Melek BILGIN, Selim GÖRGÜN, Hacer İŞLER, Ese BASBULUT

İdrar kültürlerinden izole edilen enterokok türlerinin dağılımı ve antibiyotik direnç profillerinin değerlendirilmesi

Amaç: Enterokoklar toplum ve hastane kaynaklı enfeksiyonların önemli bir etkenidir. İdrar yolu enfeksiyonları enterokok enfeksiyonlarının en sık rastlanan şeklidir. Enterokoklarda birçok antimikrobiyal ajana karşı doğal ve kazanılmış tipte direnç gözlenmesi bu bakterilerin yol açtığı enfeksiyonların tedavisinde ciddi sorunlara yol açmaktadır. Çalışmamızda, bir yıl içinde idrar örneklerinden izole edilen enterokok izolatlarının çeşitli antibiyotiklere direnç oranlarını nbelirlenmesi amaçlanmaktadır. Yöntem: Samsun Eğitim ve Araştırma Hastanesi Mikrobiyoloji Laboratuvarı’na Ocak - Aralık 2018 tarihleri arasında çeşitli servis ve polikliniklerden gönderilen idrar örneklerinden izole edilen 300 enterokok suşu çalışmaya dahil edilmiştir. Bakterilerin tanımlaması ve antibiyotik duyarlılıkları VITEK 2 sistemi (BioMérieux, Fransa) ve klasik yöntemler kullanılarak yapılmıştır. Vankomisin direnci saptanan izolatların minimum inhibitör konsantrasyonları (MİK) E-test (BioMerieux, Fransa) kullanılarak belirlenmiştir. Duyarlılık sonuçları; European Committee on Antimicrobial Susceptibility Testing (EUCAST) kriterleri esas alınarak belirlenmiştir. Bulgular: İzole edilen 300 suşun 185 (%61.6)’i Enterococcus faecalis, 80 (%26.6)’i Enterococcus faecium, 30 (%10.0)’u Enterococcus spp., dördü (%1.3) Enterococcus gallinarum, biri (%0.3) Enterococcus raffinosus olarak tanımlanmıştır. Suşlarının izole edildiği 300 hastanın 174 (%58)’ü kadın, 126 (%42)’sı erkektir. Yatan hastalardan izole edilen 238 izolatın %40’ı yoğun bakım ünitesinden, %28’i cerrahi klinikler, %14’ü dahili klinikler ve %18’i de palyatif kliniğinde yatan hastalardan izole edilmiştir. Poliklinik hastalarından izole edilen suşların ise; %13’ü acil, %16’sı dahiliye, %67’si cerrahi polikliniklere gelen hastalardan izole edilmiştir. Antibiyotiklere direnç oranları; E. faecalis ve E. faecium için sırasıyla; ampisiline %8.1 ve %95, siprofloksasine %44.8 ve %93.7, vankomisine %0.5 ve %18.7, teikoplanine %0.5 ve %18.7, linezolide %0 ve %2.5, tigesikline %0 ve %1.25 ve yüksek düzey gentamisine %35.6 ve %60 olarak belirlenmiştir. Klasik yöntemlerle Enterococcus spp olarak tanımlanan 30 izolatın antibiyotik direnç oranları; ampisilin %33.8, siprofloksasin %73.3, vankomisin %10, teikoplanin %10, yüksek düzey gentamisin için %40 olarak belirlenmiştir. Sonuç: Hastanemizde izole edilen enterokoklarda, özellikle siprofloksasin, vankomisin ve teikoplanin direncinin yüksek olması, bu antibiyotiklerin kullanımını kısıtlamaktadır. Uygun olmayan antibiyotik kullanımı, vankomisine dirençli enterokok kolonizasyonunu artırarak hastane enfeksiyonlarına neden olabilmektedir.

