Saldırganlık Ölçeği’nin Psikometrik Niteliklerinin Türk Ergenleri İçin İncelenmesi

Bu araştırmada Buss ve Peryy (1992) tarafından geliştirilmiş olan Saldırganlık Ölçeği’nin Türk ergenleri için psikometrik niteliklerinin ayrıntılı olarak incelenmesi amaçlanmıştır. Bu doğrultuda ölçek, Ankara’daki iki devlet lisesinin tüm sınıf düzeylerinde öğrenim görmekte olan 450 öğrenciye uygulanmıştır. Yapılan bir seri Doğrulayıcı faktör analizi sonucunda ölçeğin 22 madde ve “öfke”, “fiziksel saldırganlık” ve “düşmanlık” olmak üzere üç faktörden oluşan formu için tanımlanan modelin, araştırma verisine GFI=0.91, AGFI=0.89, RMSEA=0.052 uyum değerleriyle yeterli düzeyde uyum sergilediği kabul edilmiştir. Alt ölçekler arası ilişkileri incelemek üzere hesaplanan korelasyon katsayılarının 0.43-0.54 arasında değişim gösterdiği görülmüştür. Ayrıca ölçeğin bu formundan elde edilen veriler üzerinde yapılan çok değişkenli varyans analizi sonucunda yalnızca fiziksel saldırganlık alt ölçeği puanları açısından cinsiyet farklılığının manidar düzeyde olduğu gözlenmiştir. Söz konusu ölçümlere ilişkin hesaplanan Cronbach α katsayıları ise 0.62- 0.83 arasında değişim göstermiştir. Bu sonuçlara dayalı olarak ölçeğin 22 maddelik formunun, Türk ergenlerin saldırganlık eğilimlerini belirlemek üzere geçerli ve güvenilir ölçümler sağladığı söylenebilir.

Anahtar Kelimeler:

Saldırganlık, öfke, düşmanlık

Investigation the Psychometric Properties of Aggression Questionnaire for Turkish Adolescents

İnvestigation the psychometric properties of aggression questionnaire for Turkish adolescents. In this research, it was aimed to investigate the psychometric properties of the Aggression Questionnaire for Turkish adolescents and it was administered to the 450 students attending to all grades of two puclic high schools in Ankara. A serias of the confirmatory factor analysis was applied and it was observed that the three -factor model, specified for the 22-items Turkish form of the questionnaire, fit the data adequately with the fit indices of GFI=0.91, AGFI=0.89, RMSEA=0.052. It was observed that intercorrelations between the subscales of this form of the questionnaire changed 0.43-0.54. Also MANOVA results showed that the significant differences between gender groups was only found for the “psychical aggression” subscale. Cronbach α coefficients calculated for these measures changed between 0.62 and 0.83. Therefore, it can be said that the 22 items form of the questionnaire, gives valid and reliable measures to determine Turkish adolescents’ aggression tendencies.

Keywords:

-,

PDF

___

Aktaş, V. ve Güvenç, G. B. (2006). Kız ve erkek ergenler- de saldırgan ve olumlu sosyal davranışlar ile yaş, ilişkisel bağlam ve kişiler -arası duyarlılık arasındaki ilişkiler. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 23(2), 33-264.
Ando, A., Sogo, S., Yamasaki, K., Shimai, S., Shimada, H., Utsuki, N., Ohashi, O. & Sakai, A. (1999). Development of the Japanese version of The Buss- Perry Aggression Questionnaire (BAQ). The Japanese Journal of Psychology [Shinrigaku Kenkyu], 70(5), 384-392.
Archer, Kilpatrick & Bramwell. (1995). Comparison of two aggression inventories. Aggressive Behavior, 21(5), 371-380.
Batıgün, A.D. (2004). İntihar ile ilişkili bazı değişkenler: Öfke/saldırganlık, dürtüsel davranışlar, problem çözme becerileri, yaşamı sürdürme nedenleri. Kriz Dergisi, 1(2), 49-61.
Bersntein, I. &Gesn, P. R. (1997). On the dimensionality of The Buss/Perry Aggression Questionnaire. Behaviour Research & Therapy, 35(6), 563-568.
Brown, T. (2006). Confirmatory factor analysis for applied research. New York: Guilford Publications, Inc.
Buss, A.H., & Perry, M. (1992). The Aggression Questionnaire. Journal of Personality and Social Psychology, 63, 452-459.
Campano, J.P. & Munakata, T. (2004). Anger and aggression among filipino students. Adolescence, 39(156), 757-764.
Efilti, E. (2006). Orta öğretim kurumlarında okuyan ör- gencilerin saldırganlık, denetim odağı ve kişilik özel- liklerinin karsılaştırmalı olarak incelenmesi. Yayım- lanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
Haris, A.J. (1997) A further evaluation of The Aggression Questionnaire: Issues of validity and reliability. Behaviour Research and Therapy. 35(11), 1047- 1053.
Jöreskog, K. & Sörbom, D. (1993). LISREL 8: Structural equation modeling with the SIMPLIS command language. Lincolnwood, IL: Scientific Software International.
Kline, R.B. (1998). Principles and practice of structural equation modeling. New York: Guilford Publications, Inc.
León, G. A, Reyes G, A., Vila, J., Pérez, N., Robles, H. & Ramos, M.M. (2002). The Aggression Questionnaire: A validation study in student samples. The Spanish Journal of Psychology [Span J Psychol] 5(1), 45-53.
Meesters, C., Muris, P., Bosma, H., Schouten E. & Beuving, S. (1996). Psychometric evaluation of the Dutch version of the Aggression Questionnaire. Behaviour Research and Therapy 34(10), 839-43.
Nugent, W.R. & Champling, D. (1997). The effects of anger control training on adolescent antisocial behavior, Research on Social Work Practice, 7 (4), 446-462.
Smith, D.C. (1998) Development of the multidimensional school anger inventory for males. Psychology in The Schools, 35(1), 1-15.
Sümer, N. (2003). Personality and behavioral predictors of traffic accidents: testing a contextual mediated model. Accident Analysis and Prevention, 35, 949–964.
Patrick, C. J. & Zempolich, K.A. (1998). Emotion and aggression in the psychopathic personality. Aggression and Violent Behavior,3(4), 303–338.
Smith, C.D. & Furlong, M.J. (1998). Introductıon To The Specıal Issue: Addressıng Youth Anger And Aggressıon In School Settıngs. Psychology in the Schools, 35(3), 201-203.
Tabachnick, B. G. & Fidell, L. S. (1996). Using multivariate statistics (3rd Ed.). New York: arpercollins College Publishers.