Ayşe Büşra MADENCİ, Zeki BAYRAMOĞLU, Selman TÜRKER, Kemalettin AĞIZAN, Vildan TOP

Determination of Consumers' Perceptions and Attitudes Towards Halal Food: The Case of Konya Province

Perceptions and attitudes of consumers about halal food depend on social, cultural, economic, legal and political factors that may differ between countries and regions. In this context, it is necessary to examine the consumers' awareness, perceptions and attitudes about purchasing behavior regarding halal food in order to make policy recommendations. For this reason, the main purpose of the study is to determine the awareness and perceptions of consumers about halal food in Konya, the sensitivities about halal food and to determine the socio-economic factors affecting the purchase of halal food. For this purpose, a consumer survey was conducted in Konya with 383 people determined according to simple random sampling method. In this study, in order to examine the consumer demand structure, the attitudes and perceptions of consumers according to their socio-economic characteristics were analyzed with the five-point Likert scale, and Mann-Whitney U test and Kruskal Wallis tests were conducted to determine the relationship between halal food consumption and the socio-economic characteristics of consumers. According to the analysis, it is estimated that consumers will purchase more halal food as their income and education levels increase. As a result, it has been determined that consumers have a high level of awareness in halal food products and their sensitivity about halal food consumption in Konya province.

Tüketicilerin Helal Gıdaya Yönelik Algı ve Tutumlarının Belirlenmesi: Konya İli Örneği

Tüketicilerin helal gıda konusunda algı ve tutumları ülkeler ve bölgeler arasında farklılık gösterebilen sosyal, kültürel, ekonomik, yasal ve politik faktörlere bağlıdır. Bu kapsamda tüketicilerin helal gıda konusunda satın alma davranışları hakkındaki farkındalıklarını, algılarını ve tutumlarını incelemek politika önerisinde bulunulması açısından gereklidir. Bu nedenle Konya ilinde tüketicilerin helal gıda konusundaki bilinç düzeylerinin ve algılarının belirlenmesi, helal gıda konusundaki duyarlılıkların ölçülmesi ve helal gıda satın almaya etki eden sosyo-ekonomik faktörlerin belirlenmesi çalışmanın temel amacıdır. Bu amaca yönelik olarak Konya ilinde basit tesadüfi örnekleme yöntemine göre belirlenen 383 kişi ile tüketici anketi yapılmıştır. Yapılan çalışmada tüketici talep yapısını incelemek için tüketicilerin sosyo-ekonomik özelliklerine göre helal gıda ürünlerine tutum ve algıları beşli likert ölçeği ile analiz edilmiş olup helal gıda tüketimi ile tüketicilerin sosyo-ekonomik özellikleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi için Mann-Whitney U testi ve Kruskal-Wallis testleri yapılmıştır. Yapılan analizlere göre tüketicilerin gelir ve eğitim düzeyleri artıkça daha fazla helal gıda satın alacakları tahmin edilmiştir. Sonuç olarak Konya ilinde tüketicilerin helal gıda ürünlerinde bilinç düzeylerinin yüksek olduğu ve helal gıda tüketimi konusunda duyarlılıklarının arttığı belirlenmiştir.

PDF

___

Abdul M, Ismail H, Hashim H, Yusof MM. 2011. Willingness to whistle blow among muslim consumers, Chinese Business Review, 10 (2): 125-130.

Alagöz Başaran S, Demirel E. 2017. Helal Gıda Sertifikalı Ürünlerin Tüketici Davranışları Üzerine Etkisi: Konya İli Üzerinde Bir Araştırma, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3 (28): 451-472.

Alam SS, Sayuti NM. 2011. Applying the Theory of Planned Behavior (TPB) in halal food purchasing, International journal of Commerce and Management, 21(1): 8-20.

Anonim. 2015. The Future of World Religions: Population Growth Projections, 2010-2050, https://www.pewforum.org/ 2015/04/02/religious-projections-2010-2050/: [12.03.2019].

Anonim. 2019. Güvenilir Gıda Sağlıklı Yaşam, https://gidalab.tarimorman.gov.tr/sanliurfa/Sayfalar/Detay.as px?Liste=Slogan&OgeId=9: [14.02.2019].

Anonymous. 2015. The Global Halal Food Market Riding a wave of growth, https://www.spireresearch.com/wp-content/ uploads/2015/04/SpirE-Journal-Q1-2015_The-Global-Halal-Food-Market-_Riding-a-wave-of-growth2.pdf: [15.03.2019].

Aziz YA, Chok NV. 2013. The role of Halal awareness, Halal certification, and marketing components in determining Halal purchase intention among non-Muslims in Malaysia: A structural equation modeling approach, Journal of International Food & Agribusiness Marketing, 25 (1), 1-23.

Azmi A, Amin M, Isa Z. 2010. The perception to choose halal cosmetics products: An empirical study for Malaysian consumer, 6th International Conference on Business, Management and Economics, Turkey, 7-9 October 2010.

Baran Z, Batman O, Yıldız MS. 2017. Helal Otel Belgeli Otellerdeki Yöneticilerin Sertifikalı Helal Gıda Uygulamalarıyla İlgili Düşünceleri: Beş Yıldızlı Bir Otel Örneği, Bartın Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8 (15): 455-470.

Çukadar M. 2015. Kahramanmaraş İli Kent Merkezinde Helal Gıda Konusunda Tüketici Davranışları. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Kahramanmaraş, Türkiye.

Çukadar M. 2017. Helal Gıda Konusunda Tüketici Davranışları, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 34 (3), 190-200.

