MEHMET ALİ KUTLU, ABDURRAHMAN GÜL, FETHİ AHMET ÖZDEMİR, Ömer KILIÇ

Bitlis İli Hizan İlçesinde Üretilen Ballarda Antibiyotik Kalıntılarının Belirlenmesi

Bal sahip olduğu besin değeri ve sağlıklı bir gıda maddesi olması nedeniyle, insanlar tarafından tüketilen hayvansal kökenli bir besin maddesidir. Ülkemizde balda önemli kalıntı sağlayan kimyasalların başında Varrova zararlısı, Amerikan yavru çürüklüğü ve Avrupa Yavru çürüklüğüne karşı kullanılan kimyasallar gelmektedir. Bu hastalıklar ile mücadelede antibiyotiklerin kullanımı bal ve bal ürünlerinde kalıntı sorununa neden olmaktadır. Ballardaki antibiyotik kalıntıları insanlarda antibiyotik direnci ve alerjik reaksiyonlar gibi sorunlar oluşturmakta ve insan sağlığı üzerinde olumsuz etkilere neden olmaktadır. Bu amaçla; Bitlis ili, Hizan ilçesi bal üreticileri birliği üyelerinin konakladıkları 20 farklı bölgedeki arılıklardan alınan süzme bal örneklerinde tetracyline grubu (oxytetracyline, chlorotetracyline, tetracyline, 4-epitetracyline, 4-epichlortetracyline, doxycycline) ve sülfanamid grubu (sulfadiazine, sulfathiazole, sulfadoxine, sulfameter, sulfabenzamide, sulfamethazine, sulfachlorpyridazine, sulfisoxazole, sulfamethoxazole, sulfadimethoxine) antibiyotiklerin kalıntıları LC/MS/MS yöntemi kullanılarak belirlenmiştir. Yapılan analizler sonucunda çalışılan bal örneklerinin hiç birinde antibiyotik kalıntısına rastlanmamıştır.

Anahtar Kelimeler:

Bal, antibiyotik, kalıntı, tetracyline, sülfanamid

Determination of Antibiotic Residues from Honey Produced in Hizan District, Bitlis Province

Honey has the nutritional value and by reason of be a healty food ingredient, is a valuable nutrient of animal origin consumed by humans. Diseases such as American foulbrood and European foulbrood sighted in honey bees cause great loss in bee colony. Antibiotics residues in the honey cause problem such as antibiotic resistance and allergic reactions in people who consume honey. In this study, the tetracyline group (oxytetracyline, chlorotetracyline, tetracyline, 4-epitetracyline, 4-epichlortetracyline, doxycycline) and the sulfanamide group (sulfadiazine, sulfathiazole, sulfadoxine, sulfameter, sulfabenzamide, sulfamethazine, sulfachlorpyridazine, sulfisoxazole, sulfamethoxazole, sulfadimethoxine) antibiotics residues were tried to be determined by LC/MS/MS method, honey samples taken from the filtered bees in the 20 different regions where the members of the association of honey producers in Hizan district were placed in Bitlis province. The maked analyses results in this study samples did not found antibiotics residues.

Keywords:

Honey antibiotic, residue, tetracyline, sulfanamide, Bitlis-Hizan,

PDF

___

Anonim, 2015. Bitlis İl Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü, 2015.
Anonim, 2015. Türkiye Arı Yetiştiricileri Merkez Birliği Verileri 2015.
Anonim, 2015. (www.disticaret.biz.tr) bal-ihracati-ve-ithalati.html.
Aydın, L., Çakmak., Güleğen, E., Korkut, M. 2003. Güney Marmara bölgesi arı hastalıkları ve zararlıları anket sonuçları. Uludağ Arıcılık Dergisi, 1: 35-40.
Bogdanov, St. 2006. Contaminants of Bee Products. Apidologie 37: 1-18.
Bonvehi, S., Gutiérrez, A. 2008. Residues of antibiotics and sulfonamides in honeys from Basque Country (NE Spain). Journal of the Science of Food and Agriculture, 89: 63-72.
Forti, A.F., Campana, G., Simonella, A., Multari, M., Scortichini, G. 2005. Determination of chloramphenicol in honey by liquid chromatography-tandem mass spectrometry. Anal. Chim. Acta., 529: 257-263.
Johnson S., Jadon N. 2010. Antibiotic residues in roney. Centre For Science and Environment and Pollution Monitoring Laboratory, India.
Galarini, R., Saluti, G., Giusepponi, D., Rossi, R., Moretti, S. 2015. Multiclass determination of 27 antibiotics in honey. Food Control, 48: 12-24.
Granja, R.H.M.M., Nino, A.M.M., Zucchetti, R.A.M., Nino, R.E.M., Patel, R., Salerno, A.G. 2009. Determination of streptomycin residues in honey by liquid chromatography–tandem mass spectrometry. Analytica Chimica Acta, 637: 64-67.
Kekeçoğlu, M. 2012. Türkiye'de Arıcılık, Sorunları ve Çözüm Önerileri. Zeytinburnu Tıbbi Bitkiler Bahçesi Geleneksel Tıp Festivali. İstanbul.
Korkmaz, A. 2001. Ülkemiz Ballarında Kalıntı Sorunu ve İnsan Sağlığı Açısından Önemi. Türkiye 2. Ekolojik Tarım Sempozyumu. Bildiri ve Poster Özetleri Kitabı. 14- 16 Kasım 2001, Antalya.
Korkmaz, A. 2015. Anlaşılabilir Arıcılık, Giresun.
Krell, R. 1996. Value-Added Products from Beekeeping. FAO. Rome.
Kutlu, M.A. 1998. Arıcılık Yerinin Seçimi ve Düzenlenmesi. Teknik Arıcılık. 60: 24-25.
Posyniak, A., Zmudzki, J., Niedzielska, J., Sniegocki, T., Grzebalska, A. 2003. Sulfonamide residues in honey. Control and development of analytical procedure. Apiacta, 38: 249-256.
Reybroeck, W. 2003. Residues of antibiotics and sulphonamides in honey on the Belgıan market. Apiacta, Vol: 38: 23-30.
Seğmenoğlu, M.S., Baydan, E. 2012. Ballarda rastlanabilen ilaç kalıntıları ve bulaşanlar. Adana Veteriner Kontrol Enstitüsü Müdürlüğü Dergisi, 2: 24-28.
Sunay, A.E. 2006. Balda antibiyotik kalıntısı sorunu. Uludağ Arıcılık Dergisi, 4: 143-148.
Şener, S. 2006. Veteriner Farmakoloji. 1. Baskı., 59-60, İstanbul Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
Weigel, S., Gatermann, R., Harder, W. 2005. Screening of honey for residues of antibiotics by an optical bıosensor. Apıacta, 40: 63-69.
TÜİK, 2017. Türkiye İstatistik Yıllığı, T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü Yayınları. Ankara.
Zai, IUM., Rehman, K., Hussain, A., Shafqatullah, A. 2013. Detection and quantification of antibiotics residues in honey samples by chromatographic techniques. Middle-East Journal of Scientific Research, 14: 683-687.