TÜRKİYE'DE ÇALIŞAN FİZYOTERAPİSTLERDE İŞ İLE İLGİLİ VE SOSYODEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİN MESLEĞE YÖNELİK TUTUM VE TÜKENMİŞLİK DÜZEYİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ
Amaç: Bu çalışmanın amacı, fizyoterapistlerin tükenmişlik düzeylerini ve mesleğe yönelik tutumlarını belirlemek ve bu düzeyleri etkileyen değişkenleri incelemektir.
Yöntem: Araştırma, Kasım 2020 – Şubat 2021 tarihleri arasında farklı alanlarda çalışmakta olan fizyoterapistler üzerinde gerçekleştirildi. Fizyoterapistlerin mesleki tutum düzeyleri "Fizyoterapistlik Mesleğine Yönelik Tutum Ölçeği (FMYTÖ)" ile tükenmişlik düzeyleri ise "Tükenmişlik Ölçeği-Kısa Formu (TÖ-KF)" ile değerlendirilmiştir. Ek olarak, çalışmaya katılan fizyoterapistlerin sosyodemografik bilgileri ile çalışılan kurum, haftalık çalışma günü sayısı, haftalık çalışma saatleri, çalışılan fizyoterapi alanı, fizyoterapi alanındaki iş deneyimi, algılanan gelir durumu yeterliliği kaydedildi. Tüm değerlendirme formları, elektronik ortamda Google Dokümanlar ile hazırlanmış ve katılımcılara sosyal medya ve diğer iletişim yollarıyla ulaştırılmıştır.
Sonuçlar: Çalışmaya toplam 123 fizyoterapist katılmıştır. TÖ-KF 1,20 ila 6,40 puan arasında değişirken ortalama değer 3,44±1,14 idi. FMYTÖ toplam, mesleki memnuniyet alt ölçeği, mesleğin gerektirdiği nitelikler ve mesleğe yönelik genel kaygılar puan ortalamaları sırasıyla 133,22±13,56; 71,33±8,28; 37,07±3,66; 24,82±3,65'tir. Fizyoterapistlerin tükenmişlik düzeyleri ile mesleğe yönelik tutum ölçeği toplam puanı (r=-0,519, p=0,001), mesleki memnuniyet alt ölçeği (r=-0,509, p=0,001), mesleğin gerektirdiği nitelikler alt ölçeği (r=-0,374, p=0,001), mesleğe yönelik genel kaygılar alt ölçeği (r=-0,397, p=0,001) arasında istatistiksel olarak anlamlı korelasyonlar bulunmuştur.
Tartışma: Fizyoterapistlerin mesleğe yönelik tutumlarının ve bu tutumları etkileyen değişkenlerin incelenmesi önemlidir. Mesleğe yönelik olumsuz tutuma neden olan değişkenlerin incelenmesi, bu değişkenlerin olumlu tutuma yol açabilecek şekilde yeniden düzenlenmesini sağlayabilir. Bu durum fizyoterapistlerin mesleki başarılarının ve memnuniyetlerinin artmasına neden olabilir.
THE EFFECTS OF WORK-RELATED AND SOCIO-DEMOGRAPHIC CHARACTERISTICS ON ATTITUDES TOWARDS PROFESSION AND BURNOUT AMONG PHYSIOTHERAPISTS WORKING IN TURKIYE
Purpose: The purpose of this study is to determine the levels of burnout and attitude of physiotherapists towards profession and to examine variables that affect these levels.
Methods: The research was conducted on physiotherapists working in different fields between November 2020 and February 2021. Professional attitude levels and burnout levels of physiotherapists were evaluated with “Attitude Scale towards physiotherapists Profession (ASP)” and “Burnout Scale-Short Form (BSSF)”, respectively. In addition, socio-demographic information of the physiotherapists; their institution, working days and hours, the physiotherapy field worked; their experience in the physiotherapy field, and perceived income adequacy were recorded. All evaluation forms were prepared electronically with GoogleDocs and delivered to participants via social media and other communication options.
Results: A total of 123 physiotherapists participated i this study. BSSF ranged from 1.20 to 6.40, while mean value was 3.44±1.14. Mean score of ASP total, professional satisfaction subscale, qualifications required by profession and general concerns about profession was 133.22±13.56; 71.33±8.28; 37.07±3.66; 24.82±3.65, respectively. Statistically significant correlations were found between burnout levels of physiotherapists and total score in the scale of attitude towards the profession (r=-0.519, p=0.001), professional satisfaction subscale (r=-0.509, p=0.001), qualifications required by the profession subscale (r=-0.374, p=0.001), profession-related concerns subscale (r=-0.397, p=0.001).
Conclusions: It is important to examine attitudes of physiotherapists towards profession and variables that affect these attitudes. Examining variables that cause negative attitudes towards profession can provide re-arrangement of these variables in a way that can lead to a positive attitude. This situation may result in an increase in professional success and satisfaction of physiotherapists.
___
- Higgs J, Refshauge K, Ellis E. Portrait of the physiotherapy profession. J Interprof Care. 2001;15(1):79-89.
- Du Plessis T, Visagie S, Mji G. The prevalence of burnout amongst therapists working in private physical rehabilitation centers in South Africa: a descriptive study. S Afr J Occ Ther. 2014;44(2):11-15.
