Tip 2 diyabetli bireylerde hastalık bilgi düzeyi, sağlıklı yaşam biçimi ve yaşam kalitesi ilişkili mi?

Amaç: Bu çalışmada tip 2 diyabetik bireylerin hastalık bilgi düzeyi, sağlıklı yaşam biçimi, yaşam kalitesi ve aralarındaki ilişkinin değerlendirilmesi hedeflenmiştir.Yöntem: Araştırma Haziran-Ekim 2016 tarihleri arasında Bor Merkez Aile Sağlığı Merkezi’ne başvuran 101 tip 2 diyabetli birey ile yürütülmüştür. Bu tarihlerde merkeze başvuran tüm bireylere teke tek görüşme tekniğiyle genel özellikleri, Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği II, Yaşam Kalitesi Kısa Form 36 ile Hastalıkla İlgili Bilgi Düzeyi Ölçeği’ni kapsayan anket formu uygulanmış olup vücut ağırlığı ve boy uzunluğu tekniklerine göre ölçülerek beden kütle indeksi hesaplanmıştır.Bulgular: Bireylerin %32,6’sı kilolu ve %60,5’i obezdir. Bireylerin HbA1c ortalamaları 8,0±2,1 olarak belirlenmiştir. Kadınların total kolesterol, HDL ve beden kütle indeksi ortalamaları erkeklere kıyasla daha yüksek bulunmuştur p

Anahtar Kelimeler:

Diabetes mellitus tip 2, sağlıklı yaşam tarzı, yaşam kalitesi

Is there association between disease knowledge level, healthy lifestyle and quality of life of type 2 diabetic individuals?

Objective: In this study it is aimed to evaluate the level of disease knowledge, healthy lifestyle, quality of life and the relationship between of them in type 2 diabetic individuals.Methods: The study was conducted with 101 type 2 diabetic individuals who were referred to the Boron Center Family Health Center between JuneOctober 2016. A questionnaire consisting of general characteristics, Healthy Lifestyle Behavior Scale II, Quality of Life Short Form 36, and Knowledge Level of Disease Questionnaire was applied to all individuals who applied to the center at the related dates by face to face. Body weight and height measured accoruding to tehniques and body mass index were calculated.Results: Out of 32.6% and 60.5% of the individuals were overweight and obese, respectively. The mean HbA1c level of individuals was 8.0±2.1. The mean total cholesterol, HDL and body mass index of females were found higher than males p

Keywords:

