Kırmızı Et Fiyatlarının GARCH Yöntemiyle Analizi: Türkiye Örneği

Türkiye’de kırmızı et tüketiminin yaklaşık %90’ını sığır eti oluşturmaktadır. Tüketim bazında ele alındığında sığır eti daha çok dana eti ile eş tutulmakta ve bu nedenle fiyat değerlendirmelerinde dana eti fiyatları yaygın olarak kullanılmaktadır. Dana eti fiyatlarındaki değişimin tüketim üzerinde oldukça etkin bir faktör olduğu bilinmektedir. Bu çalışmada dana eti fiyatlarındaki dalgalanmaların araştırılması amaçlanmıştır. 2005 Ocak- 2017 Aralık dönemini kapsayan süreçte dana eti fiyat belirsizliğinin tespitinde GARCH(1,1) modeli kullanılmıştır. Model sonucuna göre dana eti fiyatlarının ekonomik ve siyasi istikrarsızlık, gıda krizi, doğa olayları vb. herhangi bir şok karşısında büyük sıçramalar ile tepki verdiği ve dana eti fiyatlarının ortalama fiyata göre uzun bir zaman sürecinde normale dönebileceği tespit edilmiştir. Çalışmada, Türkiye’de kırmızı et fiyatlarının istikrarlı bir yapı kazanmasına yönelik dış ticaret politikaları ile birlikte büyükbaş hayvancılığa ilişkin arz politikaları ile tamamlayıcı olarak küçükbaş arzını destekleyici politikaların geliştirilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

Analysis of Red Meat Prices with Garch Method: The Case of Turkey

Approximately 90% of the red meat consumption in Turkey is the beef. On the basis of consumption, beef is mostly equated with veal and therefore the price of veal is widely used in price evaluations. It is known that the change in veal prices is a very effective factor on consumption. In this study, it was aimed to investigate the fluctuations in veal prices. GARCH (1,1) model was used to determine the price uncertainty in the period between January 2005 and December 2017. According to the model results, veal prices reacted with big jumps to any shock such as economic and political instability, food crisis, natural events. It was determined that the price of veal meat could return to normal for a long time period according to the average price. In the study, foreign trade policies towards gaining a stable structure of red meat prices in Turkey should not be ignored. However, it has been concluded that policies supporting bovine supply should be developed as a complement to supply policies for cattle breeding.

PDF

___

Bollerslev T. 1986. Generalized Autoregressive Conditional Heteroscedascity. Journal of Econometrics, 31(1): 307-327. https://doi.org/10.1016/0304-4076(86)90063-1
Bollerslev T. 1987. Glossaryto ARCH (GARCH). Volatilityand Time Series Econometrics: Essays in Honourof Robert F. Engle. Citeseer, 1-44. DOI: 10.2307/1925546; https://www.jstor.org/stable/1925546
Cenger Y, Sakarya E. 2006. Meat Pricesand Factors Affecting them in Turkey Turk J Vet Anim Sci, 30(1): 1-6.
Çetin İ, Esengün K. 2013. Amasya İlinde Yaygın Olarak Yetiştirilen Ürünlerde Verim ve Fiyat Riski. KMÜ Sosyal ve Ekonomı̇ k Araştırmalar Dergı̇ si, 15(25): 57-65.
Çobanoğlu F, Tunalıoğlu R, Cankurt M. 2012. Bazı Tarımsal Ürün ve Girdi Fiyatlarındaki Dalgalanmalar ve Nedensellik İlişkisi. 10. Ulusal Tarım Ekonomisi Kongresi. Konya, 5-7 Eylül 2012. 755-763.
Engle RF. 1982. Autoregressive Conditional Heteroscedascity with Estimates of the Variance of U.K. Inflation. Econometrica, 50(1): 987-1008.
Erdal G, Esengün K, Erdal H. 2008. Türkiye’de Tarım ve Gıda Ürünleri Fiyatlardaki Belirsizliğinin Enflasyon Üzerindeki Etkileri. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 15(1): 65-79.
Gomaz V, Maravall A. 1998. Seasonal Adjustment and Signal Extraction in Economic Time Series. Banco de Espana – Servicio de Estudios Documento de Trabajo no:0002.
Greene WH. 1993. Econometric Analysis, Macmillan Publishing Co. NewYork, Second Edition, s.570.
Gündüz O, Esengün K. 2004. Türkiye Yemeklik Tane Baklagiller Üretiminde Fiyat ve Verim Riski. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 21(1): 33-41.
Henchion M, Mc Carthy M, Resconi V, Troy D. 2014. Meat Consumption: Trendsand Quality Matters. Meat Science, 98(1): 561-568.
Kip E. 1975. Türkiye ve Kuzeydoğu Anadolu Tarımında Belirsizlik ve Ekonomik Etkileri İstatistiksel Bir Yaklaşım. Atatürk Üniversitesi Yayınları No: 397, Atatürk Üniversitesi Basımevi, Erzurum.
Nazlıoğlu Ş, Soytaş U. 2011. World oil prices and agricultural commodity prices: Evidence from an emerging market. Energy Economics, 33(1): 488–496.
Rask KJ, Rask N. 2011. Economic Development and Food Production-Consumption Balance: A Growing Global Challenge. FoodPolicy, 36(1): 186-196.
Shimokawa S. 2015. Sustainable Meat Consumption in China. Journal of İntegrative Agriculture, 14(6): 1023-1032.
Tothova M. 2011. Main Challenges of Price Volatility in Agricultural Commodity Markets. Methods to Analyse Agricultural Commodity Price Volatility. Springer, 13-29.
Ünlüsoy K, İnce E, Güler F. 2010. Türkiye Kırmızı Et Sektörü ve Rekabet Politikası. Rekabet Kurumu, Ankara.
Vranken L, Avermaete T, Petalios D, Mathijs E. 2014. Curbing global meat consumption: Emerging evidence of a second nutrition transition Environmental Science&Policy3 9 (1): 95 – 106.
Yaylak E, Taşkın T, Koyubenbe1 N, Konca Y. 2010. İzmir İli Ödemiş İlçesinde Kırmızı Et Tüketim Davranışlarının Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma. Hayvansal Üretim Dergisi, 51(1): 21-30.
Zhang C, Qu X. 2015. The effect of global oil prices hocks on China's agricultural commodities. Energy Economics, 51(10): 354-364.