Çiğdem ELGİN KARABACAK, Aysel YEŞİLYURT ER

Serada Yetiştirilen Salkım Domatesinde Çiçek Budamasının Verim ve Kalite Üzerine Etkileri

Bu araştırma, Ayza F1 salkım domates çeşidinde farklı çiçek budamalarının verim ve kalite üzerine etkilerini belirlemek amacıyla Menderes Havzası Tarımsal Uygulama ve Araştırma Merkezi seralarında yürütülmüştür. Çalışmada, domates çiçek salkımlarında 6 meyve kalacak şekilde budama yapılan (6 meyveli) grup, 7 meyve kalacak şekilde budama yapılan (7 meyveli) grup ve budama yapılmayan kontrol grubu olmak üzere 3 farklı uygulama bulunmaktadır. Salkım domates çeşidinde kalite kriteri olarak; kuru madde miktarına (KM %), toplam suda çözülebilir kuru madde miktarına (TSÇKM %), pH, titre edilebilir asitlik (TA mval 100 ml-1), meyve eti sertliği (Newton), ve antioksidan madde miktarına (%) bakılmıştır. Ayrıca domates meyve çapı (mm), meyve boyu (mm) ve meyve ağırlığı (g) belirlenmiş olup, toplam verim (g bitki-1), pazarlanabilir verim (g bitki-1), meyve sayısı (adet salkım-1), ortalama meyve ağırlığı (g meyve-1) gibi verim özellikleri detaylı olarak incelenmiştir. Pazarlanabilir verim, meyve ağırlığı, meyve çapı, meyve boyu ve KM değerleri bakımından, 6 salkımlı çiçek budama uygulaması ön plana çıkmaktadır. Uygulamaların meyve indeksi, TSÇKM ve pH gibi kalite özelliklerine etkisi önemsiz bulunmuş; KM, TA, meyve eti sertliği ve antioksidan madde miktarları üzerine etkilerinin ise önemli olduğu belirlenmiştir.

The Effects of Flower Pruning on Yield and Quality in Bunch Tomatoes Grown in Greenhouse

This research was carried out in the greenhouses of Pamukkale University Menderes Basin Agricultural Application and Research Centre in order to determine the effects of different blossom pruning on yield and quality in Ayza F1 tomato cultivars. The experiment consisted three different applications; pruning group having 6 fruits in flower bunch, pruning group having 7 fruits in flower bunch and control group without pruning. As the quality criterion in the tomato cultivar, total amount of water soluble dry matter (TWSDM %), pH, titratable acidity (TA mval 100 ml-1), hardness of fruit flesh (Newton) and antioxidant content (%) were determined. In addition, fruit diameter (cm), fruit length (mm) and weight (g) were detected. Yield parameters such as total yield (g plant-1), marketable yield (g plant-1), number of fruits (number plant-1), average fruit weight (g fruit-1) were considered detailed. Flower pruning having 6 fruits was prominent in terms of marketable yield, fruit weight, fruit diameter, fruit length and dry matter (DM) values. The effects of the applications on the quality characteristics such as fruit index, TWSDM and pH were found to be insignificant and their effects on DM, TA, fruit flesh hardness and antioxidant amount were detected to be significant.

PDF

___

Abdille MH, Singh RP, Jayaprakasha GK. 2005. Antioxidant activity of the extracts from Dillenia indica fruits. Food Chem., 90(4): 891-896.

Artes F, Conesa MA, Hernandez S, Gill MI. 1999. Keeping quality of fresh-cut tomato postharvest. Postharvest Biol. Tec., 17: 153-162.

Ayan H. 2010. Güneşte ve yapay kurutucuda kurutulmuş domates (Lycopersitcum esculentum) üretimi ve proses sırasındaki değişimlerin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 109 s.

Aydın A. Sayal A, Işımer A. 2001. Serbest Radikaller ve Antioksidan Savunma Sistemi. Gülhane Askeri Tıp Akademisi. Ayın Kitabı No:20. GATA Basımevi, Ankara.

Bahadırlı E. 2002. Sera patlıcan üretiminde farklı budama ve sıra üzeri mesafelerinin verim, bitki büyümesi ve meyve kalitesi üzerine etkileri. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana, 51 s.

Bargefurd BR, Harker TC. 1998. Fresh market tomato cultivar evaluation. Centers at Piketon, exploring economic opportunities. Ohio State University Extension Enterprise Center. 1864 Shyville road Piketon, Ohio.

Bianke L, Sahun P. 2018. Functional foods: Miniature plants that pack a big punch. Front. Young Minds. doi:10.3389 /frym.2018.00052.

Brian AM. 2019. Fruit Cluster Pruning of Tomato in an Organic High-Tunnel System. HortScience, 54(2): 311-316.

Causse M, Damidaux R, Rousselle P. 2007. Traditional and enhanced breeding for quality traits in tomato. In: Razdan MK, Mattoo AK (Eds.). Genetic Improvement of Sonanaceous Crops, Volume: 2 Tomato. USA: CRC Press, Taylor & Francis Group. pp: 153-192.

