Okul Sütü Programına Velilerin Yaklaşımı: Isparta İli Örneği

Bu araştırmada Isparta ilinde okul sütü programına katılan ilkokul öğrenci velilerinin bu programa yönelik yaklaşımlarının belirmesi amaçlanmıştır. Çalışmada, araştırma bölgesinde okul sütü programına dahil olan 359 öğrenci velisinden anket yöntemi ile elde edilen veriler kullanılmıştır. Araştırma bölgesinde tüketiciler hane gelirlerine göre dört gruba ayrılarak incelenmiştir. Araştırma bulgularına göre ailelerin daha çok pastörize süt tükettiği belirlenmiştir. Görüşme yapılan velilerin yaş ortalamaları 37,14 yıldır. Ailelerin %36,21'i lise mezunudur. Ailelerin %53,48'i, 50 TL'den az süt harcaması yapmaktadır. Hane genişliği ortalama 4,05 kişi ve süt %21,84 oranında sıcak olarak tüketmektedir. Velilerin okul sütü programına bakışı genel itibariyle olumludur (%82,17'si). Okul sütü programının süt tüketme alışkanlığı kazandırdığına inanılmaktadır. Anket uygulanan velilerin %33,33'ü dağıtılan içme sütünün içeriğine güvenmedikleri için okul sütü programı hakkında olumsuz düşünmektedir. Çalışmada, velilerin %49,30'u okul sütü programının çocuklarında süt tüketim alışkanlığını artırdığını, %67,97'si dağıtılan içme sütünün arz fazlası olmadığını düşünmektedir. Okul sütü uygulamasının amacına dair velilerin %48,75'i sütü sevdirmek ve alışkanlık kazandırmak olduğu yargısına sahiptir. Velilerin %62,40'ının dağıtılan ürünlerde günlük süt tercih söz konusudur ve %44'ü içme sütlerinin analiz edildiğine inanmaktadır. Araştırma sonucunda Milli Eğitim ve Sağlık Bakanlığının, ailelere sütün önemi ve okul sütü programın yararları konusunda bilgilendirme çalışmaları yapması önerilmektedir.

Evaluation of the Student’s Parents about the School Milk Programme: The Case of Isparta

Bu araştırmada Isparta ilinde okul sütü programına katılan ilkokul öğrenci velilerinin bu programa yönelik yaklaşımlarının belirmesi amaçlanmıştır. Çalışmada, araştırma bölgesinde okul sütü programına dahil olan 359 öğrenci velisinden anket yöntemi ile elde edilen veriler kullanılmıştır. Araştırma bölgesinde tüketiciler hane gelirlerine göre dört gruba ayrılarak incelenmiştir. Araştırma bulgularına göre ailelerin daha çok pastörize süt tükettiği belirlenmiştir. Görüşme yapılan velilerin yaş ortalamaları 37,14 yıldır. Ailelerin %36,21’i lise mezunudur. Ailelerin %53,48’i, 50 TL’den az süt harcaması yapmaktadır. Hane genişliği ortalama 4,05 kişi ve süt %21,84 oranında sıcak olarak tüketmektedir. Velilerin okul sütü programına bakışı genel itibariyle olumludur (%82,17’si). Okul sütü programının süt tüketme alışkanlığı kazandırdığına inanılmaktadır. Anket uygulanan velilerin %33,33’ü dağıtılan içme sütünün içeriğine güvenmedikleri için okul sütü programı hakkında olumsuz düşünmektedir. Çalışmada, velilerin %49,30’u okul sütü programının çocuklarında süt tüketim alışkanlığını artırdığını, %67,97’si dağıtılan içme sütünün arz fazlası olmadığını düşünmektedir. Okul sütü uygulamasının amacına dair velilerin %48,75’i sütü sevdirmek ve alışkanlık kazandırmak olduğu yargısına sahiptir. Velilerin %62,40’ının dağıtılan ürünlerde günlük süt tercih söz konusudur ve %44’ü içme sütlerinin analiz edildiğine inanmaktadır. Araştırma sonucunda Milli Eğitim ve Sağlık Bakanlığının, ailelere sütün önemi ve okul sütü programın yararları konusunda bilgilendirme çalışmaları yapması önerilmektedir.

