Mesut ORTATATLI, Ramazan GÜMRAL, Hüseyin ÜÇKARDEŞ, Levent KENAR

Değişik Bölgelerden Gelen Erişkin HBsAg Pozitif Hastalarda Anti-HAV Seropozitifliği

AMAÇ: Bu çalışmanın amacı, Türkiyenin değişik bölgelerinden gelen HBsAg pozitif erişkin hastalarda hepatit A virüs (HAV) seropozitiflik oranının saptanmasıdır. YÖNTEMLER: Erzurum Mareşal Çakmak Asker Hastanesine 2009 yılında gelen ve HBsAg pozitif olan, daha önce HAV aşısı yapılmamış 137 erişkin (≥20 yaş) erkek hasta çalışmaya alınmıştır. Serum örnekleri EIA (Abbott/AxSYM) yöntemi ile çalışılmış ve serolojik verilerin değerlendirilmesinde χ2 testi kullanılmıştır. BULGULAR: Çalışma grubumuzdaki serum örneklerinde anti-HAV IgG pozitifliği %83,2 (114/137), Marmara Bölgesinde %61,5 (8/13), Ege Bölgesinde %83,3 (10/12), Akdeniz Bölgesinde %81,3 (13/16), İç Anadolu Bölgesinde %84,6 (22/26), Karadeniz Bölgesinde %66,7 (8/12), Doğu Anadolu Bölgesinde %87,5 (21/24), Güneydoğu Anadolu Bölgesinde %94,1 (32/34) olarak saptanmıştır. Çalışma bulgularımıza göre yedi coğrafik bölgenin HAV seropozotifliği arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark görülmemiştir (χ2= 9,511, p=0,147). Yedi coğrafik bölge Doğu-Güneydoğu Anadolu ve diğer bölgeler şeklinde iki ana grup olarak sınıflandırılmıştır. Doğu-Güneydoğu Anadolu grubunun (%91,4; 53/58) diğer bölgeler grubuna (%77,2; 61/79) göre HAV seropozitiflik oranında istatistiksel olarak anlamlı bir yükseklik saptanmıştır (χ2= 4,803; p=0,028). SONUÇ: Hepatit A prevalansı farklı ülkelerde, hatta aynı ülkenin farklı bölgelerinde değişmektedir. Sağlıklı bireylerde yapılan çalışmalarda en önemli risk faktörlerinin yaş, sosyoekonomik düzey, kalabalık ortamda bulunmak olduğu belirtilmektedir. Çalışmamızda; farklı olarak HBsAg pozitif hastalarda anti-HAV seropozitifliği araştırılmış, Doğu-Güneydoğu Anadolu Bölgesinde yaşamanın diğer bölgelere göre OR=3,13 kat (%95 güven aralığı 1,099,01) risk artışı getirdiği saptanmıştır. Özellikle HBsAg pozitif hastalarda sağlıklı bireylere göre daha ağır komplikasyonların görülebileceği ve mortalitenin daha yüksek olacağı beklenmesi nedeniyle HBV yönünden takip edilen tüm hastalarda anti-HAV IgG bakılıp, negatif olanların aşılanmasının gerekli olduğu kanısına varılmıştır

Anti-HAV Seropositivity in Adult Patients With HBsAg positive From Various Locations of Turkey

OBJECTIVE: This study aims to determine the rate of hepatitis A virus (HAV) seropositivity in adult HBsAg (+) patients from various regions of Turkey. METHODS: 137 adult (≥20 age) male patients admitted to Erzurum Mareşal Çakmak Military Hospital in 2009 who were previously diagnosed as HBsAg(+) were included. The subjects were not vaccinated for HAV. Serum samples were analyzed by EIA (enzyme immunassay) using Abbott/AxSYM. Chi-square test was used for statistical analysis of serological data. RESULTS: The Anti-HAV IgG (+) rates was 83.2% in the study populations (114/137), 61.5% (8/13) for those from Marmara region, 83.3% (13/16) for Mediterranean region, 84.6% (22/26) for Mid-Anatolian region, 66.7% (8/12) for Blacksea region, 87.5% (21/24) for East Anatolian region, 94.1% (32/34) for Southeast-Anatolian region. According to our study, no significant difference was found between seven geographical regions due to HAV seropozitivity rates (χ2= 9.511, p=0.147). The seven geographical regions were classified two main grups as East-Southeast Anatolia and other regions. The percentage of anti-HAV positivity rate was significantly higher in East- Southeast Anatolia grup (91.4%; 53/58) compared to other regions grup (77.2%; 61/79) (χ2= 4.803; p=0.028). CONCLUSION: The prevalance of Hepatitis A varies in different countries and even in different regions of a specific country. Age, low socioeconomic level and worse living conditions have been reported as the most important risk factors in studies with healthy individuals. In this study where subjects with HBsAg(+) were evaluated for anti-HAV positivity, an increase in the risk was found as OR =3.13 times larger (95% confidence interval, 1.09-9.01) when especially living conditions in East-Southeast Anatolia was compared with other regions. It has been postulated that all patients monitored for chronic HBV infection should be assessed for anti-HAV IgG and negative individuals need to be vaccinated due to higher mortality and more severe complications in HBsAg(+) patients.

