Sosyal Etki, Çevresel Duyarlılık ve Çevresel Bilincin Yeşil Ürün Satın Alma Davranışı Üzerindeki Etkileri

Bu çalışmada, tüketicilerin sosyal etki, çevresel duyarlılık ve çevresel bilincinin yeşil ürün satın alma davranışı üzerindeki etkileri incelenmiştir. Bu amaçla Antalya ilinde 384 kişiye yüz yüze anket yöntemi uygulanmıştır. Araştırmada veri analizi, SPSS 22 ve AMOS 20 programı kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Veriler Cronbach Alpha Katsayısı yöntemi, Normallik testi, Açıklayıcı Faktör Analizi, Doğrulayıcı Faktör Analizi, Yapısal Eşitlik Modeli kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda, sosyal etkinin, yeşil ürün satın alma davranışı üzerinde orta düzeyde anlamlı bir etkisi olduğu, çevresel duyarlılık ve çevre bilincinin yeşil ürün satın alma davranışı üzerinde zayıf ve anlamlı bir etkisi olduğu ortaya konulmuştur.

PDF

___

Aaker DA, Kumar V, Day GS. 2007. Marketing Research. 9. Edition, John Wiley & Sons, Danvers.
Aracıoğlu B, Tatlıdil R. 2009. Tüketicilerin Satın Alma Davranışında Çevre Bilincinin Etkileri, Ege Akademik Bakış, 9 (2): 435-461.
Aytaç M, Öngen B. 2012. “Doğrulayıcı Faktör Analizi İle Yeni Çevresel Paradigma Ölçeğinin Yapı Geçerliliğinin İncelenmesi”. İstatistikçiler Dergisi 5: 14-22.
Babekoğlu Y. 2000. Tüketicilerin Demografik Özellikleri ve Bireysel Tutumlarının Sorumlu Tüketim Davranışları Üzerindeki Etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi FBE.
Barber N. 2012. Consumers’ Intention to Purchase Environmentally Friendly Wines: A Segmentation Approach. International Journal of Hospitality & Tourism Administration, 13(1): 26-47.
Baş T. 2008. Anket Nasıl Hazırlanır, Uygulanır, Değerlendirilir? Araştırma Yöntemleri Dizisi: 2, Seçkin Yayıncılık, 5. Baskı, Ankara.
Boztepe A. 2012. “Green marketing and its impact on consumer buying behavior”s European Journal of Economic and Political Studies, 5(1): 5-21.
Büyükahraz G. 2012. “Çevresel İlgi, Kaygı ve Duyarlılığın Çevre Dostu Ürün Satın Alma Davranışına Etkisi ve Bir Uygulama”, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İsletme Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep.
Büyüköztürk Ş. 2002. Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. 2. Baskı. Ankara: Pegem Yayıncılık.
Büyüköztürk Ş. 2007. Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı, Ankara:Pegem A Yayıncılık.
Blair I. 1992. Greener Marketing: A Responsible Approach to Business. Sheffield, UK, Greenleaf Publishing (Ed: Charter Martin).
Blythe J. 2001. Pazarlama İlkeleri. (Çev: Yavuz Odabaşı). İstanbul: Bilim Teknik.
Byrne BM. 2010. Structural Equation Modeling with AMOS: Basic Concepts, Applications, and Programming, 2nd ed., Taylor and Francis Group, ISBN 978-08058-6372-7.
Ceyhan S, Ada S. 2015. İşletme Fonksiyonları Açısından Çevreye Duyarlı İşletmecilik, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 11(26).
Chen, Y.S. ve Chang, C.H. (2012). Enhance Green Purchase İntentions: The Roles of Green Per-ceived Value, Green Perceived Risk, and Green Trust. Management Decision, 50(3): 502-520.
Clow KE, Baack D. 2007. Integrated Advertising, Promotion and Marketing Communicaiton. Upper Saddle River. New Jersey. Pearson Education Inc.
Costa S, Zepeda L, Sirieix L. 2014. Exploring the social value of organic food: A qualitative study in France. International Journal of Consumer Studies, 38(3): 228–237.
Çalışkan, M. (2002). “Yetişkinlerde Çevre Duyarlılığını Etkileyen Etmenler”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
DeLamater JD, Myers D.J. 2010. Social psychology. United States: Cengage Learning.