Cebula S. 1995. Optimization of Plant and Shoot Spacing in Greenhouse Production of Sweet Pepper. Acta Hortic., 412: 321-329. DOI: 10.17660/ActaHortic.1995.412.37.

Cockshull L, Ho L. 1995. Regulation of tomato fruit size by plant density and truss thining. J. Hortic. Sci., 70: 395-407. https://doi.org/10.1080/14620316.1995.11515309.

De Koning NNM. 1996. Model predictions of optimum shoot density andtruss size in glasshouse tomato. Acta Hortic., 417: 99-106.

Dorais M, Papadopoulos AP, Gosselin A. 2001. Influence of electric conductivity management on greenhouse tomato yield and fruit quality. Agronomie, 21: 367-383.

Dumas Y, Dadomo M, Di Lucca G, Grolier P. 2003. Effects of environmental factors and agricultural techniques on antioxidant content of tomatoes. J. Sci. Foog Agr., 83: 369-382.

Ehret DL, Helmer T, Hall JW. 1993. Cuticle Cracking in Tomato Fruit. Journal of Horticultural Science, 68: 195-201.

Ellnain-Wojtaszek M, Kruczyniski Z, Kasprzak J. 2003. Investigation of the free radical scavenging activity of Ginkgo biloba L. leaves. Fitoterapia, 74(1-2): 1-6.

Emmons CLW, Scott JW. 1997. Environmental and physiological effects on cuticle cracking in tomato. J. Amer. Soc. Hort. Sci., 122(6): 797-801.

Ercan N. 2002. Domates meyvesinin büyüme ve olgunlaşması sırasında bileşiminde meydana gelen değişimler. Derim, 19(1): 2-15.

Erge HS. 2007. Domateste (Lycopersicum esculentum) karotenoid madde dağılımı ve antioksidan aktivite. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 91 s.

Fanasca S, Martino A, Heuvelink E, Stanghellini C. 2007. Effect of electrical conductivity, fruit pruning and truss position on quality in greenhouse tomato fruit. J. Hortic. Sci. Biotech., 82 (3): 488-494.

George S, Tourniaire F, Gautier H, Goupy P, Rock E. 2011. Changes in the contents of carotenoids, phenolic compounds and vitamin C during technical processing and lyophilisation of red and yellow tomatoes. Food Chem., 124: 1603-1611.

Hanna HY. 2009. Influence of cultivar, growing media, and cluster pruning on greenhouse tomato yield and fruit quality. HortTechnology, 19: 395-399.

Hart DJ, Scott KJ. 1995. Development and evaluation of an HPLC method for the analysis of carotenoids in foods, and the measurement of the carotenoid content of vegetables and fruits commonly consumed in the UK. Food Chem., 54: 101- 111.

Healy GK, Emerson BJ, Dawson JC. 2017. Tomato variety trials for productivity and quality in organic hoop hause versus open field management. Renew. Agr. Food Syst., 32(6): 562- 572.

Heuvelink E, Bertin N. 1994. Dry matter partitioning in a tomato crop: comparison of two similation models. J. Hortic. Sci., 69(5): 885-903.

Heuvelink E. 1997. TOMSIM: A dynamic simulation model for tomato crop growth and development. II Modelling Plant Growth, Environmental Control and Farm Management in Protected Cultivation, 25 August 1997, Wageningen, the Netherlands.

Ildır Mİ, Aktaş H. 2018. Sera domatesi yetiştiriciliğinde farklı yaprak budama tekniklerinin verim ve meyve kalitesi üzerine etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 22(3): 1241-1248.

Jankauskiene J. 2004. The influence of trusses pruning on tomato yield and quality. Sodininkyste ir Darzininkyste, 23(4): 46- 51. Erişim : http://agris.fao.org (31. 11. 2019).

Kacar B. 1972. Bitki ve Toprağın Kimyasal Analizleri 1-2. Ankara: A.Ü. Ziraat Fakültesi Yayınları: 468, Yardımcı Ders Kitabı: 161.

Karaçalı İ. 1993. Bahçe ürünlerinin muhafaza ve pazarlanması. Bornova/İzmir: Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, No: 494.

Karamuk E. 2015. Domateste (Solanum lycopersicum cv. Jumbo F1) budamanın verim ve kalite üzerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekirdağ, 64 s.

Karataş A, Padem H, Ünlü H, Ünlü H. 2005. Sera ve tarla koşullarında yetiştirilen bazı sırık domates çeşitlerinin verim ve kalite özelliklerini karşılaştırılması. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 9(2): 42-49.

Kusumo S. 1978. Pruning experiment in tomato. Bulletin Penelitan Horicultura, 6: 3-8.

Maboko MM, Du Plooy CP, Chiloane S. 2011. Effect of plant population, fruit and stem pruning on yield and quality of hydroponically grown tomato. Afr. J. Agric. Res. 6(22): 5144-5148.