- Pavlakis A, Raftopoulos V, Theodorou M. Burnout syndrome in Cypriot physiotherapists: a national survey. BMC Health Services Research. 2010;10(1):1-8.
- Yavuz Y. Üniversite çalışanlarının mesleki tutumları ile kamu emekçileri sendikalarına ilişkin görüşler. Eğitim Bilim Toplum. 2003;1(2-3):80-107.
- Ayık A, Ataş Ö. Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları ile öğretme motivasyonları arasındaki ilişki. Eğitim Bilim Araştırma Derg. 2014;4(1):25-43.
- Güneyli A, Aslan C. Evaluation of Turkish prospective teachers’ attitudes towards teaching profession (Near East University case). Procedia Soc Behav Sci. 2009;1(1):313-319.
- Hobbs C, Dean CM, Higgs J, Adamson B. Physiotherapy students’ attitudes towards and knowledge of older people. Aust J Physiother. 2006;52(2):115-119.
- Stachura K, Garven F. Comparison of occupational therapy and physiotherapy students' attitudes towards people with disabilities. Physiotherapy. 2003;89(11):653-664.
- Turhan B. Fizyoterapistlik mesleğine yönelik tutum ölçeğinin geliştirilmesi. [Master's dissertation]: Hasan Kalyoncu Üniversitesi; 2018.
- Çapri B. Tükenmişlik ölçeği-kısa formu ile eş tükenmişlik ölçeği-kısa formu’nun türkçe uyarlaması ve psikoanalitik-varoluşçu bakış açısından mesleki ve eş tükenmişlik ilişkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2013;13(3):1393-1418.
- Sönmez D, Çağlayan F. Salgın hastalıklar sonrasında fizyoterapi ve rehabilitasyon bölümü çalışanlarında iş stresinin tükenmişlik üzerindeki etkisinin belirlenmesi ve istanbul özel rehabilitasyon merkezlerinde uygulama. Uluslararası Hukuk ve Sosyal Bilim Araştırmaları Derg. 2022;4(1):12-32.
- Horata ET. Türkiye’de çalışan fizyoterapistlerin ve fizyoterapist öğretim elemanlarının fizyoterapistlik mesleğine karşı tutumlarının değerlendirilmesi. SDÜ Sağlık Bilim Derg. 2021;12(2):219-26.
- Şimşek Ş, Özübek B, Yağcı N. Ege ve İç Anadolu bölgelerinde nörolojik rehabilitasyon alanında çalışan fizyoterapistlerin iş doyumu ve tükenmişlik durumlarının incelenmesi. BÜ Sağlık Bilim Fakültesi Derg-BÜSBİD. 2021;20;6(1).
- Tigli A. Fizyoterapistlerde empati becerisinin mutluluk ve tükenmişlik düzeyi ile ilişkisi. OPUS Int J Society Researches. 2019;14(20):1011-1024.
- Yasacı Z, Mustafaoğlu R, Zirek E, Çelik D. Fizyoterapistlerin mezuniyet sonrası aldığı eğitim, iş doyumu ve mesleki tükenmişlik düzeylerinin araştırılması. Mesleki Bilimler Derg. 2017;6(3):719-29.
- Tarakçı E, Tütüncüoğlu F, Tarakcı D. Özel eğitim ve rehabilitasyon alanında çalışan meslek elemanlarının öz-yeterlilik ve tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi. Turk J Physiother Rehabil. 2012;23(1):26-35.
- Al-Imam DM, Al-Sobayel HI. The prevalence and severity of burnout among physiotherapists in an Arabian setting and the influence of organizational factors: an observational study. J Phys Ther Sci. 2014;26(8):1193-8.
- Gupta S, Paterson ML, Lysaght RM, Von Zweck CM. Experiences of burnout and coping strategies utilized by occupational therapists. Can J Occup Ther. 2012;79(2):86-95.
- Abaoğlu H, Demirok T, Kayıhan H. Burnout and its relationship with work-related factors among occupational therapists working in public sector in Turkey. Scand J Occup Ther. 2021;28(4):294-303.
- Pustułka-Piwnik U, Ryn ZJ, Krzywoszański Ł, Stożek J. Burnout syndrome in physical therapists-demographic and organizational factors. Med Pr. 2014;65(4):453-62.
- Corrado B, Ciardi G, Fortunato L, Servodio Iammarrone C. Burnout syndrome among Italian physiotherapists: A cross-sectional study. Eur J Physiother. 2019;21(4):240-5.
- Stratton SJ. Population research: convenience sampling strategies. Prehosp Disaster Med. 2021;36(4):373-4.
- Burri SD, Smyrk KM, Melegy MS, Kessler MM, Hussein NI, Tuttle BD, Clewley DJ. Risk factors associated with physical therapist burnout: a systematic review. Physiotherapy. 2022;116:9-24.
- Rodríguez-Nogueira Ó, Leirós-Rodríguez R, Pinto-Carral A, Álvarez-Álvarez MJ, Fernández-Martínez E, Moreno-Poyato AR. The relationship between burnout and empathy in physiotherapists: a cross-sectional study. Ann Med. 2022;54(1):933-940.