Türkiye ve Dünyada Ayva Piyasası

Bu çalışmada dünyada ve Türkiye'de ayva piyasası irdelenmiştir. Çalışmada birincil verileri, ayva üretiminin yoğun olarak yapıldığı Sakarya, Antalya, Bursa, Bilecik ve Denizli illerinde farklı pazarlama seviyelerindeki 28 aracı işletme ile anket yöntemi ile elde edilen veriler oluşturmuştur. İkincil veriler ise FAO ve TÜİK gibi kurumlarının verilerinden hareketle elde edilmiştir. Dönem başlangıcı olan 1981-1985 ortalamasına göre 324465 ton olan dünya ayva üretimi %94,3 artışla 2013 yılında 630325 tona yükselmiştir. Dünya ayva üretiminde önemli ülkeler; Türkiye, Çin, Özbekistan, Fas ve İran'dır. Türkiye'de ayva üretimi, 1981-1985 ortalamasına göre 1.60 kat artmıştır. Ayva üretimindeki bu artışta ağaç başına verimdeki yükselmenin katkısı önemlidir (%40 verimde artış). Dünyada üretilen ayvanın %5,3'ü ihracata konu olmaktadır. Dünya ayva ihracat miktarı 8,32 kat, değeri ise 38,42 kat artmıştır. Ayva ihracat değerlerinde en yüksek paya Hollanda sahiptir (%33,6'sı). Hollanda'yı sırasıyla Türkiye, Avusturya ve İran takip etmektedir. Türkiye'nin dünya ihracat değerindeki payı ise %31,1'dir. Dünya ayva ithalatında %23,3 pay ile Rusya birinci sıradadır. Rusya'yı sırası ile Avusturya ve Almanya takip etmektedir. Türkiye'nin ayva üretiminin %9,4'ü ihracata konu olmaktadır. Önemli ayva üreticisi iller; Sakarya, Bursa, Antalya, Bilecik ve Denizli'dir. Görüşülen aracıların 15'i ayvada pazarlama aşamasında karşılaştıkları en önemli sorunun istenilen zaman, miktar, kalite ve fiyatta ayva bulunmamasını (%54) belirtmiştir.

Quince Market in the World and Turkey

In this study, the quince market was examined in the world and Turkey. The primary data in the study were obtained by questionnaire method with 28 middleman in different marketing levels in Sakarya, Antalya, Bursa, Bilecik and Denizli where quince production is concentrated. Secondary data were obtained from the FAO and TURKSTAT. The world quince production, which is 324465 tons compared to 1981- 1985 which is the beginning of the period, increased by 94.3% to 630325 tons in 2013. Major countries in world quince production are Turkey, China, Uzbekistan, Morocco and Iran. Quince production in Turkey increased by 1.60 times compared to the average of 1981-1985. In this increase in the quince production in Turkey, the increase in the pertree yield has been considerably effective (an increase of 40%). 5.3% of quince fruit produced in the world is exported. World quince exports amount increased 8.32 times and the value increased 38.42 times. The highest share in quince export values is in the Netherlands (33.6%). The Netherlands is followed by Turkey, Austria and Iran respectively. The share of Turkey in the world export value is 31.1%. Russia ranks first in the world quince import with 23.3% share. Austria and Germany are followed by Russia.9.4% of the quince production in Turkey is exported. The major quince producers are Sakarya, Bursa, Antalya, Bilecik and Denizli. The 15 of the interviewed intermediaries, reported that the most important problem that there is no quince at the desired time, quantity, quality and price (54).

___

  • Açıl AF. 1980. Tarım Ekonomisi. T.C. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları: 721, Ders Kitabı: 213, 611s., Ankara.
  • AKİB. 2017. Akdeniz İhracatçı Birlikleri. http://www.akib.org.tr/tr/ihracat-ihracat-istatistikleri.html. [Erişim: 16.02.2017].
  • Atay A, Gargın S, Çalhan Ö, Atay AN, Butar S. 2011. Ege-2, Ege-22, ve Eşme Ayva Çeşitlerinin Odun Çelikleriyle Çoğaltılması. Uluslararası katılımlı 1.Ali Numan Kıraç Tarım Kongresi ve Fuarı, 27-30 Nisan, 2441-2444 s, Eskişehir.
  • Büyükyılmaz M. 1999. Ayva Çeşit Seçimi. Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü, Proje Kod No: TAGEM /96/06/003, Yayın No:125, Yalova.
  • Eraktan G, Arısoy H. 2012. Türkiye'nin yaş meyve-sebze ihracatı. İstanbul Ticaret Odası Yayınları. FAO. 2016. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) istatistikleri. http://faostat.fao.org [Erişim: 19.10.2016].
  • TCEB. 2017. Türkiye Cumhuriyeti Ekonomi Bakanlığı. http://www.ekonomi.gov.tr/portal/faces/home/disIliskiler/Se rbestTic/Genel_Bilgi.html#!%40%40%3F_adf.ctrlstate%3Dkzkkd7zvf_106. [Erişim: 16.02.2017].
  • TUİK. 2016. Türkiye İstatistik Kurumu, Bitkisel Üretim İstatistikleri. http://www.tuik.gov.tr [Erişim: 18.10.2016]. Yurdakul O. 1998. Tarım Ürünleri Pazarlaması. T.C. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Genel Yayın No: 127, Ders Kitapları Yayın No: A-39, 240s., Adana.
Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji dergisi-Cover
  • ISSN: 2148-127X
  • Yayın Aralığı: Aylık
  • Başlangıç: 2013
  • Yayıncı: Turkish Science and Technology Publishing (TURSTEP)