Nishino H, Tokuda H, Satomi Y, Masuda M, Osaka Y, Yogosawa S, Wada S, Mou XY, Takayasu J, Murakoshi M, Jinnno K, Yano M. 2004. Cancer prevention by antioxidants. Biofactors, 22: 57-61.

Özbay N, Ateş K. 2015. Bingöl ili ekolojik şartlarına uygun sofralık domates çeşitlerinin belirlenmesi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 2(2): 226-236.

Özdemir A, Özer H. 2016. Organik sera domates yetiştiriciliğinde farklı gübre dozlarının kalite ve verim üzerine etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 11(1): 17-26.

Özer H, Kandemir D. 2016. Evaluation of the performance of greenhouse tomato seedlings grown with different cultivation techniques. Bangl. J. Bot., 45(1): 203-209.

Öztekin GB, Tüzel Y, Ece M. 2015. Fosfat çözücü bakteri aşılamasının sera domates yetiştiriciliğinde bitki gelişimi, verim ve meyve kalitesi üzerine etkileri. YYÜ Tarım Bilimleri Dergisi, 25(2): 148-155.

Picha DH. 1984. Ripening and storage charecteristics of the “alcobaca” ripening mutant in tomatoes. J. Amer. Soc. Hort. Sci., 109(4): 504-507.

Raffo A, La Malfa G, Fogliano V, Maiania G, Quaglia G. 2006. Seasonal variations in antioxidant components of cherry tomatoes (Lycopersicon esculentum cv. Naomi F1). J. Food Compos. Anal., 19: 11-19.

Raffo A, Leopardi C, Fogliano V, Ambrosino P, Salucci M, Gennaro L, Bugianesi R, Giufridda F, Quaglia G. 2002. Nutritional value of cherry tomatoes (Lycopersicon esculentum cv. Naomi F1) harvested at different ripening stages. J. Agr. Food Chem., 50: 6550-6556.

Ramirez V, Martinez L, Arguedas P. 1977. Pruning systems in tomato cv. Tropic. Alajuela, 10: 16.

Sağlam N, Yazgan A, Tüzel Y, Burrage S, Bailey B, Gül A, Smith A, Tunlay O. 1999. Effect of fruit number per truss on yield and quality in tomato. Acta Hortic., 491: 261-264.

Sevgican A. 1999. Örtüaltı Sebzeciliği. Cilt I. İzmir: Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No: 528. ISBN:975- 483-384-2.

Sönmez K, Ellialtıoğlu ŞŞ. 2014. Domates, karotenoidler ve bunları etkileyen faktörler üzerine bir inceleme. Derim, 31(2): 107-130.

Şen O. 2015. Aşılı ve aşısız domates çeşitlerinin bitki gelişimi ve bazı kalite özellikleri üzerine deniz yosunu gübresi uygulamalarının etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Ordu Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ordu, 77 s.

Şeniz V, Demirel F, Akbudak N. 2000. Serada yetiştirilen hıyar çeşitlerinde uygulanan budama sisteminin verim ve kaliteye etkisi. III. Sebze Tarımı Sempozyumu, Isparta, 11-13 Eylül 2000, ss. 330-334.

Thybo AK, Edelenbos M, Christensen LP, Sorensen JN, Thorup- Kristensen K. 2006. Effect of organic growing systems on sensory quality and chemical composition of tomatoes. Food Sci. Tech., 39(8): 835-843.

Toor RK, Savage GP, Heeb A. 2006. Influence of different types of fertilizers on the major antioxidant components of tomatoes. Food Compos. Anal., 19: 20-27.

TÜİK. 2017. Türkiye İstatistik Kurumu, 2017. Erişim: www.tuik.gov.tr. (30.03.2019).

Tüzel Y, Ul MA, Tüzel H. 1993. Effects of different irrigation intervals and rates on spring season glasshouse tomato production: I. Yield and plant growth, Acta Hortic., 366: 389- 396. Uzun S, Demir Y. 1996. Sıcaklık ve ışığın bitki büyüme, gelişme ve verimine etkisi. OMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 15(1): 105- 108.

Uzun S. 2001. Serada domates ve patlıcan yetiştiriciliğinin bazı büyüme ve verim parametreleri ile sıcaklık ve ışık arasındaki ilişkileri. 6. Ulusal Seracılık Sempozyumu, Fethiye-Muğla, 5- 7 Eylül 2001, ss. 85-90.

Ünlü H, Padem H. 2009. Organik domates yetiştiriciliğinde çiftlik gübresi, mikrobiyal gübre ve bitki aktivatörü kullanımının verim ve kalite özellikleri üzerine etkileri. Ekoloji, Çevre Koruma ve Araştırma Vakfı, 19(73): 1-9.

Ünlü H, Ünlü HÖ, Karakurt Y, Padem H. 2011. İnfluence of organic and conventional production systems on the quality of tomatoes during storage. Afr. J. Agric. Res., 6(3): 538-544.