PDF

___

Andiç S, Şahin K, Koç Ş. 2002. Van Merkez İlçe kentsel alanda süt tüketimi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 12(2): 33-38.
Arıkan E. 2000. Türkiye’de süt tüketimi ve tüketici tercihleri ile ilgili bir uygulama. İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
Aybek E. 2011. Kahramanmaraş ili kentsel alanda süt ve süt ürünlerine ilişkin tüketici davranışlarının belirlenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 60s, Kahramanmaraş.
Biesalski HK. 1999. Vitamine. H.K. Biesalski, P. Fürst, H. Kasper, R. Kluthe, W. Pölert, C. Puchstein, H.B. Stähelin (Eds.), Ernährungsmedizin, Nach dem Curriculum Ernährungsmedizin der Bundesärztekammer (second ed.), Georg Thieme Verlag, Stuttgart, New York (1999), pp. 111–158 .
CEAS. 1999. Evaluation of the School Milk Measure: Final Report. For DGIV European Commission Submitted by
CEAS Consultants (Wye) Ltd., Centre for European Agricultural Studies and Institute for the Management of Dairy Companies, Technische Universität München.
Chen ST. 1989. Impact of a school milk programme on the nutritional status of school children. Asia-Pacific Journal of Public Health, 3:19-25.
Christoph IB, Peter G, Rothe A, Salamon P, Weber SA, Weible D. 2010. School milk demand–ınteraction between policy and other factors: Some preliminary findings of a regional project. In Selected paper prepared for presentation at the 1st Joint EAAE/AAEA Seminar" The Economics of Food, Food Choice and Health", Freising, Germany
Çetin C. 2003. İstanbul ilinde içme sütü tüketim alışkanlıkları ve bu alışkanlıkları etkileyen faktörlerin belirlenmesi üzerine bir araştırma. Trakya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Gıda Mühendisliği Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 47s, Tekirdağ.
Çivi H. 1993. Tokat il merkezinde yaşayan hanehalklarının süt tüketim durumu üzerine bir araştırma. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 10(1): 97-107.
EC. 2007. Council Regulation (EC) No 1234/2007 of 22 October 2007 establishing a common organisation of agricultural markets and on specific provisions for certain agricultural products (Single CMO Regulation). Off. J. Eur. Union L 299/1, pp. 1–149.
EC. 2008. Commission Regulation (EC) No 657/2008 of 10 July 2008 laying down detailed rules for applying Council Regulation (EC) No 1234/2007 as regards Community aid for supplying milk and certain milk products to pupils in educational establishments. Off. J. Eur. Union L 183/17, pp. 1–10.
EEC. 1977. Council Regulation (EEC) No 1080/77 of 17 May 1977 on the supply of milk and certain milk products at reduced prices to schoolchildren. Off. J. Eur. Commun. L131/8, pp. 1–2.
FAO. 2015. Food and Agriculture Organization of the United Nations http://www.fao.org [Erişim: 10.03.2015].
Fürst P. 1999. Proteine. H.K. Biesalski, P. Fürst, H. Kasper, R. Kluthe, W. Pölert, C. Puchstein, H.B. Stähelin (Eds.), Ernährungsmedizin, Nach dem Curriculum Ernährungsmedizin der Bundesärztekammer (second ed.),
Georg Thieme Verlag, Stuttgart, New York (1999), pp. 91–110. Greene-Finestone LS, Campbell MK, Gutmanis IA, Evers SE. 2005. Dietary intake among young adolescents in Ontario: associations with vegetarian status and attitude toward health. Preventive medicine, 40(1): 105-111.
Griffin M. 1999. FAO’s international survey of milk in schools: summary, conclusions and future directions. Bull. Int. Dairy Fed., 341 (1999), 24–64.
Griffin M. 1999. Issues in the development of school milk. Paper presented at School Milk Workshop, FAO Intergovernmental Group on Meat and Dairy Products, 17- 19 June 2004, Winnipeg, 82p, Canada.
Gül M, Akpınar MG. 2002. Ailelerin süt ve süt mamulleri satın alma davranışları: Isparta ili kentsel alan örneği. Pazarlama Dünyası Dergisi, 14-17 pp.
Gül M, Sağdıç O, Orhan H. 2002. Isparta ilinde ailelerin süt ve süt ürünleri tüketimi üzerine değerlendirmeler. Selçuk Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi, 16:(29): 53-58. Gündüz O. 2013. Süt ve süt ürünleri tüketiminde tüketici
tercihlerini etkileyen faktörler: Samsun ili örneği. Gıda Teknolojileri Elektronik Dergisi, 8(1): 45-52.
Güneş E. 2013. Süt sektöründe pazar ve pazarlama yapısı. 2. Ulusal Süt Zirvesi, 20-21 Mayıs 2013, 73s, İzmir.