Evaluation of the distribution and antibiotic resistance profiles of enterococcus species isolated from urine cultures

Objective: Enterococci are one of the most commonly detected agents in community and hospitalacquired infections. Urinary tract infections are the most common form of enterococcal infections. Because enterococci are characterized by natural and acquired resistance to numerous antibiotics, there are serious problems in the treatment of infections caused by these bacteria. In our study, ıt was aimed to determine the resistance rates of enterococcal strains isolated from urine samples to various antibiotics within one year. Methods: 300 enterococci strains isolated from urine samples sent to Samsun Training and Research Hospital Microbiology Laboratory between January and December 2018 from various services and polyclinics were included in the study. The identification of bacteria and their antibiotic susceptibility were made by using the VITEK 2 system (BioMérieux, France) and conventional methods. Minimum inhibitory concentrations (MIC) of isolates with vancomycin resistance were determined by using the E-test (BioMerieux, France). Sensitivity results were determined based on European Committee on Antimicrobial Susceptibility Testing (EUCAST) criteria. Results: Of isolated 300 strains, 185 (61.6%) were identified as Enterococcus faecalis, 80 (26.6%) were Enterococcus faecium, 30 (10.0%) were Enterococcus spp., 4 (1.3%) were Enterococcus gallinarum and 1 (0.3%) was Enterococcus raffinosus. 174 (58%) of the 300 patients whose strains were isolated were female and 126 (42%) were male. Of the 238 isolates isolated from inpatients, 40% were isolated from the intensive care unit, 28% from surgical clinics, 14% from internal clinics, and 18% from the palliative clinic. For strains isolated from polyclinic patients, the rates are as follows: 13% from emergency clinics, 16% from internal diseases, and 67% from surgical polyclinics. Antibiotic resistance rates of E. faecalis and E. faecium is determined as 8.1% and 95% for ampicillin, 44.8% and 93.7% for ciprofloxacin, 0.5% and 18.7% for vancomycin, 0.5% and 18.7% for teicoplanin, 0% and 2.5% for linezolid, 0% and 1.25% for tigecycline, and 35.6% and 60% for high-level gentamycin respectively. Antibiotic resistance rates of 30 isolates defined as Enterococcus spp using conventional methods were determined as 33.8% for ampicillin, 73.3% for ciprofloxacin, 10% for vancomycin, 10% for teicoplanin, and 40% for high-level gentamicin. Conclusion: High resistance to ciprofloxacin, vancomycin and teicoplanin in enterococci isolated in our hospital limits the use of these antibiotics. Inappropriate use of antibiotics may increase vancomycin-resistant enterococcal colonization, leading to nosocomial infections.

