Aybike BAYRAKTAR, İsmet BOZ

Samsun İli Çarşamba İlçesinde Çiftçilerin Tarımsal Mücadele İlaçları Kullanımında Çevreye Karşı Tutum ve Davranışları

Bitkisel üretimde tarımsal mücadele ilaçlarının kullanımı verim ve kalite üzerinde olumlu etkilere sahipken, insan ve çevre sağlığına karşı ise olumsuz etkilere sahiptir. Tarımsal mücadelede kimyasal ilaçların yoğun ve bilinçsiz olarak kullanılması ve çevre dostu tarımsal mücadele yöntemlerinin kullanılmaması ile çevre kirlenmektedir. Bu durum uzun vadede biyo-çeşitliliğin azalması ve doğal dengenin bozulması gibi sorunlara neden olmaktadır. Tarımsal üretimde üreticilerin hastalık, zararlı ve yabancı otlar ile mücadele yöntemlerini etkili şekilde uygulayamamaları, gereksiz ve yanlış dozlarda ilaç kullanımının yaygın olması ve kimyasal mücadele dışında kalan yöntemlerin tercih edilmemesi gibi sorunlar bu araştırmanın önemini ortaya koymaktadır. Bu çalışmanın amacı Samsun ili Çarşamba İlçesinde bitkisel üretim yapan üreticilerin tarımsal mücadele ilaçları kullanımında çevreye karşı tutum ve davranışlarını incelemektir. Bu amaçlar doğrultusunda Samsun İli Çarşamba İlçesinde tabakalı oransal örnekleme yöntemi ile belirlenen 112 çiftçi ile anket çalışması yapılmıştır. Araştırma bulgularına göre bölgede çiftçilerin büyük çoğunluğu kimyasal mücadele yöntemlerini kullanırken diğer yöntemleri pek tercih etmemektedir. Çiftçiler ilaçların etki derecesini orta düzeyde bulurken ilaç fiyatlarını yüksek bulmaktadır. Yörede aşırı ilaçlamanın çevreyi olumsuz etkilediği yönünde bir algı varken, biyolojik mücadele yöntemleri yeterince bilinmemektedir. Çiftçilerin tarımsal ilaçları daha bilinçli bir şekilde kullanmaları ve kimyasal mücadele dışındaki yöntemleri uygulamaları için çeşitli araştırma, eğitim ve yayım çalışmaları yapılmalıdır

Attitudes and Behaviours of Farmers in Using of Pesticides in Çarşamba District of Samsun

While the use of pesticides in plant production has positive effects on yield and quality, it has negative effects on human and environmental health. The environment is polluted by the intense and unconscious use of chemicals in agriculture, and the absence of environmentally friendly agricultural methods. This causes problems in the long term, such as reduced biodiversity and disruption ofnatural balance. This study is important because there are many problems such as the producers'failure to effectively apply methods of combating diseases, pests, and weeds in agricultural production, the use of unnecessary and wrong doses of pesticides, and the methods other than chemical control are not preferred. The aim of this study was to examine the attitudes and behaviors of farmers towards use of pesticides in Çarşamba District of Samsun Province. For this purpose, asurvey was conducted with 112 farmers determined by stratified sampling method. According to thefindings, most of the farmers in the region do not prefer other methods different form chemical control methods. While farmers found the effectiveness of pesticides at a medium level, they found the price levels of pesticides high. While there is a perception that over-using pesticides adversely affects the environment, biological control methods are not known enough. Various research,education, and extension studies should be carried out for farmers to use pesticides more consciously,and to apply methods other than chemical control.