Diabetes mellitus type 2, healthy lifestyle, quality of life,

PDF

___

1. International Diabetes Federation. IDF Diabetes Atlas 8th Edition. Brussel: International Diabetes Federation; 2017. ISBN: 978-2-930229-87-4.
2. Özdemir İ, Hocaoğlu Ç. Tip 2 diabetes mellitus ve yaşam kalitesi: Bir gözden geçirme. Göztepe Tıp Derg, 2009; 24(2): 73-8.
3. Özdemir İ, Hocaoğlu Ç, Koçak M, Ersöz Önder H. Quality of life and psychiatric symptoms in patients with ytpe 2 diabetes mellitus. Düşünen Adam Psikiyatri Nöroloji Bilim Derg, 2011; 24: 128- 38. doi: 10.5350/DAJPN2011240206.
4. Sönmez B, Kasım İ. Diabetes mellitus’lu hastaların anksiyete, depresyon durumları ve yaşam kalitesi düzeyleri. Türk Aile Hek Derg, 2013; 17(3): 119- 24. doi: 10.2399/tahd.13.00004.
5. Kueh YC, Morris T, Ismail AAS. The effect of diabetes knowledge and attitudes on self-management and quality of life among people with type 2 diabetes. Psychology, Health & Med, 2017; 22(2): 138-44. doi: 10.1080/13548506.2016.1147055.
6. Walker SN, Sechrist KR, Pender NJ. The HealthPromoting Lifestyle Profile: development and psychometric characteristics. Nurs Res, 1987; 36(2): 76-81.
7. Bahar Z, Beşer A, Gördes N, Ersin F, Kıssal A. Sağlıklı yaşam biçimi davranışları ölçeği’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Cumhuriyet Univ Hemşire YO Derg, 2008; 12(1): 1-13.
8. Ware JE, Sherbourne CD. The mos 36-item shortform health survey (SF36): Conceptual framework and item selection. Medical Care, 1992; 30(6): 473-83.
9. Koçyiğit H, Aydemir Ö, Ölmez N, Memiş A. Kısa Form-36 (KF-36)’nın Türkçe versiyonunun güvenilirliği ve geçerliliği. İlaç ve Tedavi Dergisi, 1999; 12: 102-6.
10. Palaian S, Acharya LD, Rao PGM, Shankar PR, Nair NM, Nair NP. Knowledge, attitude, and practice outcomes: evaluating the impact of counseling in hospitalized diabetic patients in India. Pharm Ther, 2006; 31(7): 383-96.
11. Akın İA. Tip 2 diyabet hastalarında yaşam kalitesi, hastalıkla ilgili bilgi düzeyi, hastalık algısı, stresle başa çıkma ve depresyon. Doktora Tezi, Okan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2013.
12. Heyward VH, Wagner RR. Applied body composition assesment. 2nd ed. Champaign: Human Kinetics, 2004.
13. World Health Organisation. Obesity: Preventing and managing the global epidemic. Geneva: World Health Organisation; 2000.
14. Ural A, Kılıç İ. Bilimsel Araştırma Süreci ve SPSS ile Veri Analizi. 2. Baskı. Ankara: Detay Yayıncılık, 2006.
15. American Diabetes Association. Classification and diagnosis of diabetes. Diabetes Care, 2017; 40(Suppl. 1): S11–24. doi: 10.2337/dc17-s005.
16. Onat A, Yüksel H. Türk Erişkinlerinde Obezite ile Abdominal Obezite, Belirleyicileri ve Sonuçları. In Onat A ed. TEKHARF 2017 Tıp Dünyasının Kronik Hastalıklara Yaklaşımına Öncülük. İstanbul: Logos Yayıncılık, 2017:141-53.
17. Özdoğan E, Özdoğan O, Altunoğlu EG, Köksal AR. Tip 2 diyabet hastalarında kan lipid düzeylerinin Hba1c ve obezite ile ilişkisi. Sisli Etfal Hastan Tıp Bul, 2015;49(4):248-54. doi: 10.5350/ SEMB.20150903125636.
18. Keskin MK, Taşkıran-Tatar B, Ayar K, Çolpan G, Bilgili G, Ersoy C, et al. Diyabetik ve non-diyabetik kadınlarda dislipidemi için beden kitle indeksi ve bel çevresi ne kadar belirleyici?. Uludag Univ Tıp Fak Derg, 2009; 35(2); 69-72.
19. Türkiye Diyabet Vakfı. Diyabet Tanı ve Tedavi Rehberi 2017. 7. baskı. İstanbul: Armoni Nüans Baskı Sanatları, 2017.
20. Erçakır M, Ayaz A. Tip2 diyabet hastalarında duygusal stres beslenme durumunu etkiler mi?. Bes Diy Derg, 2017; 45(3): 234-41.
21. Cochran J, Conn VS. Meta-analaysis of quality of life outcomes following diabetes self-manegement training. Diabetes Educ, 2008; 34(5); 815-23. doi: 10.5350/SEMB.20150903125636.
22. Cosansu G, Erdogan S. Influence of psychosocial factors on self-care behaviours and glycemic controll in Turkish patients with type 2 diabetes mellitus. J Transcult Nurs, 2014; 25(1): 51-9. doi: 10.1177/1043659613504112.
23. Hsu HC, Lee YJ, Wang RH. Influencing pathways to quality of life and HbA1c in patients with diabetes: a longitudinal study that ınform evidence-based practice. Worldviews Evid Based Nurs 2018; 15(2): 104-112. doi: 10.1111/wvn.12275.
24. Kueh YC, Morris T, Ismail AAS. Diabetes knowledge, attitudes, self-manegemnt, and qulity of life among people with type 2 diabetes mellitus-a comparison between Australia- and Malaysiabased samples. Pertanika J Sci & Technol, 2017; 25(1): 121-38.
25. Corrêa K, Gouvêa GR, da Silva MAV, Possobon RF, Barbosa LFLN, Pereira AC, et al. Quality of life and characteristics of diabetic patients. Ciên Saúde Colet, 2017; 22(3): 921-30. Doi: 10.1590/1413- 81232017223.24452015
26. Ausili D, Bulgheroni M, Ballatore P, Specchia C, Ajdini A, Bezze S. Self-care, quality of life and clinical outcomes of type 2 diabetes patients: an observational cross-sectional study. Acta Diabetol 2017; 54(11): 1001-8. doi: 10.1007/s00592-017- 1035-5
27. Bulut S. Sağlıkta sosyal bir belirleyici; fiziksel aktivite. Turk Hij Den Biyol Derg, 2013; 70(4): 205- 214. doi: 10.5505/TurkHijyen.2013.67442
28. Li C, Ford ES, Mokad AH, Jiles R, Giles WH. Clustering of multiple healthy lifestyle habits and health related quality of life among U.S. adults with diabetes. Diabetes Care, 2007; 30: 1770-76. doi: 10.2337/dc06-2571
29. Saito I, Inami F, Ikebe T, Moriwaki C, Tsubakimoto A, Yonemasu K, et al. Impact of diabetes on health-related qulaity of life in a population study in Japan. Diabetes Res Clin Pract, 2006; 73: 51-7. doi:10.1016/j.diabres.2005.11.015
30. 3Al-Adsani AMS, Moussa MAA, Al-Jasem LI, Abdella NA, Al-Hamad NM. The level and determinants of diabetes knowledge in Kuwaiti adults with type 2 diabetes. Diabetes Metab, 2009; 35: 121-28. doi:10.1016/j.diabres.2005.11.015
31. Kueh YC, Morris T, Borkoles E, Shee H. Modelling of diabetes knowledge, attitudes, self-management, and quality of life: a cross-sectional study with an Australian sample. Health Qual Life Outcomes 2015;13:129-39. doi: 10.1186/s12955-015-0303-8.