Kaşağı Hikâyesinin Psikanalitik Edebiyat Kuramına Göre İncelenmesi

Ömer Seyfettin’in kaleme aldığı “Kaşağı”, Türk edebiyatının en çok bilinen hikâyelerindendir. İlk yayımlanma tarihi 1919 olan hikâye, hemen her nesil tarafından okunmuş, ders kitaplarına girmiş ve beğeni kazanarak defalarca basılmıştır. Kaşağı’da hikâye edilen trajik vaka mazi, suç, pişmanlık ögeleri etrafında yoğunlaşır. Hikâye insanın içinde hüzün ve burukluk uyandırır. Bu hikâyenin kolayca unutulmamasının nedeni, okuyucunun ruhunda bıraktığı tesirdir. Yazarın belli hikâyelerinde bariz biçimde boy gösteren otobiyografik unsurlar, onun eserlerine ayrı bir samimiyet ve canlılık katar. Bu değerlendirmeyi Kaşağı için de yapmak mümkündür. Kaşağı, psikanalitik edebiyat kuramına göre ele alındığında nevroz, iç çatışma, bilinçdışı, baba figürü (otorite), savunma mekanizmaları, katarsis kavramları bakımından incelemeye değer malzemeler sunan bir eserdir. Bu yönüyle henüz incelenmemiş olan hikâyenin ne gibi yorumlara olanak tanıdığını, trajik vurgu yüzünden daima maskelenerek gölgede kalan “alter ego”nun deşifresini ve eserden yazara uzanan çizgide ne gibi saptamalar yapılabileceğini keşfetmek, yeni ve faydalı bir tecrübe olacaktır.  

___

  • Alangu, Tahir. Ömer Seyfettin – Ülkücü Bir Yazarın Romanı. İstanbul:Yapı Kredi, 2010.
  • Andı, M. Fatih. Ömer Seyfettin. İstanbul: Şûle, 1999.
  • Cebeci, Oğuz. Psikanalitik Edebiyat Kuramı. İstanbul: İthaki, 2004.
  • Dilidüzgün, Selahattin. “Eğitsel Bir Bakış Açısıyla Ömer Seyfettin ve Kaşağı”, Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi. C. II-1, (2005): 11 – 24.
  • Doğumunun Yüzüncü Yılında Ömer Seyfettin. Ankara: Türk Tarih Kurumu, 1992.
  • Enginün, İnci. Yeni Türk Edebiyatı Araştırmaları. İstanbul: Dergâh, 2004.
  • Freud, Sigmund. Psikanaliz Üzerine. İstanbul: Cem, 1996.
  • Freud, Sigmund. Psikanaliz Üzerine. İstanbul: Say, 2004.
  • Freud, Sigmund. Sanat ve Sanatçılar Üzerine. İstanbul: Yapı Kredi, 1995.
  • Geçtan, Engin. Psikanaliz ve Sonrası. İstanbul: Metis, 2002.
  • Horney, Karen. İçsel Çatışmalarımız. İstanbul: Sel 2014.
  • Jung, Carl Gustave. Ruh – İnsan, Sanat, Edebiyat. İstanbul: Pinhan, 2017.
  • Mert, Necati. Ömer Seyfettin – İslamcı, Milliyetçi ve Modernist Bir Yazar. İstanbul: Kaknüs, 2004.
  • Seyfettin, Ömer. Bütün Hikâyeleri, İstanbul: Yapı Kredi, 2015.