Romanov Kuzularının Vücut Özelliklerinin Tanımlanmasında Doğrusal ve Doğrusal Olmayan Modellerin Karşılaştırılması

Bu araştırmada Romanov kuzularının vücut özelliklerinin gelişiminin tanımlanması amacı ile 50 Romanov kuzusunun doğumdan itibaren 180. yaş gününe kadar olan büyüme döneminde her 15 günde bir canlı ağırlık, vücut uzunluğu, cidago yüksekliği özelliklerine ilişkin kayıtlar alınmış ve elde edilen veriler ile doğrusal modellerden Linear, Kuadratik ve Kübik model, doğrusal olmayan modellerden Gompertz ve Lojistik modelleri kullanılarak büyüme eğrilerine ait parametreler hesaplanmıştır. Büyüme eğrileri içinde en iyi uyumu gösteren modelin belirlenmesinde belirtme katsayısı (R2), hata kareler ortalaması (HKO) ve ortalama mutlak sapma (OMS) değerlerinden yararlanılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre en yüksek R2 değeri ile en düşük HKO değerleri sırası ile canlı ağırlıkta 0,992-0,591, cidago yüksekliğinde 0,993-0,441, vücut uzunluğunda 0,986-1,164 olarak tespit edilmiştir. Ele alınan bütün vücut özelliklerinde en yüksek R2 değeri kübik modelden elde edilmiştir. Büyüme eğrisi modellerine ait parametrelerin belirlenebilmesi için SPSS istatistik programı kullanılmıştır. Bu sonuçlara göre Romanov kuzularının vücut özelliklerinin gelişimini en iyi açıklayan ayrıca büyüme eğrilerine en uyumlu modelin Kübik model olduğu tespit edilmiştir.

Comparison of Linear and Non-Linear Models for Definition of Body Features of Romanov Lambs

In this study, the purpose of defining the development of body characteristics of 50 Romanov lambs180. During the growth period up to the age of day, records of body characteristics such as body weight, body length, height of cidago were taken every 15 days and the parameters of the growth curves were calculated from the Linear models with the obtained data and the Linear, Quadratic and Cubic model, Non-Linear models with Gompertz, and Logistic models. The coefficient of determination (R2), mean square error (MSE) and mean absolute deviation (MAD) values were used in determining the model that best fit the growth curve. As a result of the study, the highest R2 value and the lowest HKO values were 0.992-0.591 in live weight, 0.993-0.441 in cidago height, and 0.986-1.164 in body length, respectively. The highest R2 value in all body characteristics wasobtained from the cubic model. SPSS statistics program was used to determine the parameters of thegrowth curve model. According to the obtained data, it was determined that the most compatiblemodel to explain the development of all body characteristics of the Romanov lambs is the Cubicmodel.

