Türk Basınında Alevilik ve Alevilik Algısı Üzerine Bir Çalışma

Bilindiği üzere demokratik bir toplumda basın farklı düşünce ve görüşlerin kendilerini ifade etmelerini sağlayan önemli bir araç konumundadır. Dolayısıyla basın organlarının ayrım gözetmeksizin toplumu oluşturan tüm birey ve grupların temsili bir görüntüsünü yansıtması gerekir. Bir diğer ifadeyle demokratik toplumlarda toplumdaki değişik grupların fikirlerine yer vermek suretiyle basın; fikir ve yaklaşımların diğerlerine yansıtılmasında aracı rol oynamak durumundadır. Bu bağlamda ülkemizin en önemli toplumsal gerçekliğinden biri olan “Aleviler’le ilgili haberlerin basın organlarındaki sunum biçimlerinin ortaya konulması” çalışmanın temel amacını oluşturmaktadır. Çalışma kapsamında Hürriyet, Sabah, Zaman ve Cumhuriyet Gazeteleri içerik analizine tabi tutulmuştur. Yüz yirmi günü kapsayacak şekilde yapılan içerik analizinde gazetelerin ilk sayfaları baz alınmıştır. Çalışma ile Türkiye’deki basın organlarının “Alevi” ve “Alevilikle” ilgili haberlerin seçimi ve sunumu aşamalarında siyasi, ekonomik ve ideolojik faktörlerin etkisinde kaldıkları sonucuna ulaşılmıştır.

A Study on the Perception of Alevi and Alevism in Turkish Press

As is known, in a democratic society, press is an important tool that allowed different ideas and opinions to explained themselves. Because of that, the press organs of the nondiscriminatory society which must reflect an image of the representation of all individuals and groups. In other words press must play an intermediary role for reflecting ideas and approaches by placing the ideas of different groups in democratic societies.In this context the basic purpose of the study is that explores types of presentatiton in Turkish press agencies of Alevis that is one of social realities in our country. Within the context of the study, Turkish dailies Hürriyet, Sabah, Zaman and Cumhuriyet were subjected to content analysis. The analysis which includes 120 days was based on the first pages of the newspapers. With this study it is reached the conclusion that press organs in Turkey remains under the influence of political, economical and ideologial factors in stage of news selection and presentation about Alevi and Alevism.

___

ALTSCHULL, J. Herbert. (1984). Agents of Power: The Role of The News Media in Human Affairs, New York, Anneberg-Longman Communication Boks.

BEKTAŞ, Arsev. (1996). Kamuoyu İletişim ve Demokrasi, İstanbul, Bağlam Yayıncılık.

CROTEAU, David ve HOYNES, William. (2000). Media-Society: Industries, Images and Audiences, Califonnia, Pine Forge Pres.

ÇEBİ, M. Sadullah. (1997). “Haber İçeriğinin Nesnelliği Efsanesi”, Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1-1.

DEMİRKENT, Nezih. (1995). Medya Medya, İstanbul, Dünya Yayınları.

GÜZ, Nurettin. (1996). “Türk Basınında Gündem Oluşturma”, Yeni Türkiye Medya Özel Sayısı, 2-12.

GÜZ, Nurettin. (1997). “Türk Basınında Kamuoyu Araştırmalarının Yönlendirme Aracı Olarak Kullanılması”, Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1-1.

JANQUA, Daniel. (1992). “Mesleği Gazeteci”, çev. Oya TATLIPINAR, Medya Dünyası der. J. Marie CHARON, Ankara, İletişim Yayınları.

IŞIK, Metin. (1998). Basının Kamuoyu Oluşturma Fonksiyonu: Bir Örnek Olay Olarak 24 Aralık 1995 Genel Seçimleri Sonrasında ANAP-RP Koalisyon Görüşmelerine Basının Yaklaşımı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara, G. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü.

İÇEL, Kayıhan. (1990). Kitle Haberleşme Hukuku, İstanbul, Beta Yayını.

KAPANİ, Münci. (1989). Politika Bilimine Giriş, İstanbul, Bilgi Yayınları.

McQUAIL, Denis. (1994). Kitle İletişim Kuramı, çev. A.Haluk Yüksel, Eskişehir, Anadolu Üniversitesi Kibele Sanat Merkezi Yayını.

NEBİLER, Halil. (1995). Medyanın Ekonomi Politiği, İstanbul, Sarmal Yayınevi.

PETERSON, Thedora. (1963). “The Social Responsibility Theory of The Press”, The Four Theory of The Press, Urbana, Universty of Illinois Pres.

SEMELIN, Jacques. (1992). “ Gerçek Dışı Bilgi Verme Ya da Yalanı Gerçek Gibi Gösterme Sanatı”, Medya Dünyası, der. J. Marie CHARON, Ankara, İletişim Yayınları. http// www.netgazete.com

WRIGHT L. T., FUJIOKA Y., vd., (2000).“Influence of Television Use and Parental Communication on Educational Aspirations of Hispanic Children”, The Howard Journal of Communications, 11-2.