Erten S. 2004. Çevre eğitimi ve çevre bilinci nedir, çevre eğitimi nasıl olmalıdır? Çevre ve İnsan Dergisi, Çevre ve Orman Bakanlığı Yayın Organı, 65/66.
Eti H.S. 2017. Yeşil Tüketim: Tekirdağ İlinde Yeşil Tüketim Alışkanlığı Ve Yeşil Tüketicilerin Satın Alma Davranışı Üzerine Bir İnceleme. Balkan and Near Eastern Journal of Social Sciences Balkan veyakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi, 3: 95-98.
Gedik T, Kurutkan MN, Çil M. 2014. Yeşil Pazarlama Algısı ve Yeşil Satın Alma Davranışı: Düzce Üniversitesi Örneği, Ormancılık Dergisi. 10(1): 2.
Gümüş N. 2018. Tüketim Çağı. Gazi Kitabevi: Ankara. Harju-Autti P. 2013. Measuring Environmental Awareness in Nineteen States in India, Universal Journal of Environmental Research and Technology, 3 (5): 544-554
Ilgın B. 2013. Toplumsal Bir Hastalık: Sosyal Kaytarma. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(3): 238-270.
Jain SK, Kaur G. 2004. “Green Marketing: An Attitudinal and Behavioural Analysis of Indian Consumers”. Global Business Review. 5(2): 18-31.
Johnson RA, Wichern DW. 2014. Applied multivariate statistical analysis, 4, New Jersey: Prentice-Hall.
Kalafatis SP, Pollard M, East R, Markos H. T.1999. “Green Marketing and Ajzen’s Theory of Planned Behaviour: A Cross – Market Examination”, Journal of Consumer Marketing, 16(5): 441-460.
Karaca Ş. 2013. “Tüketicilerin Yeşil Ürünlere İlişkin Tutumlarının İncelenmesine Yönelik Bir Araştırma”, Ege Academic Review”13(1).
Karau SJ, Williams KD. 1993. Social loafing: A meta-analytic review and theoretical integration. Journal of Personality and Social Psychology, 65(4): 681-706.
Kım Y, Sujung MC. 2005. “Antecedents of Green Purchase Behavior: An Examination of Collectivism”, Environmental Advances in Consumer Research, 32: 592-599.
Latane B. 1981. The Psychology of Social Impact. The American Psychologist, 36(4): 343-356.
Lee Y, Lee J, Lee Z. 2006. Social influence on technology acceptance behavior: Self-identity theory perspective. ACM SIGMIS Database, 37: 60-75.
Lee K. 2009. Gender differences in Hong Kong adolescent consumers’ green purchasing behavior. Journal of Consumer Marketing, 26(2): 87-96.
Mahlangu SG. 2014. “Relationshıp Between Awareness And Willingness To Purchase Green Products”. (Yüksek Lisans Tezi, Yönetim Bilimleri Fakültesi).
Meydan CH, Şeşen H. 2011. Yapısal Eşitlik Modellemesi AMOS Uygulamaları (1 ed.). Ankara: Detay Yayınevi.
Mishra P, Sharma P. 2010. “Green Marketing in India: Emerging Opportunities and Challenges”, Journal of Science and Management Education, 3: 9-14.
Moisander J. 2007. “Motivational Complexity of Green Consumerism”, International Journal of Consumer Studies, 31: 404-409.
Myers WH. 2000. A structural equation model of family factors associated with adolescent depression.
Nakıboğlu MAB. 2003. Çevreci Pazarlama Anlayışı ve Tüketicilerin Çevreci Tutumlarının Tüketici Davranışları Üzerindeki Etkisi İle İlgili Bir Uygulama. Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Nıckell P, Rice AS, Tucker S. 1976. Management in Family Living, 5. Basım, New York: John Wiley and Sons Publication.
Wahid NA, Rahbar E, Shyan TS. 2011. Factors Influencing the Green Purchase Behavior of Penang Environmental Voluntees ‟International Business Management, 5(1): 38-49.
Ottman J, Stafford ER, Hartman CI. 2006. “Avoiding Green Marketing Myopia: Ways to Improve Consumer Appeal for Environmentally Preferable Products”. Environment. 48(5).
Oyewole P. 2001. “Social Costs of Environmental Justice Associated with the Practice of Green Marketing”, Journal of Business Ethics. February, 29 (3): 239.
Özdamar K. 1999. Paket programlar ile istatistiksel veri analizi. Eskişehir: Kaan Kitabevi.