Hanta B, Yurdakul O. 1995. Adana ili kentsel alanda hayvansal gıda tüketim yapısı. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 10(2): 169-184.
Heine W. 1999. Ernährung vom Säuglings- bis zum Jugendalter. H.K. Biesalski, P. Fürst, H. Kasper, R. Kluthe, W. Pölert, C. Puchstein, H.B. Stähelin (Eds.), Ernährungsmedizin, Nach dem Curriculum Ernährungsmedizin der Bundesärztekammer (second ed.), Georg Thieme Verlag, Stuttgart, New York (1999), pp. 201–211.
Jacobson RE. 1961. The School Milk Program in Illinois, Circular 831, Urbana, Illinois.
Johnson RK, Frary C, Wang MQ. 2002. The nutritional consequences of flavored-milk consumption by school-aged children and adolescents in the United States. Journal of the American Dietetic Association, 102(6): 853-856.
Klesges RC, Harmon-Clayton K, Ward KD, Kaufman EM, Haddock K, Talcott W, Lando HA. 1999. Predictors of milk consumption in a population of 17-to 35-year-old military personnel. Journal of the American Dietetic Association, 99 (7): 821-826.
Malatacık, AF. 2006. Elazığ İli Merkez İlçede et, süt ve süt ürünleri tüketim yapısı. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Van.
Mutagwaba, CMD. 2005. Development of school milk in Tanzania. in Paper presented at the 3rd International School Milk Conference, Kunming, April (Vol. 11, p. 14) China.
Nahcivan N.Ö. 2006. Bir ilköğretim okulundaki öğrencilerde süt tüketim durumu. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi (STED), 15(3):38-44.
Nicklas TA. 2003. Calcium intake trends and health consequences from childhood through adulthood. Journal of the American College of Nutrition, 22 (5): 340356.
Oğuz C, Küçükçongar M. 2002. Konya ili Selçuklu ilçesi hanehalkının süt ve süt ürünleri tüketim ve satın alma davranışları. Türkiye V. Tarım Ekonomisi Kongresi, 217- 224s., Erzurum.
Okulsutu. 2015. Türkiye’de okul sütü- Dünyada okul sütü- Okul Sütü Programı’nın amacı ve kazanımları.
http://www.okulsutu.com/ [Erişim Tarihi: 14.03.2016]. Özder M. 2013. Okul sütü ve önemi. Ulusal Süt Konseyi Yayınları, 50s, İstanbul.
Paksoy M. 1998. Kahramanmaraş İli kentsel alanda hayvansal gıda maddeleri tüketimi ve gelir-harcama esneklikleri. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, No. YL155, Adana.
Şahin K, Gül A. 1997. Adana ili kentsel alanda ailelerin süt ve süt mamulleri alım ve tüketim davranışları. Çukurova Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi, 12(1):15-21.
Şahin, K., S. Andiç, Ş. Koç, 2001. Van ili kentsel alanda ailelerin otlu peynir ve süt ürünleri alım ve tüketim davranışları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi, 11(2): 67-73.
Şeker İ, Şeker P, Şahin M, Özen VS, Akdeniz A, Erkmen O, Kışlalıoğlu İ, Sargın G, Doğu GB. 2012. Elazığ ili merkez ilçede tüketicilerin süt tüketim alışkanlıkları ve bu alışkanlıkları etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Veteriner Dergisi, 26(3):131-143.
Şimşek O, Çetin C, Bilgin B. 2005. İstanbul ilinde içme sütü tüketim alışkanlıkları ve bu alışkanlıkları etkileyen faktörlerin belirlenmesi üzerine bir araştırma. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 2(1): 23-35.
Tarakçı Z, Selçuk Ş, Şahin K, Coşkun H. 2003. Üniversite öğrencilerinin içme sütü tüketim alışkanlıkları üzerine bir araştırma. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 13(1): 15-21.
TÜİK. 2015. Türkiye İstatistik Kurumu http://www.tuik.gov.tr [Erişim: 10.04.2015].
USK. 2013. Ulusal Süt Konseyi 2013 Raporu. http://www.ulusalsutkonseyi.org.tr [Erişim: 10.05.2015].
USK. 2014. Ulusal Süt Konseyi 2014 Raporu. http://www.ulusalsutkonseyi.org.tr [Erişim: 10.05.2015].
Weible D, Salamon P, Christoph-Schulz IB, Guenter Peter G. 2013. How do political, individual and contextual factors affect school milk demand? Empirical evidence from primary schools in Germany. Food Policy, 43: 148–158.
Wilson DB, Nietert PJ. 2002. Patterns of fruit, vegetable, and milk consumption among smoking and nonsmoking female teens. American Journal of Preventive Medicine, 22 (4):240-246.
Yüzbaşı N, Erkuş A, Sezgin E. 1999. Keçiören Şefkat Mahallesinde çeşitli gelir gruplarındaki ailelerde süt ve süt ürünlerinin tüketimi. Gıda Dergisi, 24(1): 25-33.