Bir Bektaşi fütüvvetnamesi

Bektaşilik ve kaynağını Arap futüvvetinden almakla birlikte, zamanla başta şecere-nâmeler olmak üzere yerli kaynaklarını ve kültürünü oluşturmayı başaran Türk Ahiliği, Türk toplumunu uzun süre etkileyen iki kardeş oluşum olarak temayüz etmektedir. Ahilik, erkân ve âdâbı ile tarihi süreç içinde yok olmuş bir oluşum iken Bektaşilik ciddi dönüşüm ve değişimler geçirmiş de olsa varlığını hâlâ devam ettirmektedir. Bununla birlikte Alevîlik gibi Bektaşilik hakkında da bilgilerin daha ziyade şifahî (sözel) yolla günümüze aktarıldığı da söylenegelen hususlardandır. Bu hükmün haklılık payı olmakla birlikte Bektaşilik büsbütün yazılı kaynaklardan yoksun bir tarikat değildir. Bektaşilik kültürünün özellikle ritüellerini anlamada kayda değer yazılı kaynaklarından birini de "fütüvvet-nâmeler" oluşturmaktadır. Bu yazının konusunu, sayısı çok da fazla olmayan anonim bir el yazması Bektaşi fütüvvet-nâmesinin değerlendirilmesi ve metni oluşturmaktadır.

A Bektashian futuvvetname

Bektashism and Turkish Akhism, while Arab futuwet is the source of it, succeeding in creating especially sejherename and indigenous resources and its own culture, appears as affecting Turkish society a long period of time like two sister formation. Despite Akhism have disappeared with its rules and manners in the historical process, but, Bektashism still continues despite a serious transformation and changes undergone. However, is always said that like Alavism, information about Bektahism, has been transfered to the present time with verbal way. This provision can be justified but Bektashi sect is entirely not a lack of written resources. Especially in understanding rituals of culture of Bektashism, futuwetnames are significant resources. The subject of this article is text analysis and evaluation of anonymous manuscript Bektashi futuwetname the number of which is not much

PDF

___

Arslanoğlu, İbrahim. (1997). Yazarı Belli Olmayan Bir Fütüvvetnâme. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.

Ergun, Sadettin Nüzhet. (1956). Hatayî Divanı Şahîsmail-i Safevî Hayatı ve Nefesleri. İstanbul: Maarif Kitaphanesi.

Gölpmarlı, Abdülbâki. (1955-1956). "Şeyh Seyyid Gaybî Oğlu Şeyh Seyyid Huseyn'in Fütüvvet-Nâme'si". İÜ İktisat Fakültesi Mecmuası, XVII(l-4): 5-100.

Gölpınarlı, Abdülbâki. (1995). Vilâyet-nâme. İstanbul: İnkılâp Kitabevi.

Gümüşoğlu, Dursun ve Rıza Yıldırım. (2006). Bektaşi Erkânnâmesi. İstanbul: Horasan Yayınları.

Günşen, Ahmet. (2007). "Gizli Dil Açısından Alevîlik-Bektaşilik Erkân ve Deyimlerine Bir Bakış". Turkish Studies/Türkoloji Araştırmaları, 2/2: 328-350.

Gürel, Rahşan. (1992). Razavî'nin Fütüvvet-nâmesi (Fütüvvet-nâme-i Kebîr veya Miftâhü'd-dekâyık fı beyâne'l-fütüvveti ve'l-hakâyık). Yayımlanmamış Doktora Tezi. İstanbul: M.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Korkmaz, Esat. (2005). Alevilik ve Bektaşilik Terimleri Sözlüğü. İstanbul: Anahtar Kitaplar Yayınevi.

Koksal, M. Fatih. (2008). Ahi Evran ve Ahilik. Kırşehir: Kırşehir Valiliği Yayını.

Ocak, Ahmet Yaşar. (1996). "Fütüvvetnâme". Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, 13: 264-265.

Özcan, Nurgül. (2008). "Bektaşi Erkânnameleri ve Bir Bektaşi Erkânnamesi". Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi, 46: 189-204.

Torun, Ali. (1998). Türk Edebiyatında Türkçe Fütüvvet-nâmeler. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.

Sarıkaya, Mehmet Saffet. (2002). XIII-XVI. Asırlardaki Anadolu'da Fütüvvetnamelere Göre Dinî İnanç Motifleri. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.

Sarıkaya, Mehmet Saffet. (2008). Fütüvvetname-i CaDfer Sâdık. İstanbul: Horasan Yayınları.

Uludağ, Süleyman. (2001). Tasavvuf Terimleri Sözlüğü. İstanbul: Kabalcı Yayınevi.

Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi-Cover

ISSN: 1306-8253
Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
Başlangıç: 1994
Yayıncı: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Türk Kültürü Açısından Hacı Bektaş-ı Veli Araştırmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi