Farklı Dikim Sistemlerinin ‘Azman’ Muz Çeşidinin Büyüme ve Verim Parametreleri Üzerine Etkileri

Bu çalışmanın amacı, farklı dikim sıklıklarında yetiştirilen Azman (AAA, Cavendish alt grubu) muz çeşidinin büyüme ve verim parametrelerini değerlendirmektir. Deneme tek (1.8 x 2.0 m), çift (1.2 x 1.2 x 2.0 m) ve üçgen (1.5 x 1.8 m) sıra dikim sistemleri kullanılarak hazırlanmıştır. Farklı dikim sistemlerine göre bitkiler arasında yalancı gövde uzunluğu, yalancı gövde çevresi, yaprak uzunluğu ve yaprak genişliği bakımından önemli bir farklılık belirlenmiştir. En fazla yalancı gövde uzunluğu tek sıralı sistemde (216.00 cm), en fazla yalancı gövde çevresi ise üçgen sıralı sistemde (64.00 cm) gözlenmiştir. Bitki sıklığının verim ve verime atfedilen karakterler üzerindeki etkisi belirgin bir şekilde gözlenmiştir. Dikim sistemlerine göre tek sıra dikim 34.66 kg ile en yüksek hevenk ağırlığa sahip olurken, çift sıra ve üçgen sıra dikimlerde istatistiksel olarak bir fark belirlenememiştir. Meyve ile ilgili parametreler incelendiğinde tarak ve parmak sayıları bakımından dikim sistemleri arasında istatistiksel olarak fark bulunmazken, parmak uzunluğu ve çapı arasında anlamlı bir fark bulunmuştur. Çalışma sonunda 1.2 x 1.2 x 2.0 m aralığının, 1.5 x 1.8 m aralığına göre daha yüksek toplam muz verimi ve ekonomik kazanç sağladığı sonucuna varılmıştır. Ancak 1.8 x 2.0 m bitki aralığında daha uzun ve daha geniş meyveler elde edilmiştir. Bu nedenle, dekara dikilen bitki ve hevenk ağırlığı olarak hesaplandığında ise, muz yetiştiricileri için çift sıra dikim önerilebileceği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

muz, hevenk uzunluğu, dikim mesafesi, verim

Effects of Different Planting Systems on Growth and Yield Parameters of ‘Azman’ Banana Variety

The objective of this work was to evaluate the growth and yield of the Azman banana (AAA, Cavendish subgroup) variety subjected to increasing planting densities. The trial was prepared using single (1.8 x 2.0 m), pair (1.2 x 1.2 x 2.0 m), and triangle (1.5 x 1.8 m) row planting systems. There was a significant difference in pseudostem length, pseudostem circumstance, leaf length, and leaf width with regard to different planting systems. Maximum pseudostem length was observed in the single row system (216.00 cm), but maximum pseudostem circumstance was observed in the triangular row system (64.00 cm). The influence of plant population on yield and yield attributing characters were markedly observed. According to the planting systems, single row planting had the highest bunch weight of 34.66 kg, while no statistical difference could be determined in pair and triangular row planting. When the parameters related to the fruit were examined, there was no statistical difference between planting systems in terms of hand and finger numbers, but a significant difference was found between finger length and diameter. At the end of the study, it is concluded that spacing of 1.2 x 1.2 x 2.0 m (pair row) gave higher total banana yield and economic profit than the spacing of 1.5 x 1.8 m (triangular row). However, longer and wider fruits were obtained in plant spacing 1.8 x 2.0 m (single row). Therefore, when calculated as the plant planted per decare and bunch weight, it was concluded that pair row planting can be recommended for banana growers.

