Adana İlinde Soya Üreten İşletmelerin Teknik Etkinliğinin Belirlenmesi

Bu araştırmada, Adana illinde soya üretiminin girdi kullanım etkinliği analiz edilmiştir. Araştırma verileri tabakalı örnekleme yöntemi ile belirlenen 84 üreticiden anket yolu toplanmıştır. Verilerin analizinde soya üretim faaliyetinin ekonomik analizi yapılmış ve sonrasında Veri Zarflama Analizi ile girdi kullanım etkinliği analiz edilmiştir. Ayrıca işletmelerin etkin olma durumuna göre masraf ve gelir unsurlarının dağılımı incelenmiştir. Yapılan analiz sonuçlarına göre, Adana ilinde ortalama soya arazi genişliği 121,78 da., ortalama soya verimi, 430 kg/da olarak hesaplanmıştır. Girdiye yönelik yapılan Veri Zarflama Analizi sonuçlarına göre, teknik etkinlik 0,881, saf teknik etkinlik 0,950 ve ölçek etkinliği ise 0,920 olarak hesaplanmıştır.

Determination of Technical Efficiency of Soybean Producing Enterprises in Adana, Turkey

In this study, input oriented efficiency analysis of soybean growing in Adana province was performed. Data were collected from 84 farmers with face to face survey method by using stratified sampling method. In the analysis of data economic analysis of soybean production was performed and after input use efficiency in soybean production was analysed by Data Envelopment Analysis. In addition, the distribution of expenditure and income components is examined according to the status of the enterprises being efficiency. According to the analysis results, the average soybean area width in Adana province is 121.78 and average soybean yield 430 kg/da calculated as. According to DEA with input oriented, technical efficiency was calculated as 0.881, pure technical efficiency as 0.950 and scale efficiency as 0.920.