PDF

___

1. Aktepe OC, Aşık G, Çiftçi İH, Çetinkaya Z. Klinik örneklerden izole edilen enterokok suşlarının antibiyotik direnç oranları. Turk Mikrobiyol Cem Derg. 2011;41(2):86-90.
2. Çöleri A, Çökmüş C. Enterokok türlerinde glikopeptid grubu antibiyotiklere direncin moleküler mekanizmaları ve gen aktarım yolları. Turk Hij Den Biyol Derg. 2008; 65(2): 87-96.
3. Cömert F, Külah C, Eroğlu Ö, Aktaş E. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesinde izole edilen enterokok izolatlarının üç yıllık değerlendirmesi. Flora Derg, 2007; 12(2): 98-102.
4. Ödemiş İ, Köse Ş, Ersan G, Çelik D, Akbulut İ. Hastanede yatan hastaların klinik örneklerinden izole edilen enterokok suşlarının antibiyotik duyarlılıklarının değerlendirilmesi. Turk Hij Den Biyol Derg, 2018; 75(4): 345-52.
5. Ersoy Y, Bayraktar M, Fırat M, Yağmur M, Durmaz R. Klinik örneklerden izole edilen enterokok suşlarının antibiyotik duyarlılıkları. ANKEM Derg. 2005; 19(2):92-6.
6. Ekşi F, Gayyurhan ED. Klinik örneklerden izole edilen streptokok ve enterokok suşlarının antibiyotiklere duyarlılıkları. Ankem Derg. 2008; 22(2): 53-8.
7. Teixeira LM, Carvalho MGS, Facklam RR. Enterococcus, “Murray PR, Baron E J, Jorgensen JH, Landry ML, Pfaller MA (eds). Manuel of Clinical Microbiology, 10. baskı” kitabında, s.430- 43, Washington DC: ASM Press (2009).
8. European Committee on Antimicrobial Susceptibility Testing. (2018). EUCAST Version 8.1.
9. Baykam M. İdrar örneklerinden izole edilen enterokokların in vitro antibiyotik duyarlılıklarının değerlendirilmesi. Genel Tıp Derg. 2001; (11): 119-21.
10. Yamazhan T. Vankomisine dirençli enterokoklar. Direncin önlenmesi ve kontrol. 2. EKMUD Bilimsel Platformu Kitabı, 11-14 Mart 2009, Antalya: 49-52.
11. Gulcan A, Celik G, Gulcan E, Cansever Z, Aladag DM. Performance evaluation of urinanalysis and culture results in patients suspected urinary tract infection. Abant Med J. 2012; 1(3): 61-4. 19.
12. Murray BE. Enterococci. In Gorbach SL, Bartlett JG, Blacklow NR (eds): Infectious Diseases. Second edition, Philadelphia: W. B. Saunders Company 1998; 1723-30.
13. Özseven AG, Çetin E, Arıdoğan B, Çiftçi E, Özseven L. Çeşitli klinik örneklerden izole edilen enterokok suşlarının antibiyotik duyarlılıkları. ANKEM Derg, 2011; 25(4): 256-62.
14. Jia W, Li G, Wang W. Prevalence and antimicrobial resistance of Enterococcus species: a hospitalbased study in China. Int J Environ Res Public Health. 2014; 11(3): 3424-42. doi: 10.3390/ ijerph110303424.
15. Şimşek M. İdrar Kültürlerinden izole edilen enterokok suşlarının tür dağılımları ve antibiyotik duyarlılıkları. Kocatepe Medical Journal. 20: 177- 182.
16. Yüksel Ergin Ö, Deniz Bayram E, Uzun B, Güngör S, Demirdal T. İdrar kültüründen izole edilen Enterococcus türleri ve antibiyotik dirençleri. ANKEM Derg. 2013; 27(4): 173-8.
17. Butcu M, Akcay SS, Inan S , Aksaray S, Engin DÖ, Çalışıcı G. In vitro susceptibility of enterococci strains isolated from urine samples to fosfomycin and other antibiotics. J Infect Chemother. 2011; 17(4): 575-8.
18. Schouten MA, Voss A, Hoogkamp-Korstanje JAA, et al. Antimicrobial susceptibility patterns of enterococci causing infections in Europe. Antimicrob Agents Chemother 1999; 43(10): 2542- 6.
19. World Health Organization. Central Asian and Eastern European Surveillance of Antimicrobial Resistance. Annual report 2018 p88. Available from: http://www.euro.who. int/en/health-topics/ disease-prevention/ antimicrobial-resistance/publications/2018/ central-asian-and easterneuropean-surveillanceof-antimicrobialresistance.-annual-report-2018. Erişim tarihi 17.01 2020.
20. Sharifzadeh Peyvasti V, Mohabati Mobarez A, Shahcheraghi F, Khoramabadi N, Razaz Rahmati N, Hosseini Doust R. High level aminoglycoside resistance and distribution of aminoglycoside resistant genes among clinical isolates of Enterococcus species in Tehran/ Iran. J Glob Antimicrob Resist. 2019;19:pii: S2213- 7165(19)30206-1.
21. T.C.Sağlık Bakanlığı, Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Sağlık Hizmet Standartları Dairesi Başkanlığı Ulusal Hastane Enfeksiyonları Sürveyans Ağı (UHESA) Raporu, Özet Veri 2015; 42.
22. Jones RN, DellaLatta P, Lee LV, Biendenbach DJ. Linezolid resistant Enterococcus faecium isolated from a patient without prior exposure to an oxazolidinone: Report from the SENTRY Antimicrobial Surveillance Program. Diagn Microbiol Infect Dis. 2002; 42(2): 137-9.
23. Karaoğlan İ, Zer Y, Namıduru M. Vankomisine dirençli enterokok suşlarında tigesiklinin in vitro etkinliği. ANKEM Derg. 2008; 22(3): 153-5.
24. Souli M, Kontopidou FV, Koratzanis E, Antaniadeu A, Giannitsioti E, Evangelopoulou P et al. In vitro activity of tigecyline against multiple-drugresistant, including pan-resistant, Gram-negative and Gram-positive clinical isolates from Greek hospitals. Antimicrob Agents Chemother. 2006; 50(9): 3166-9.