Keywords:

banana, bunch length, planting distance, yield,

PDF

___

Badway A., Roshdy, K.A., and El-Shenawi, M.R. 2010. Effect of plant density on growth, flowering, fruiting and yield of grandnain banana in sandy soil. Alexandria Science Exchange Journal, 31: 380-385.
Cavatte, R.P.Q. Salomão, L.C.C., Siqueira, D.L. de, Peternelli, L.A., and Cavatte, P.C. 2012. Redução do porte e produção das bananeiras 'Prata-Anã' e 'Fhia-01' tratadas com paclobutrazol. Revista Brasileira de Fruticultura, 34, 356-365.
Ceagesp, 2021. Companhia de Entrepostos e Armazéns Gerais de São Paulo. Banana. Retrieved January 25, 2021, from http://www.ceagesp.gov.br/entrepostos/servico-sentrepostagem/hortiescolha/banana
Chaudhuri, P., and Baruah, K. 2010. Studies on planting density in banana cv.‘Jahaji’(AAA). Indian Journal of Hill Farming, 23(2), 31-38.
FAO. 2022. Food and Agriculture Organization of the United Nations, Banana Market Review 2021, Rome.
Gasparotto, L., Rocha, R.N.C. Da, Pereira, M.C.N., Pinheıro, J.O.C., and Lopes, R. 2019. Produtividade e viabilidade econômica do cultivo do plátano cultivar Pacovan em alta densidade no Amazonas. Manaus: Embrapa Amazônia Ocidental (Embrapa Amazônia Ocidental. Comunicado técnico, 141). Retrieved February 1, 2021, from http://www.infoteca.cnptia.embrapa.br/infoteca/handle/doc/1118743.
Khalequzzaman, K.M., Rahim, M.A., Mollah, M.R., and Kaisar, M.O. 2009. High density planting effect on banana (Musa sapientum) yield. J. Agric. Res, 47(4), 359-364.
Kumar, D., Pandey, V., and Anjaneyulu, K. 2008. Effect of planting density and nutrient management on growth, yield and quality of micro-propagated banana Rasthali Pathkapoora (AAB). Indian J. Hort, 65(3), 272-276.
Marcilio, H. de C., Ramos, M.J.M., Andrade, A.L. De, Silva, E.C.Da, and Santos, C.C. dos. 2014. Efeito de biofertilizante no crescimento e na produção da bananeira 'Farta Velhaco', no sudoeste de Mato Grosso. Revista Brasileira de Agropecuária Sustentável, 4, 131-135.
Martins, M.B., Gasparotto, L., and Moreira, A. 2016. Sigatoka negra em bananais cultivados na região Centro-Sul do Estado do Mato Grosso. Revista de Ciências Agrárias, 59, 74-79.
Nalina, L., Kumar, N., and Sathiamoorthy, S. 2003. Studies on high density planting in banana cv. Robust (AAA) II. Influence on bunch and fruit quality traits. Indian J. Hort., 60, 307-311.
Patel, M.J., Sitapara, H.H., Shah, N.I., and Patel, H.R. 2018. Effect of different levels of planting distance and fertilizers on growth, yield and quality of banana cv. Grand Naine. Journal of Pharmacognosy and Phytochemistry, 7(2), 649-653.
Prata, R.C., Silva, J. Da, Lima, Y.B. De, Anchieta, O.F.A., Dantas, R. de P., and Lima, M.B. 2018. Densidade de plantio no crescimento e produção do plátano cv. D’Angola na Chapada do Apodi. Revista Agropecuária Técnica, 39, 15-23.
Salmazo, P.D.S., Krause, W., and Grzebieluckas, C. 2022. Agroeconomic viability of'Farta Velhaco'banana plantations at increasing planting densities in the state of Mato Grosso, Brazil. Pesquisa Agropecuária Brasileira, 57.
SAS Institute, Statistical Analysis System Institute (Cary, and NC). 1989. SAS language and procedures: usage, version 6. Sas Inst.
TUIK. 2022. Türkiye İstatistik Kurumu. Banana Production. Retrived October 1, 2022, from https://www.tuik.gov.tr/