PDF

___

1.Bell B, Anderson D, Feinstone S. Hepatitis A virus. In: Mandell GL, Bennett JE, Dolin R, eds. Principles and Practice of Infectious Disease. 6th ed. New York NY: Churchill Livingstone, 2005: 2162-8.
2.Brown EA, Stapleton JT. Hepatitis A virus. In: Mur- ray P, Baron EJ, Pfaller MA, Tenover FC, Yolken RH, eds. Manual of clinical microbiology. 8th ed. Vol 2. Washington D.C.: ASM Pres, 2003:1452-9.
3.Akbulut A. HAV İnfeksiyonu. In: Viral Hepatit 2003. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevi, 2003:57-84.
4. Cuthbert JA. Hepatitis A: old and new. Clin Microbiol Rev, 2001;14(1):38-58.
5. Das K, Jain A, Gupta S, Kapoor S, Gupta RK, Chakravorty A, et al. The changing epidemiological pattern of hepatitis A in an urban population of India: emergence of a trend similar to the European countries. Eur J Epidemiol, 2000; 16(6): 507-10.
6. Gül HC, Avcı İY, Coşkun Ö, Oğur R, Başaran YH, Güney Ç, et al. Anti-HAV seroprevalence in Turkish military personnel and its relation with demographic properties. Turk J Med Sci, 2009; 39(5): 795-802.
7. Aygen B. Hepatit A Virusu. In: Willke Topçu A, Söyletir G, Doğanay M, eds. İnfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyolojisi. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevi, 2002: 1340-9.
8. Mıstık R, Balık İ, Tekeli E, Balık İ. Türkiyede viral hepatitlerin epidemiyolojik analizi. In: Viral Hepatit 2003. İstanbul: Viral Hepatitle Savaşım Derneği; 2003: 9-56.
9. Kanra G, Tezcan S, Badur S. Hepatitis A seroprevalence in a random sample of the Turkish population by simultaneous EPI cluster and comparison with surveys in Turkey. Turk J Pediatr, 2002; 44(3): 204-10.
10. Koçdoğan FY. İstanbulda farklı yaş gruplarında hepatit A prevalansı ve sosyo-ekonomik faktörlerle ilişkisi. Uzmanlık Tezi, İstanbul: Haydarpaşa Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi, 2006.
11. Vento S. Fulminant hepatitis associated with hepatitis A virus superinfection in patients with chronic hepatitis C. J Viral Hepat, 2000; 7 (Suppl): 7-8.
12. Pramoolsinsap C. Acute hepatitis A and acquired immunity to hepatitis A virus in hepatitis B virus (HBV) carriers and in HBV- or hepatitis C virus- related chronic liver diseases in Thailand. J Viral Hepat, 2000; 7 (Suppl): 11-2.
13. Keeffe EB. Is hepatitis A more severe in patients with chronic hepatitis B and other chronic liver diseases? Am J Gastroenterol, 1995; 90(2): 201-5.
14.Özkurt Z, Erol S, Ertek M, Taşyaran MA. Akut viral hepatit olgularının değerlendirilmesi. Viral Hepatit Derg, 2001; 7(3): 379-82.
15.Çolpan A, Bodur H, Erbay A, Akıncı E, Öngürü P, Eren S. Akut viral hepatit olgularının değerlendirilmesi.
16.Alpat SN, Kartal ED, Özgüneş İ, Usluer G. Akut viral hepatit olgularının değerlendirilmesi. Osmangazi Tıp Derg, 2007; 29(3): 146-52.
17.Öncü S, Ertugrul MB, Çağatay A, Eraksoy H, Özsüt H, Çalangu S. Erişkin hastalarda akut viral hepatit epidemiyolojisi değisiyor mu ? Viral Hepatit Derg, 2002; 8(3): 515-7.
18.Kumbasar H, Tabak F, Özaras R, Kocazeybek B, Mert A, Şentürk H. Kronik hepatitli hastalarda hepatit A virüsü seroprevalansı. Viral Hepatit Derg, 2004; 9(3): 152-5.
19. Arslan K. Çocukluk çağı hepatit A prevalansı. Uzmanlık Tezi, İstanbul: Haseki Eğitim ve Araştırma Hastanesi, 2006.
20. T.C. Sağlık Bakanlığı. Available at: http://www. saglik.gov.tr/TR/dosya/1-65225/h/118.htm. Accessed: March 7, 2011.
21.Demirtürk N, Demirdal T, Altındiş M, Aşçı Z. Hepatit C virusu ile infekte hastalarda hepatit A ve hepatit B virus serolojileri. Ege Tıp Derg, 2007; 46(2): 97-100.
Aldeniz C, Çavuşlu Ş, Altunay H, Özsoy F, Yüksel D, Badur S, et al. İstanbulda A ve E hepatitlerinin seroprevalansı. Viral Hepatit Derg, 1998; 1: 31-6.
23. Sidal M, Unüvar E, Oğuz F, Cihan C, Onel D, Badur S. Age-specific seroepidemiology of hepatitis A, B, and E infections among children in Istanbul, Turkey. Eur J Epidemiol, 2001; 17(2): 141-4.
24. Sönmez E, Kutlu O, Bayındır Y, Örnek A, Bulut Y, Tevfik M, et al. 06 yaş grubunda hepatit A, B, C, D, E virus infeksiyonlarının prevalansının saptanması. Viral Hepatit Derg, 2000; 6(1): 12-7.
25. Özen M, Yoloğlu S, Işık Y, Tekerekoğlu MS. Turgut Özal Tıp Merkezine başvuran 2-16 yaş grubundaki çocuklarda Anti-HAV IgG seropozitifliği. Türk Pediatri Arş, 2006; 41(1): 36-40.
26. Yapıcıoğlu H, Alhan E, Yıldızdaş D, Yaman A, Bozdemir N. Prevalence of hepatitis A in children and adolescents in Adana, Turkey. Indian Pediatr, 2002; 39(10): 936-41.