PDF

___

Akbaş Y.1995. Büyüme Eğrisi Modellerinin Karşılaştırılması. Hayvansal Üretim 36: 73-81.
Akbaş Y, Taşkın T, Demirören E. 1999. Farklı Modellerin Kıvırcık ve Dağlıç Erkek Kuzularının Büyüme Eğrilerine Uyumunun Karşılaştırılması. 537-544.
Akkol S, Öter MS, Gökdal Ö, Aşkın Y. 2011. Karakaş Kuzularında Büyümenin Doğrusal ve Doğrusal Olmayan Modeller ile Belirlenmesi. 7. Ulusal Zootekni bilim kongresi, Adana.
Akman N, Meftune E, Tavmen A. 2001. Koyunculuk Dünya’daAvrupa Birliği’nde- Türkiye’de Hayvansal Üretim ve Ticareti, Çamlıca Kültür ve Yardım Vakfı, İstanbul.
Altınel A, Evrim M, Özcan M, Başpınar H, Deligözoğlu F. 1998.Sakız,kıvırcık ve Alman Siyah Başlı Koyun Irkları Arasındaki Melezlemeler ile Kaliteli Kesim Kuzuları Elde Etme Olanaklarının Araştınlması. Turk J. Vet. Anim. Sci. vol.22, no.3, pp.257-265.
Aslan F. 2008. Farklı kan dereceli Romanov Melezi Erkek ve Dişi Kuzularda Büyüme ve Üreme Performansı. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Anabilim Dalı, Erzurum.
Aytekin G, Karabacak A, Zülkadir U, Keskin G, Boztepe S. 2009. Açık ve Kapalı Ağıllarda Besiye Alınan Akkaraman ve Anadolu Merinosu Kuzuların Besi Periyodu Büyüme Eğrilerinin Tanımlanmasında Bazı Modellerin Kullanımı, Selçuk Gıda ve Tarım Bilimleri Dergisi, 23 (49): 30-35.
Aytekin G, Zülkadir U, Keskin G, Boztepe S. 2011, Fitting of Different Mathematic Models to The Growth Curves of Female Malya Lambs Weaned at Two Different Live Weights, Trends Anim Vet Sci J, 1(2):19-23.
Brown JE, Fitzhugh HA, Cartwright TC. 1976. A Comparion of Non-Linear Models for Decribing Weight-age Relationships in cattle. J. Anim. Sci. 42:810.
Cemal İ, Karaca O, Cetiner S. 1999. Çine Çaparı koyunların kimi özellikleri ve genetik kaynak olarak korunması olanakları. Uluslararası Hayvancılık Kongresi. Bildiriler: 558-563, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi, İzmir.
Çelikeloğlu K, Tekerli M. 2014. Pırlak Kuzularda Farklı Büyüme Eğrisi Modellerinin Vücut Ölçülerine Uyumunun Karşılaştırılması. Lalahan Hay. Araşt. Enst. Derg. 54 (2):63-69.
Çolak C, Orman MN, Ertuğrul O. 2006. Simental x Güney Anadolu Kırmızısı Sığırlarına Ait Canlı Ağırlık Ölçümlerine Dayanan Doğrusal ve Doğrusal Olmayan Büyüme Eğrileri. Lalahan Hayvan Araş. Ens. Dergisi, 46 (1): 1–5.
Draper NR, Smith H. 1981. Applied regression analiysis. 2. Ed. John Wiley 8 Sens INC. NY
Efe E. 1990. Büyüme Eğrileri (Doktora tezi, basılmamış). Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Anabilim Dalı, Adana.
Ensminger ME. 1980. Feeds and Nutrition-Complete. First Edition. The Ensminger Publishing Companny. 648 West Sierra Avenue P. O. Box 429. Clovis, California 93612.U.S.A.
Ertuğrul M. 1996. Küçükbaş Hayvan Yetiştirme Uygulamaları. II. Baskı. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No: 1446, Ders Kitabı: 426, Ankara.
Gautam L, Kumar V, Waiz HN, Nagda K. 2018.Estimation of Growth Curve Parameter Using Non-Linear Growth Curve Models in Sonadi Sheep. International Journal of Livestock Research. vol 8(09): 104-113.
Karaoğlu M, Emsen H. 2000. Zootekni Bölümü ve Doğu Anadolu Bölgesi'nde Yapılan Çalışmalar. Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Derg. 31. Özel Sayı 37-47.
Kaymakçı M, Sönmez R. 1996. İleri Koyun Yetiştiriciliği. Ege Üniversitesi Basım Evi, Bornova-İzmir.
Kuzu E, Elçin A. 2002. Kilis Keçisi Oğlaklarında Değişik Vücut Ölçüleri Bakımından Büyüme Eğrileri. Tarım Bilimleri dergisi. 8 (3) 242-247.
Mohammadi Y, Mokhtari MS, Saghi DA, Shahdadi AR. 2019. Modeling the growth curve in Kordi sheep: The comparison of non-Linear models and estimation of genetic parameters for the growth curve traits. Small Ruminant Research. Volume 177, pages 117-123.
Şahin A, Ulutaş Z, Karadavut U, Yıldırım A. 2014. Anadolu Mandası Malaklarında Büyüme Eğrisinin Çeşitli Doğrusal Olmayan Modeller kullanılarak karşılaştırılması. Kafkas Üniversitesi Veterinerlik Dergisi. 20(3): 357-362.
Topal M, Özdemir M, Aksakal V, Yıldız N, Doğru U. 2004, Determination of the Best NonLinear Function in order to Estimate Growth in Morkaraman and Awassi Lambs, Small Ruminant Research, (55): 229–232.
Van der Merwe DA, Brand TS, Hoffman LC. 2019. Application of growth models to different sheep breed types. South Africa small ruminant research. volume :178 pages :70-78.
Yıldız G, Soysal MĠ, Gürcan EK. 2009. Tekirdağ İlinde Yetiştirilen Karacabey Merinosu x Kıvırcık Melezi Kuzularda Büyüme Eğrisinin Farklı Modellerle Belirlenmesi, Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 6(1): 11-19.
Yılmaz A, Altınel A. 2003. Alman Siyah Başlı Etçi Irkının Baba Hattı Olarak Kullanılmasıyla Elde Edilen Üçlü Kullanma Melezi Kuzular ile Kıvırcık ve Türk Merinosu Kuzuların Büyüme Hızı ve Yaşama Gücü Özellikleri. İstanbul Üniversitesi Veterinerlik Fakültesi Dergisi, 29(2):213-219.
Zimmermann MJ, Kuehn LA, Spangler ML, Thallman RM, Warren M, Snelling WM, Lewis, ML. 2019. Comparison of different functions to describe growth from weaning to maturity in crossbred beef cattle, Journal of Animal Science,Volume 97, Issue 4, Pages: 1523–1533.