PDF

___

Alben E. 2013. Kahramanmaraş İli Türkoğlu İlçesi’nde çiftçilerin zirai ilaçları bilinçli bir şekilde kullanmalarına etki eden faktörler. Yüksek Lisans Tezi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı Kahramanmaraş.
Alben E, Boz İ. 2014. Kahramanmaraş İli Türkoğlu İlçesinde çiftçilerin zirai ilaç kullanımı, mevcut sorunlar ve çözümönerileri. XI. Ulusal Tarım Ekonomisi Kongresi 3-5 Eylül 2014, Samsun. S. 1614-1621.
Ağaoğlu YS. 1987. Bahçe Bitkileri, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları. No:1009. Ankara. Anonim. 2018. Çarşamba Belediyesi Web Sitesi. http://www.carsamba.bel.tr/index.php/kent-rehberi/ilcetarihi (Erişim tarihi: 01.02.2018)
Boz İ. 2003. Avrupa Birliği Ortak Tarım Politikası. Editörler: Kar, M., ve H. Arıkan, Avrupa Birliği Ortak Politikalar ve Türkiye, Beta Yayınları, S. 217-260.
Boz İ. 2018. Determinants of farmers’ enrollment in voluntary environmental programs: Evidence from the Ereğli Reed Bed Area of Turkey. Environment, Development and Sustainability, 20(6): 2643-2661.
Boz İ, Şahin A, Paksoy M, Giray FH, Direk M. 2013. Çevre Amaçlı Tarımsal Arazilerin Korunması Programının (ÇATAK) Yayılması ve Benimsenmesi. TÜBİTAK Projesi Kesin Sonuç Raporu, Proje No: 110O747.
Cinemre HA, Kılıç O. 2015. Tarım Ekonomisi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Ders Kitabı, No:11, (5. Baskı), Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun.
Eryılmaz GA, Kılıç O. 2018a. İyi tarım uygulamalarının konvansiyonel tarım yapan işletmelerdeki optimum organizasyona etkisi: Samsun İli Bafra İlçesi Örneği. ADÜ Ziraat Dergisi, 5(1): 101-106.
Eryılmaz GA, Kılıç O. 2018b. Türkiye’de sürdürülebilir tarım ve iyi tarım uygulamaları. KSÜ Tarım ve Doğa Dergisi, 21(4):624-631.
Eryılmaz GA, Kılıç O, Boz İ. 2019. Türkiye’de organik tarım ve iyi tarım uygulamalarının ekonomik, sosyal ve çevresel sürdürülebilirlik açısından değerlendirilmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 29(2): 352-361.
Karabat S, Atış E. 2012. Manisa İli bağ alanlarında kullanılan tarımsal ilaçların gıda güvenliğine etkisinin koşullu değerlendirme yöntemiyle analizi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 49(1): 17-25.
Öz G, Boz İ. 2014. Isparta İli Eğirdir İlçesi Kovada Kanal Bölgesi’nde Çevre Amaçlı Tarım Arazilerinin Korunması (ÇATAK) programının benimsenmesi ve yayılması. XI. Ulusal Tarım Ekonomisi Kongresi 3-5 Eylül, Samsun, s. 1599-1605.
Öztürk S. 1990. Tarım İlaçları. Hasad Ofset Hazırlama ve Baskı Org. İstanbul. s. 148-254.
Toros S, Maden S. 1991. Tarımsal Savaşım Yöntem ve İlaçları.Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları: 1222. Ders Kitabı: 352. s. 5-17.
Türkten H, Eryılmaz GA, Ceyhan V, Kılıç O. 2014. Bafra İlçesinde Çevre Amaçlı Tarım Arazilerin Korunması programının değerlendirilmesi ve iyi tarım uygulamalarının etkilerinin sürdürülebilirliği. XI. Ulusal Tarım Ekonomisi Kongresi, 3-5 Eylül, Samsun.
Uygun N. 2002. Zararlılara karşı biyolojik mücadelede gelişmeler. Türkiye 5.Biyolojik Mücadele Kongresi. 4-7 Eylül 2002, Erzurum
Yamane T. 2001. Temel Örnekleme Yöntemleri. Çevirenler: Alptekin Esin, Celal Aydın, M. Akif Bakır, Esen Gürbüzsel. Literatür Yayıncılık, İstanbul.
Yurdakul O, Özgür AF, Akbay C. 1994. Çukurova’da tarımsal ilaç kullanımının ekonomik analizi. TOAG-922 Nolu Proje Kesin Raporu, Adana.