Sakarya ilindeki aile hekimlerinin çocukluk çağı astım hastalığı hakkındaki tutum, bilgi ve davranışları

Amaç: Sakarya ilindeki aile sağlığı merkezlerinde çalışan aile hekimlerinin çocukluk çağı astım hastalığıyla ilgili tutum, bilgi ve davranışlarının saptanması amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntemler: Anket şeklinde düzenlenen çalışmaya 172 hekim katıldı. Ankette aile hekimlerinin tutum ve davranışı, sosyodemografik özellikleri ve mesleki uygulamaları, teorik ve klinik bilgilerini ölçen 46 soru vardı. Bulgular: Çalışmaya 144 aile hekimi sertifikalı pratisyen aile hekimi, 7 aile hekimi uzmanı, 21 sözleşmeli aile hekimi uzmanlığı araştırma görevlisi olmak üzere toplam 172 hekim katıldı. Katılımcıların %44,2’si astım tanısını koyabilir, %61,6’sı izlem ve idame tedavisini yapabilir, %86’sı ise hafif astım atağı tedavisi verebilir görüşündeydi. Hekimlerin %44,6’sı astım hastalarını her zaman-sıklıkla sevk ettiğini, %92’si her zaman-sıklıkla hastalığının kontrol durumunu sorguladığını, %79,7’si her zaman-sıklıkla tetikleyiciler ve inhaler ilaç kullanımı hakkında hatırlatmada bulunduğunu belirtti. Katılımcıların teorik bilgi sorularındaki doğru cevap ortalaması 6,23±1,564;16 klinik olgu sorularında ise 10,33±1,901 idi. Yaş, cinsiyet, çalışılan ilçe, mezuniyetten itibaren geçen süre, mümessil ziyareti, astım ilacı reçete etme sıklığının tutum ve davranışta anlamlı değişiklik oluşturan aile hekimi özellikleri olduğu görüldü. Klinik olgu sorularındaki başarıyı etkileyen etkenlerin uzman ya da araştırma görevlisi olmak, merkez ilçede çalışmak, aile sağlığı merkezinde afiş/broşür bulundurulmaması olduğu saptandı. Pratisyen aile hekimlerinin uzman ve araştırma görevlilerine göre hastaların kontrol durumunu daha çok sorguladıkları, astımlı hastalara tetikleyiciler ve inhaler ilaç kullanımı hakkında daha çok hatırlatmada bulunduğu ve atak tedavisi verilebilir tutumunda olduğu görüldü. Çıkarımlar: Bu çalışmada astımla ilgili en temel bilgi ve pratik uygulamalarda eksiklik görüldü. Aile hekimlerinin astımla ilgili tutumlarının davranışlarıyla her zaman örtüşmediği gözlendi. Özellikle, tutum, davranış ve bilgi düzeyi arasındaki ilişkilerin kendi arasında değerlendirilmesinde anlamlı bir ilişki saptanmadı.

The attitude, knowledge, and behavior of family physicians about childhood asthma in Sakarya province

Aim: This study aimed to determine the knowledge, attitude, and behavior of family physicians working in family health centers in Sakarya province related to childhood asthma. Material and Methods: One hundred seventy-two physicians participated in this study, which was conducted as a survey. The questionnaire included 46 questions that measured the attitude and behavior, sociodemographic characteristics, professional practices, theoretical/clinical knowledge of the family physicians. Results: A total of 172 physicians including 144 certificated general practitioners, 7 family medicine specialists, and 21 contracted family medicine residents were enrolled in the study. Less than half (44.2%) of the participants agreed that family physicians could make a diagnosis of asthma, 61.6% agreed that family physicians could follow up and maintain treatment, and 86% agreed that family physicians could give treatment in cases of mild asthma attack. Some 44.6% of the physicians stated that they always/frequently referred patients with asthma, 92% stated that they always/frequently interrogated if the disease was under control, and 79.7% stated that they always/frequently reminded their patients about triggers and the use of inhaler drugs. The mean number of correct answers was 6.23±1.56 for 10 theoretical questions and 10.33±1.90 for 16 clinical questions. It was observed that age, sex, district of work place, time since graduation, represantative visits, and the frequency of prescriptions were the charcatristics of family physicians that caused significant changes in attitute and behavior. Being a specialist or family medicine resident, working in a central district, and absence of poster/brochure in family health center were found to be factors that affected success in questions related to clinical cases. It was observed that general practitioner family physicians interrogated the control status more frequently than specialists and family medicine residents, reminded their patients with asthma about triggers and inhaler drug use with a higher rate and exhibited a positive attitude in terms of giving treatment for asthma attacks. Conclusion: In this study, a deficiency was observed in terms of basic information related to asthma and in terms of practical applications. It was observed that family physicians’ attitudes about asthma did not always coincided with their behaviors. No significant correlation was found when the relations of attitude, behavior, and knowledge level were evaluated between themselves.