Davis LE, Taylor JC. 1972. Design of jobs: Selected readings, Penguin Books, p. 479.

Derin N, Mevlüt T. 2016. Helal Gıda Perakendecilerinin, Pazarlamaya Dönük Problemleri ve Çözüm Önerileri, Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 7 (2): 86-98.

Engel JF. 1995. Consumer behavior, The Dryden Press, Harcourt Education; International 8 Revised Edition, p. 1014.

Farhan F, Andriansyah Y. 2016. Factors affecting Muslim students awareness of halal products in Yogyakarta, Indonesia, International Review of Management and Marketing, 6 (4S): 27-31.

Genç AT, Yardımcıoğlu F. 2017. Helal Sertifikasının Tüketici Tercihleri Üzerindeki Etkisi: Sakarya İli Örneği. I. Uluslararası Ekonomi, Finans ve Ekonometri Öğrenci Sempozyumu. Sakarya: 530-544.

Hamdan H, Issa ZM, Abu N, Jusoff K. 2013. Purchasing decisions among Muslim consumers of processed halal food products, Journal of Food Products Marketing, 19 (1), 54-61.

İnan İE. 2018. Gıda Sektöründe Faaliyet Gösteren Kobilerin Helal Gıda Sertifikasına Yönelik Algılarının İncelenmesi: TR 82 Bölgesi. Kastamonu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Kastamonu Üniversitesi

Kabiraj S, Walke R, Yousaf S. 2014. The need for new service innovation in halal marketing, Indian Journal of Marketing, 44 (2): 5-14.

Kaplan M, Gezen A. 2017. Tüketicilerin Helal Ürün Satin Alma Niyetini Etkileyen Faktörler Üzerine Bir Araştırma, Türk İslam Dünyası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4 (14): 319-330.

Karakaş G. 2010. Tokat ili kentsel alanda et ve et ürünleri tüketiminde tüketici kararlarını etkileyen faktörlerin belirlenmesi üzerine bir araştırma. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Gaziosmanpaşa, Türkiye.

Khan A, Azam MK. 2016. Factors influencing halal products purchase intention in India: preliminary investigation, IUP Journal of Marketing Management, 15(1): 20-35.

Kızgın Y, Özkan B. 2014. Tüketicilerin helâl gıda tüketim eğilimlerinin belirlenmesine yönelik bir çalışma, Uluslararası İşletme ve Yönetim Dergisi, 2(1): 18-37.

Koç B, Tatlı H, Naimoğlu M. 2017. Development of Beekeeping in Bingol Province and Surveyable Beekeeping Possibilities, 4. International Regional Development Conference, Tunceli, 21-23 September 2017, 1008-1014.

Kurtoğlu R, Çiçek B. 2013. Tüketicilerin helâl ürünler hakkındaki algılama, tutum ve beklentilerini tespit etmeye yönelik bir araştırma, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 8(3): 181-205.

Memiş S, Cesur Z, Akın Ü. 2018. Tüketicilerin Helal Sertifikalı Mamullere Yöneliminin, Algılanan Risk ve Güven Arayışına Aracılık Etkisi, Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi, 4(2): 32-46.

Miran B. 2002. Temel istatistik, Ege Üniversitesi Basımevi, İzmir, 288s.

Newbold P, Carlson W, Thorne B. 2012. Statistics for Business and Economics: Global Edition, Pearson Education, p. 792.

Oğuz C, Karakayacı Z. 2017. Tarım Ekonomisinde Araştırma ve Örnekleme Metodolojisi, Konya, Atlas Akademi, p. 183.

Özdemir G, Mülayim Z, İnan İ. 1992. Türk tarımında girdi kullanımında kooperatiflerin payı, Tarım Ekonomisi Dergisi, 1(1): 1-12.

Özdemir H, Yaylı A. 2014. Tüketicilerin Helâl sertifikalı ürün tercihleri üzerine bir araştırma Istanbul ili örneği, İşletme Araştırmaları Dergisi, 6(1): 183-202.

Penpece D. 2006. Tüketici Davranışlarını Belirleyen Etmenler: Kültürün Tüketici Davranışları Üzerindeki Etkisi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Kahramanmaraş, Türkiye.

Shah Alam S, Mohamed Sayuti N. 2011. Applying the Theory of Planned Behavior (TPB) in halal food purchasing, International journal of Commerce and Management, 21(1): 8-20.

Tatlı H, Erdem M, Arpacık M. 2017. Tüketicilerin Gıda Tüketiminde Helal Gıda Farkındalığı Ve Tutumu: Hanehalkı Reisleri Üzerine Bir Uygulama, Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 9(2): 37-53.

Tayar M, Doğan M. 2019. Helal Kesim, Akademik Platform Helal Yaşam Dergisi, 1(2): 62-76.

Tekle Ş, Sağdıç O, Nursaçan Ş, Erdem M. 2013. Ülkemizde ve Dünyada Helal Gıda Hususunda Karşılaşılan Problemler, Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, 1(1): 1-6.

Temporal P. 2011. Islamic branding and marketing: Creating a global Islamic business, John Wiley & Sons, p. 256.

Wan Hassan WM, Awang KW. 2009. Halal food in New Zealand restaurants: an exploratory study, International Journal of Economics and Management, 3(2): 385-402.

Worldbank. 2020. Growth and Economic Structure, http://datatopics.worldbank.org/world-development-indicators/themes/economy.html: [12.05.2020].

Yazıt H, Cinnioğlu H, Demirdelen D. 2017. Restoran Müşterilerinin Helal Gıdaya Yönelik Algılarının Belirlenmesi: Tekirdağ, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 5(2): 3-17