İnsan-ı Kâmil Istılahına Metaforik Bir Yaklaşım

Dünyanın farklı coğrafyalarında ve farklı zaman dilimlerinde ortaya çıkan tüm irfani geleneklerin temel hedefine baktığımızda insanın kendi varoluşunun nedenine dair sormuş olduğu sorulara tatminkâr cevaplar verememesi sonucunda ortaya çıkan ontolojik sıkıntılarını giderecek yöntemler vücuda getirmeye çalışmış olduğu görülür. Bu yöntemlerin nihayetinde hedeflenen ise kişinin yetkin bir insan olması, Anadolu irfan geleneğindeki ıstılah ile söylemek gerekirse insan-ı kâmil olmasıdır. Kâmil insan, çoğunlukla tüm müspet nitelikleri imleyen bir kavramdır. Ancak bu çalışmada yetkin insana ilk bakışta menfi gibi görülen bir eğretileme ile farklı bir açıdan yaklaşılmaya çalışılmıştır. Çünkü yine gelenekten yola çıkılarak denilebilir ki kâmil insan, bizim genel kabul görmüş ön kabullerimize göre menfi olabilecek tanrısal tüm tezahürleri de kendi bünyesinde barındıran eskilerin cihan-şümul dediği evrensel bir insanlık idealidir. Dolaysıyla bu kavrama sadece bir açıdan bakmak eksik bir yaklaşım olacaktır. Buradan hareketle bu çalışma, oldukça geniş bir alan ihtiva eden ve İslam tasavvuf geleneği içersinde önemli bir kavram olan İnsan-ı Kâmil olgusuna Alevi-Bektaşi inancının getirmiş olduğu deruni ve sınırsız yaklaşımlarından makale yazarının sınırlı, sathi ve de indi nasiplenmelerini ihtiva etmektedir.

A Metaphorical Approach to the Concept of Insan-ı Kamil

When we consider the basic aim of wisdom traditions throughout the world geographies, and that of history, it can be seen that man has always asked the question the question of his own existence, and has been unable to provide satisfactory answer, or to develop methods to overcome the difficulties of his ontological being. The ultimate purpose of these methods is to make man, in terms of Anatolian tradition of wisdom, insan-ı kâmil. The concept of insan-ı kâmil includes all positive qualities of human being. At first glance, the negative people in this article, however, qualified as a metaphor with which tried to be taken care of from a different angle. İnsan-ı Kâmil said that on the basis that people are our tradition because it generally accepted that may be negative according to our preliminary manifestations of the divine in all its embodied the ideal of universal humanity. Thus the idea is to look at only one point in my opinion it would be an incomplete approach.Starting from this, the article is quite large and the Islamic Sufi tradition, which is a field which contains an important concept in the İnsan-ı Kâmil the Alevi and Bektashi belief in the phenomenon of inward and unrestricted approach to the article’s author has been brought by a limited, superficial and also contain proprietary foreordination landed.

___

IZUTSU, Toshihiko. (2001), Tao-culuk’daki Anahtar Kavramlar, Çev.: Ahmet Yüksel Özemre, Kaknüs Yayınları.

NUR ÜL ARABÎ, Seyyid Muhammed. (1994), Varidat Şerhi, hzl. Mahmut Sadeddin Bilner, Mustafa Varlı, Esma Yayınları.