PDF

___

Aktürk D, Kıral T, 2002. Veri Zarflama Yöntemi İle Tarım İşletmelerinde Pamuk Üretim Faaliyetinin Etkinliğinin Ölçülmesi. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimi Dergisi, 8(3): 197-203.
Ali N, 2010. Soybean Processing and Utilization, The Soybean Botany, Production and Uses, Editor: Singh, G., http://www.cabi.org
Başaran C, Engindeniz S, 2015. Sivri Biber Üretiminde Girdi Kullanım Etkinliğinin Analizi: İzmir Örneği, Tarım Ekonomisi Dergisi, 21(2):77-84.
Bayramoğlu Z, Aktürk D, Tatlıdil FF, 2010. Kaynakların Rasyonel Kullanımının Üretim Maliyetleri Üzerine Etkisi: Kanola Yetiştiriciliği Örneği, Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi 24 (3): 62-68 ISSN:1309-0550
Candemir S, Kızılaslan N, Kızılaslan H, Uysal O, Aydoğan M, 2017. Kahramanmaraş İlinde Dane Mısır ve Pamuk Üretiminde Girdi Gereksinimi ve Karlılıkları Açısından Karşılaştırmalı Analizi, Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 4(1): 1-8
Ceyhan V, Cinemre HA, Bozoğlu M, Demiryürek K, Kılıç O, 2004. Karadeniz Bölgesindeki Alabalık İşletmelerinde Ekonomik Etkinlik, Türkiye VI. Tarım Ekonomisi Kongresi, 16-18 Eylül 2004 Tokat, s.255-262.
Coelli T, 1996. A guide to DEAP version 2.1. A data envelopment analysis (computer) program. CEPA Working Paper 96/08, Dept Econometrics, Univ New England, Armidale, Australia.
Coelli T, Rao DSP, Christopher JOD, 2006. An introduction to efficiency and productivity analysis. 2nd Edition, Springer Publications, Hardcover, 372 pages.
Coelli T, Rahman S, Thirtle C, 2002. Technical, Allocative, Cost and Scale Efficiencies in Bangladesh Rice Cultivation: A Non-parametric Approach, Journal of Agricultural Economics, 53(3):607-626.
Çiçek A, Akçay Y, Sayılı M, 1999. Tokat İli Erbaa Ovasında Bazı Önemli Sebzelerde Fiziki Üretim Girdileri, Maliyetleri ve Kârlılıkları Üzerine Bir Araştırma, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No:34, Tokat.
Dhungana BR, Nuthall PL, Nartea GV, 2004. Measuring the Economic Inefficiency of Nepalese Rice Farms Using Data Envelopment Analysis. The Australian Journal of Agricultural and Resource Economics, 48:2 (347-369).
Engindeniz S, Coşar G, 2013. İzmir'de Domates Üretiminin Ekonomik ve Teknik Etkinlik Analizi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 50 (1): 67-75.
FAO, www.fao.org.tr, Erişim, 08.05.2018
Färe R, Grosskopf S, 1994. Estimation of returns to scale using data envelopment analysis: a comment. European Journal of Operational Research, 79:379-382.
Farrell MJ, 1957. The measurement of productive efficiency. Journal of Royal Statistical Society,120(3):253-290.
Gül M, Koç B, Dağıstan E, Akpınar MG, Parlakay O, 2009. Determination of technical efficiency in cotton growing farms in Turkey: A case study of Cukurova region, African Journal of Agricultural Research, 4 (10), 944-949.
Güler D, Emeksiz F, 2016. Türkiye’de Soya Üretimi, Tüketimi ve Pazarlaması, https://www.researchgate.net/publication/ 308899280_Turkiye%27de_Soya_Uretimi_Tuketimi_ve_Pa zarlamasi, Erişim tarihi, 11.05.2018
Güneş T, Arıkan R, 1998. Tarım Ekonomisi İstatistiği. Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları:1049, Ders Kitabı: 305, Ankara
Kıral T, Kasnakoğlu H, Tatlıdil F, Fidan H, Gündoğmuş E, 1999. Tarımsal Ürünler İçin Gelir ve Maliyet Hesaplama Metodolojisi ve Veri Tabanı Rehberi, Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü Yayın No:37, Ankara.
Koeijer TJ De, Wossink GAA, Struik PC, Renkeme JA, 2002. Measuring Agricultural Sustainability in Terms of Efficiency: The Case of Dutch Sugar Beet Growers Journal of Environmental Management Volume 66, Issue 1, Pages 9–17.
Mao W, Koo WW, 1997. Productivity Growth, Technological Progress and Efficiency Change in Chinese Agriculture After Rural Economic Reforms: A DEA Approach. China Economic Review 8, 157-174.
Onat B, Arıoğlu H, Güllüoğlu L, Kurt C, Bakal H, 2017. Dünya ve Türkiye’de Yağlı Tohum ve Ham Yağ Üretimine Bir Bakış, KSÜ, Doğa Bilimleri Dergisi, 20 (Özel Sayı) sayfa:149-153
Parlakay O, Alemdar T, 2011. Türkiye'de Yerfıstığı Tarımında Teknik Ve Ekonomik Etkinlik. Tarım Ekonomisi Dergisi, 17 (1 ve 2), 47-53. Retrieved from http://dergipark.gov.tr/tarekoder/issue/25840/272421
Tanrıvermiş H, 2000. Orta Sakarya Havzasında Domates Üretiminde Tarımsal İlaç Kullanımının Ekonomik Analizi, Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü Yayınları No:42, Ankara.
Türkiye İstatistik Kurumu, (TÜİK), www.tuik.gov.tr, Bitkisel Ürün İstatistikleri, Erişim Tarihi, 11.05.2018
Ulu Ö, Engindeniz S, Özden A, 2016. İzmir'de Bamya Üretiminde Girdi Kullanım Etkinliğinin Analizi, Tarım Ekonomisi Dergisi Cilt:22 Sayı:2 Sayfa:69-76
Yamane T, 2001. Temel Örnekleme Yöntemleri. (İngilizceden Çeviren: Esin MA, Bakır A, Aydın C, ve Gürbüzsel E,). İstanbul: Literatür Yayıncılık