341.
Ayaşlıgil, T., Kubat, A. 2005. Boş Zaman eğilim ve rekreasyonel gereksinimlerin nüfus özelliklerine göre değişim ve farklılıklarının Çanakkale kenti örneğinde irdelenmesi. Journal of the Faculty of Forestry Istanbul University| İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 55(1): 47-66.
Cengiz, T., Doğtaş, S. 2015. İlköğretim çağındaki çocukların açık yeşil alan kullanım alışkanlıklarının belirlenmesi: Çanakkale örneği. JOTAF/Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 12(2): 57-67.
Corbin, H. 1970. Recreation Leadership. 3th Edition, New York: Prentice-Hall Inc.
Cortés, A.S, Correa-Díaz, A.M., Benjumea-Arias, M.L., Valencia-Arias, A., Bran-Piedrahita, L. 2017. Motivational Factors and effects associated with physical-sport practice in undergraduate students. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 237: 811-815.
De Valck, J., Landuyt, D., Broekx, S., Liekens, I., De Nocker, L., Vranken, L. 2017. Outdoor Recreation in various landscapes: Which site characteristics really matter?. Land Use Policy, 65: 186-197.
Durmuş, B., Yurtkoru, E.S., Çinko, M. 2012. Sosyal Bilimlerde SPSS’le Veri Analizi. Beta Yayınları, 4.Baskı, 215 s., İstanbul. Grahn, P., Stigsdotter, U.A. 2003. Landscape planning and stress. Urban Forestry & Urban Greening, 2(1): 1-18.
Kalem, S, 2001. Doğal ve Kültürel Değerlerinin Korunabilmesi İçin Turizm Potansiyelinin Belirlenmesinde Bir Yöntem Yaklaşımı ve Kastamonu İli Kıyı Bölgesi ve Yakın Çevresinde Uygulanması. A.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Ankara.
Kil, N., Holland, S.M., Stein, T.V. 2014. Structural Relationships between environmental attitudes, recreation motivations, and environmentally responsible behaviors. Journal of Outdoor Recreation and Tourism, 7: 16-25.
Kiper, T. 2009. Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi (Tekirdağ) öğrencilerinin rekreasyonel eğilim ve taleplerinin belirlenmesi. JOTAF/Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 6(2): 191-201.
Mansuroğlu, S. 2002. Akdeniz Üniversitesi öğrencilerinin serbest zaman özellikleri ve dış mekan rekreasyon eğilimlerinin belirlenmesi. Mediterranean Agricultural Sciences, 15(2): 53-62.
Metin, T.C., Kesici, M., Kodaş, D. 2013. Rekreasyon olgusuna akademisyenlerin yaklaşımları. Journal of Yasar University, 8(30): 5021-5048. Müderrisoğlu, H., Uzun, S. 2004. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Orman Fakültesi öğrencilerinin rekreasyonel eğilimleri. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 2: 108-121.
Ragheb, M.G., Tate, R.L. 1993. A behavioral model of leisure participation based on leisure attitude, motivation and satisfaction. Leisure Studies, 12(1): 61-70.
Sağlık, A., Kelkit, A. 2014. Çanakkale kent halkının rekreasyonel eğilim ve taleplerinin belirlenmesi. COMU Journal of Agriculture Faculty, 2(1): 27-36.
Şahin C. K, Akten S, Erol U. E 2009. Eğirdir Meslek yüksekokulu öğrencilerinin rekreasyon faaliyetlerine katılımlarının Belirlenmesi Üzerine Bir Çalışma. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 10(1): 62-71.
Talay, İ., Kaya, F., Belkayalı, N. 2010. Sosyo-Ekonomik Yapının Rekreasyonel Eğilim ve Talepler Üzerine Etkisi: Bartın Kenti Örneği. Coğrafi Bilimler Dergisi, CBD, 8(2): 147-156.
Tokgöz, M., Demiroğlu, B., Aslan, Y. 2015. Ortaokul öğrencilerinin serbest zaman tercihlerinin cinsiyet değişkenine göre incelenmesi. Uluslararası Multidisipliner Akademik Araştırmalar Dergisi,2(3): 29-44.
Tyrväinen, L., Ojala, A., Korpela, K., Lanki, T., Tsunetsugu, Y., Kagawa, T. 2014. The influence of urban green environments on stress relief measures: A field experiment. Journal of Environmental Psychology, 38: 1-9.
Ünal, M. 2009. Çocuk gelişiminde oyun alanlarının yeri ve önemi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10018(2): 99-110.
Vural, H., Yılmaz, S. 2016. İyileştirilmiş fiziksel çevre şartlarının ilkokul öğrencilerinin gelişimine etkisinin öğretmen gözüyle değerlendirilmesi. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2): 518-535.
Vural, H. 2016. Erzurum Kenti Okul Bahçelerinin Fiziki Yeterlilikleri ve Peyzaj Tasarım Sonrası Eğitime Katkılarının Analizi. Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi (Basılmamış), Erzurum.
Yaman, M., Arslan, S. 2009. Çocuk ve gençlik suçlarının önlenmesinde rekreatif sporlar. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 6(1): 445-459.