PDF

___

1. NHLBI. National Heart, Lung, and Blood Institute. National Asthma Education and Prevention Program Expert Panel Report 3: Guidelines for the Diagnosis and Management of Asthma Full Report 2007 [cited 2018 Sep 10]. Available from: https://www.nhlbi.nih.gov/files/docs/ guidelines/asthgdln.pdf
2. Bousquet J, Jeffery PK, Busse WW, Johnson M, Vignola AM. Asthma:From bronchoconstriction to airways inflammation and remodeling. Am J Respir Crit Care Med 2000; 161: 1720−45. [CrossRef]
3. Braman SS. The Global Burden of Asthma. Chest 2006; 130: 4−12. [CrossRef]
4. Sekerel BE, Gemicioglu B, Soriano JB. Asthma insights and reality in Turkey (AIRET) study. Respir Med 2006; 100: 1850−4. [CrossRef]
5. Sullivan SD. Asthma in the United States: recent trends and current status. J Manag Care Pharm 2003; 9: 3−7.
6. Yılmaz Ö, Söğüt A, Alkan S, Yüksel H. Genel çocuk uzmanlarının çocukluk çağı astımı ve tedavisi konusundaki bilgi durumu ve uygulamaları. Türk Ped Arş 2009;44: 29−34.
7. Watkins C, Moore L, Harvey I, Carthy P, Robinson E, Brawn R. Characteristics of general practitioners who frequently see drug industry representatives: National cross sectional study. BMJ 2003; 326: 1178−9. [CrossRef]
8. Boyacı H, Ilgazlı A, Yıldız F, Şengül C, Özari E. General practitioners clinical approach to asthma in Kocaeli. Solunum Hast Derg 2001; 12: 179−83.
9. Chapman KR, Hinds D, Piazza P, et al. Physician perspectives on the burden and management of asthma in six countries: The Global Asthma Physician Survey (GAPS). BMC Pulm Med 2017; 17: 1–11. [CrossRef]
10. Ko FW, Chan AM, Chan HS, et al. Are Hong Kong doctors following the Global Initiative for Asthma guidelines: a questionnaire “Survey on Asthma Management”? Hong Kong Med J 2010; 16: 86−93.
11. Janson S, Weiss K. A National Survey of Asthma Knowledge and Practices Among Specialists and Primary Care Physicians. J Asthma 2004; 41: 343−8. [CrossRef]
12. World Health Organization. Respiratory Care in Primary Care Services – A Survey in 9 Countries. Geneva; Switzerland: 2004.p.5−9.
13. Çalıkoğlu M, Ulubaş B, Atış S, Tümkaya M. The knowledge and attitude of primary care physicians related to asthma. T Klin J Allergy-Asthma 2001; 3: 72-6.
14. Özkurt S, Fişekçi F, Altın R, Akdağ B. Hekimlerin Astma Konusunda Bilgi ve Yaklaşımları. Solunum Derg 2000; 2: 2−6.
15. GINA. Global Initiative for Asthma. Global Strategy for Asthma Management and Prevention, 2018; Available from: www.ginasthma.org. Accessed, April 22, 2018.
16. Lugtenberg M, Zegers-van Schaick JM, Westert GP, Burgers JS. Why don’t physicians adhere to guideline recommendations in practice? An analysis of barriers among Dutch general practitioners.Implement Sci 2009; 4: 54
17. Wu AW, Young Y, Skinner EA, et al. Quality of Care and Outcomes of Adults With Asthma Treated by Specialists and Generalists in Managed Care. JAMA Intern Med. 2001;161: 2554−60. [CrossRef]
18. Zandbelt LC, Smets EM, Oort FJ, Godfried MH, De Haes HC. Determinants of physicians’patient-centred behaviour in the medical specialist encounter. Soc Sci Med 2006; 63: 899−910. [CrossRef]