İyileştirici Bahçeler ve Tasarım Kriterlerinin Değerlendirilmesi
Var olduğu günden beri doğa ile etkileşim halinde olan insanoğlu doğadan farklı amaçlar için yararlanmaktadır. Eğlenmek, çeşitli aktivitelerde bulunmak, kendini iyi hissetmek için her zaman doğanın bir parçası olan yeşil alanlara ihtiyaç duyulmaktadır. Ancak insanlar; hızlı ve çarpık şehirleşme, sanayileşme ve teknoloji gibi faaliyetler sebebiyle azalan yeşil alanlarla artan kapalı mekanlarda yaşamlarını devam ettirmektedir. Kırsal alanlarda yaşayan insanların da artan kaygıları, onları şehirlere çekmeye başlamış, kentler giderek yoğunlaşmış, birçok kentte ihtiyacı karşılamak adına betonlar yükselmiş, yaşam kalitesi azalmış, doğa hiç bozulmayacakmış gibi tahrip edilmiş ve bugün birçok konut yeşil alansız, bahçesi olmadan inşa edilmiştir. Yeşile özlem duyan, doğadan uzaklaşan günümüz insanında depresyon ve buna bağlı olarak gelişen psikolojik bozukluklar görülmeye başlanmıştır. Doğa ve doğal alanların insanlar üzerindeki olumlu etkileri birçok bilim insanı tarafından da tespit edilmiştir. Son yıllarda, insan sağlığı üzerinde yapısal çevrenin etkileri dikkat çekmiş ve “iyileştirici bahçe” kavramı ortaya çıkmıştır. İyileştirici bahçeler peyzaj mimarlığı çalışmalarında da yeni bir hareket etkisi oluşturmuştur. Bu çalışmada; iyileştirici bahçelerin çeşitli sağlık problemleri olan hastalar üzerindeki etkilerinden bahsedilerek, tasarım ilkelerine göre değerlendirmesi yapılmıştır.
Evaluation of Healing Gardens and Design Criteria
Mankind has been in interaction with nature since the day it existed and benefit from nature for different purposes. There is always a need for green spaces, that is the part of nature, to have fun, engage in various activities and to feel better. However, people continue to live in declining green spaces and increasing indoor spaces due to rapid and distorted urbanization, industrialization and technology. Increasing concerns of the people living in rural areas began to attract them to cities, cities were increasingly concentrated in terms of population, buildings were elevated in order to meet the needs in many cities, quality of life was reduced, nature was destroyed, and today many residential areas were built without green spaces or gardens. In today's humanity, who longs for green and moved away from nature, depression and many psychological disorders developed accordingly. The positive effects of nature and natural areas on people have been determined by many scientists. In recent years, the effects of the structural environment on human health have attracted attention and the concept of “Healing garden” has emerged. The healing gardens have also created a new movement effect in landscape architecture. In this study; the effects of healing gardens on patients with various health problems are discussed and evaluated according to design principles.
___
- Arslan M, Ekren E. 2017. Yaşlı kişilerin sağlığı ve etkinlikleri için terapi bahçeleri. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3 (2): 361-373.
- Bell SL, Foley R, Houghton F, Maddrell A, Williams AM. 2018. From therapeutic landscapes to healthy spaces, places and practices: A scoping review. Social Science & Medicine, 196: 123-130.
- Bulut Y, Göktuğ TH. 2006. Sağlık bulma yönünde çevresel bir etken olarak iyileştirme bahçeleri. GOÜ. Ziraat Fakültesi Dergisi, 23 (2): 9-15.
- Elgie R. Amerongen APV, Byrne P, D’Arienzo S, Hickey C, Lambert M, McCrae J, Sappia S. 2004. Discover the road ahead. Support and guidance for everyone affected by Schizophrenia. Bristol- Myers Squibb Company and Otsuka Pharmaceuticals Europe Ltd., UK, 96 s.
- Epstein M. 2006. Hospital gardens help patients heal. Seattle Daily Journal of Commerce Health Care Design & Construction. Erişim Adresi: http://www.djc.com/special /healthcare2006/ (Erişim: 04.06.2018)
- Er CY, Shukor SFA. 2016. Healing gardens for the elderly: a review of design guidelines and the comparisons with the existing senior outdoor survey (sos) tool. Alam Cipta, 9 (2): 19-25.
- Franklin D. 2012. How hospital gardens help patients heal. Scientific American Magazine. Erişim Adresi: https://www.scientificamerican.com/article/nature-thatnurtures/ (Erişim: 04.06.2018)
- Momtaz RI. 2017. Healing gardens-A review of design guidelines. International Journal of Current Engineering and Technology, 7 (5): 1864-1871.
- Polat AT, Güngör S, Demir M. 2017. The design principles of therapeutic gardens. International Journa of Landscape Architecture Research. 1 (2): 37-42.
- Pouya S, Bayramoğlu E, Demirel Ö. 2015. Şifa bahçesi tasarım yöntemlerinin araştırılması. Kastamonu Üni. Orman Fakültesi Dergisi, 15 (1): 15-25.
- Pouya S, Bayramoğlu E, Demirel Ö. 2017. Bir engelli okulu bahçesi tasarım ana kararları: Doğan Çağlar ortopedik engelliler okulu. Kastamonu Üniv., Orman Fakültesi Dergisi, 17 (4): 682-690.
- Sakıcı Ç, Var M. 2014. Ruh ve sinir hastalıkları hastane bahçelerinin (açık alan terapi üniteleri) düzenlenmesi kriterleri. Kastamonu Üni. Orman Fakültesi Dergisi, 14 (1): 101-112.
- Serez A. 2011. Tarihsel süreç içerisinde sağlık bahçeleri. İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yl Tezi, 142 sf.
- Şakar E. Şifalı bitkiler ve şifa bahçeleri tasarımı üzerine araştırmalar. İstanbul Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yl Tezi, 159 sf.
- Tyson MM. 1998. The healing landscape: Therapeutic outdoor environments, McGraw-Hill, New York, 224 s.
- Uslu A, Shakouri N. 2012. Zihinsel ve fiziksel engelliler için hortikültürel terapi. Kastamonu Üni. Orman Fakültesi Dergisi, 12 (1): 134-143.
- Söğüt Z, Çolakkadıoğlu D, Kaya DV. 2016. Tematik Bahçeler Kapsamında İyileştirici Bahçeler. Peyzaj Mimarlığı VI. Kongresi “Söylem ve Eylem” 8-11 Aralık, 2016, Antalya.