Öztürk D, Onurlubaş E. 2018. Yeşil Tedarik Zinciri Uygulamalarının İşletme Performansına Etkisi: GıdaAmbalajlama Sektörü TR83 Bölgesi Örneği. Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimlerde Akademik Çalışmalar. First Edition, September 2018. Ivpe Yayınları, Cetinje, Montenegro. 497- 516.
Peters DJ, Eathington L, Swenson D. 2011, An Exploration of Green Job Policies, Theoretical Underpinnings, Measurement Approaches, and Job Growth Expectations, Iowa State University Research Service.
Polonsky MJ. 1994. “An Introduction to Green Marketing”. Electronic Green Journal. 1(2): 1-8.
Polonsky MJ. 2011. “Transformative green marketing: Impediments and opportunities”, Journal of Business Research, 64: 1311-1319.
Pooley JA, Connor MO. 2000. Environmental Education and Attitudes. Enviranment and Behavior. 32(5): 711-724.
Prakash A. 2002. “Green Marketing, Public Policy and Managerial Strategies” Business Strategy and the Environment, 11: 19-25.
Raykov T, Marcoulıdes GA. 2006. A First Course In Structural Equation Modeling, Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
Reısınger Y, Turner L. 1999. “Structural Equation Modeling With Lisrel: Application In Tourism”, Tourism Management, 20: 71-84.
Salazar HA, Oerlemans L, Van Stroe–Biezen S. 2013. Social influence on sustainable consumption: Evidence from a behavioural experiment. International Journal of Consumer Studies, 37(2): 172-180.
Schlegelmilch BB, Bohlen GM, Diamantopoulos A. 1996. “The Link Between Gren Purchasing Decisions and Measures of Environmental Consciousness” European Journal of Marketing, 30(5): 35-55.
Shamdasani P, Chon-Lin GO, Richmond D. 1993. Exploring Green Consumers in an Oriental Culture: Role of Personal and Marketing Mix Factors. Advances in Consumer Research, 20(1): 488-493.
Shrum LJ, McCarty JA, Lowrey TM. 1995. “Buyer Characteristics Of The Green Consumer And Their Implication For Advertising Strategy”, Journal of Advertising, 24 (2): 71-81.
Simula H, Lehtimark T, Salo J. 2009. Managing Greenness. Journal Of Systems And Information Technology, 11(4): 331-346.
Sipahi B, Yurtkoru ES, Çinko M. 2008. Sosyal Bilimlerde SPSS ile Veri Analizi, İstanbul: Beta Yayınları.
Suki NM. 2013. Green Awareness Effects on Consumers’ Purchaisng Decision: Some Insights From Malaysia. IJAPS, 9(2): 49-63
Stanton WJ, Futrell C. 1987. Fundamentals Of Marketing, 8th Edition, McGraw-Hill, New York.
Tabachnick BG, Fidell LS. 2013. Using Multivariate Statistics. Pearson, Boston.
TÜİK. 2018. https://www.turkiye.gov.tr/
Turner JC. 1991. Social influence. Bristol, USA: Thomson Brooks/Cole Publishing Co.
Uydacı M. 2002. Yeşil Pazarlama, Türkmen Kitabevi,İstanbul.
Varinli İ. 2012. Pazarlamada Yeni Yaklaşımlar, Ankara, Detay Yayıncılık.
Wasik JF.1996. Green marketing and management: A global perspective. Cambridge, Mass: Blackwell Publishers Inc.
Yener D. 2017. Social Impact in Consumer Behaviour-Consumer Boycotts as a Consumerism Activity. Socio-Economic Perspectives on Consumer Engagement and Buying Behavior içinde. ABD: IGI Global, 22-35.
Yılmaz V, Arslan T. 2011. “Üniversite Öğrencilerinin Çevre Koruma Vaatleri ve Çevre Dostu Tüketim Davranışlarinin incelenmesi”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(3): 1-10.
Yücel M, Uslu, Altunkasa F, Güçray S, Say NP. 2008. Adana’da Halkın Çevre Duyarlılığının Saptanması ve Bu Duyarlılığı Arttırabilecek Önlemlerin Geliştirilmesi. Adana Kent Sorunları Sempozuyumu, 31, TMMOB Yayınları, 363-382.
Zınkhan GM, Carlson L. 1995. “Green Advertising and the Reluctant Consumer”, Journal of Advertising, 24(2): 1-6.