Gülsevim TİRİNG, SERDAR SATAR, Bilge YILMAZ

Geç Olgunlaşan Bazı Portakal Çeşitlerinin Farklı Dönemlerde Meyve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi

Turunçgillerin insan sağlığına olan faydaları üretimin yıldan yıla artmasına yol açmaktadır. Ancak artan üretim desenini belli bir döneme yoğunlaştırmak yerine geniş bir zamana yaymak gerekmektedir. Bu çalışmada geç olgunlaşan Lane Late, Navelate, Yafa ve Valencia portakal çeşitlerinin Ç.Ü. Subtropik Meyveler Araştırma ve Uygulama merkezinde üç farklı dönemde meyve kalite özellikleri belirlenmiştir. Meyvelerin genişliği (mm), uzunluğu (mm), kabuk kalınlığı (mm), dilim sayısı (adet), çekirdek sayısı (adet), suda çözünebilir toplam kuru madde miktarı (SÇKM, %), titre edilebilir asit içeriği (TA, %), SÇKM/TA oranı, ortalama meyve ağırlığı, meyve indeksi ve usare miktarı ölçülmüştür. Yapılan çalışma sonucunda meyve ağırlığı en fazla olan çeşitler Lane Late ve Yafa portakalı olarak belirlenmiştir. Her üç dönemde en yüksek meyve uzunluğuna sahip olan çeşit Yafa portakalı olarak gözlemlenmiştir. Meyve indeksinin her üç dönemde en yüksek değeri Valencia portakalında, en düşük değeri ise Yafa portakalında belirlenmiştir. Bu çalışma sonucunda uygun derim tarihlerinin Navelate, Lane Late ve Yafa portakalları için Şubat ve Mart ayları arasında olduğu saptanırken Valencia portakal çeşidinin Mart ve Nisan ayları arasında olduğu gözlemlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Portakal, olgunlaşma, meyve kalitesi, turunçgil

PDF

___

Anonim, 2012. http://www.fao.org/fileadmin/templates/est/COMM_MARKETS_MONIORIG/Citrus/Documents/CITRUS_BULLETIN_2012.pdf (Erişim tarihi: 25.08.2016).
Anonim, 2015. http:// http://www.fao.org/3/a-i5558e.pdf, Citrus Fruit Statistics 2015 (Erişim tarihi: 11.11.2016).
Gökçe, M. 2011. Tuzcu Turunçgil Koleksiyonunda Bulunan Portakal ve Mandarin Genotiplerinin Morfolojik Karakterizasyonu. Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Yüksek Lisans Tezi. Adana 161s.
Kafa, G., Tuzcu, Ö., Yeşiloğlu, T. 2009. Seleksiyonla Elde Edilen Bazı Yafa Portakal Tiplerinin Adana Koşullarında Verim, Kalite ve Bazı Bitkisel Özelliklerinin Belirlenmesi. Alatarım 8 (1): 21-29.
Koç, S. 2012. Kimyasal Seyreltme, Bilezik Alma, Budama ve Potasyum Uygulamalarının Star Ruby Altıntop Çeşidinde Meyve İriliği Üzerine Etkileri. Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Yüksek Lisans Tezi. Adana. 81.
Özdemir, A.E., Ağar, İ.T, Kaşka, N. 1994. Bazı önemli elma yörelerinde yetiştirilen elma çeşitleri ve bu çeşitlerin optimal derim zamanlarının saptanması konusunda çalışmalar. III. Ulusal Soğutma ve İklimlendirme Kongresi Bildiri Kitabı 06 Mayıs 1994, Adana, 415-424.
Özdemir, A.E., Kaplankıran, M., Çandır, E., Demirkeser, T.H., Toplu, C., Yıldız, E. 2015. Fremont ve Nova mandarin çeşitlerinin meyve gelişim sürecindeki kalite parametrelerindeki değişimler ve derim olumu. Derim, 32 (1): 31-46.
Özsan, M., Bahçecioğlu, H.R. 1970. Akdeniz Bölgesinde Yetiştirilen Turunçgil Tür Ve Çeşitlerinin Değişik Ekolojik Şartlar Altında Gösterdikleri Özellikler Üzerinde Araştırmalar. TÜBİTAK. T.O.A.G. Yayın No;10. TÜBİTAK Matbaası, Ankara, 111s.
Purvis, A.C., Grierson, W. 1982. Accumulation of reducing sugar and resistance of grapefruit peel to chilling injury as related to winter temperatures. Journal of the American Society for Horticultural Science, 107: 139-142.
Saunt, J. 2000. Citrus Varieties of the World. Sinclair International Limited, Norwich, England, 126p.
Schirra, M. D’hallewin G., Cabras, P., Azngioni, A., Ben-Yehoshua, S., Lurie, S. 2000. Chilling injury and residue uptake in cold-stored ‘Star Ruby’ grapefruit following thiabendazole and imazalil dip treatments at 20 and 50°C. Postharvest Biology and Technology, 20(1): 91-98.
Tiring, G., Satar, S., Çimen, B. 2017. Bazı Erkenci Göbekli Portakalların Farklı Dönemlerde Meyve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi 4(2): 189-195.
Tiring, G., Satar, S., Yeşiloğlu, T., Çimen, B. 2017a. Bazı Mandarin Çeşitlerinin Adana Ekolojik Koşullarında Meyve Kalite Özelliklerinin Saptanması. Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 5(3): 251-255.
Yeşiloğlu, T., Yılmaz, B., İncesu, M., Çimen, B. 2015. Erken Dönemde Olgunlaşan Bazı Mandarin Çeşitlerinin Adana Ekolojik Koşullarında Meyve Kalite Kriterleri ve Hasat Dönemlerinin Belirlenmesi. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi: 8(2): 01-04.
Yılmaz, B., İncesu, M., Çimen, B, Yeşiloğlu, T., Pamuk, S. 2013. Bazı Göbekli Portakal Çeşitleri ile Türkiye’de Selekte Edilmiş Bazı Washington Navel Tiplerinin Adana Ekolojik Koşullarında Verim ve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi 6(2): 05-11.