220107

TATAR EDEBİYATINDA İKİNCİ DÜNYA SAVAŞI’NIN YANSIMALARI (1940-1950’li Yıllar )

İkinci Dünya Savaşı, Tatar edebiyatını kalıcı izler bırakacak şekilde etkilemiştir. Savaşı Sovyetler Birliği çatısı altında tüm şiddeti ile yaşayan Tatar toplumu birçok yazarını da cephede kaybetmiştir. Toplum üzerinde bu kadar etkili olan bu küresel olay edebiyat gündemini de derinden etkilemiştir. İkinci Dünya Savaşı ve takip eden yıllarda Tatar edebiyatı içerik ve şekil yönünden önemli değişiklikler göstermiştir. Şiirde iyice serbest formlara yöneliş başlamış, konularda ise vatan sevgisi ve kahramanlık ön plana çıkmaya başlamıştır. Yine şiirde halk edebiyatı kavramları ve epik türler canlanmıştır. Nesirde ise hikâye ve dram türünde verilen eserlerde nitelik ve nicelik farklılıkları görülmeye başlanmıştır. Savaş sonrası yıllarında ise roman türü daha etkin olmaya başlamıştır. Bu nesir türlerinde de işlenen konular savaşın etkisiyle değişir. Savaşın erken dönemlerinde daha ideolojik ve ulusal yaklaşımlar görülürken savaşın sonlarına doğru insanı sorgulayan ve insana yönelen, sanat değeri daha yüksek edebî eserler ortaya çıkmaya başlar.

Anahtar Kelimeler:

Tatar Edebiyatı, İkinci Dünya Savaşı, Savaşın Yansıması

PDF

___

1. BAYAN, Nebi: “Okopta”, http://maydan.tatar/korych-myltyk-minem-yakynym/
2. Böyik Vatan Sugışı Çorı Poeziyesi: Şigırler Hem Poemalar., Haz. Haybrahmanov R., Hetir, Kazan, 2005
3. DEMİRKAYA, Alp Eren: Emirhan Yeniki’nin Hikâyeciliği, Hiperyayın, İstanbul, 2020
4. DEVLİ, Nebi: Yeşev Bilen Ülem Arasında. Cimirilgen Bastion. Hikâye. Roman. Kazan: Tatarstan Kitap Neşriyatı, 1990
5. HESENOVA, Güzel:“Frontovik-Yazuçılar Biznin Yaktaşlar” http://tatar-congress.org/yanalyklar/frontovik-yazuchylar-beznen-yaktashlar/, 2020, 22 Nisan
6. EPSELEMOV, Gabdirrahman: Gazinur. Roman. Tatarstan Kitap Neşriyatı, Kazan, 1983
7. İSHAK, Ehmet: “İzgi İşim”, https://erlar.ru/node/3872
8. Kalemni Ştıkka Tinlep… Haz. Galimcanova E., Minnullina F., TEHSİ, Kazan: 2015
9. EPSELEMOV, Gabdirrahman: Ak Çeçekler. Roman. Tatarstan Kitap Neşriyatı, Kazan, 1968
10. EPSELEMOV, Gabdirrahman: Saylanma Eserler c.4. Mengilik Kişi. Tatarstan Kitap Neşriyatı, Kazan,1970
11. Kaharman Kalemi, Haz. Safiullina L., Nuriev B., Tatarstan Kitap Neşriyatı, Kazan, 2010
12. KAMALIEVA, Alsu: “Emirhan Yeniki’nin “Bir Saatliğine” Hikâyesi ve Tatar Edebiyatında Savaşın İzleri” Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 8/1 Winter 2013, p.1781-1792, ANKARA-TURKEY
13. Kayınnar Sarı İdi, Böyik Vatan Sugışı Çorı Edebiyatı. “Megarif”, Kazan, 2004
14. KERİM, Fatih: İdil Yigiti, Tatarstan Kitap Neşriyatı, Kazan, 1993
15. KUTUY, Gadil: “Tugan İl”, https://shigriyat.ru/authors/kutui/55? fbclid=IwAR3Cru9ssEGqnPQr3wCRyCrv1lOg_mGq9HykrYvsbMJMNcEmYniFJ3taUVE, Erişim. 02.05.2020
16. Kıyu Balalar, Hikâyeler ve Şiirler. Haz. A. Ehmet, Tatarstan Kitap Neşriyatı,Kazan, 1942
17. MÖDERRİS, Şeref: Tatar Soldatı, http://www.kitap.net.ru/nebolsina/1-4.php. Erişim 20.04.2020
18. NECMİ, Kavi: Cinip Kayt, erlar.ru. https://erlar.ru/node/5406?fbclid=IwAR1fa-fsuKqcG1lYgsLj3QRnjCsrQH5l22j1JLqOGXIN_VrFa1xs2hO6Gs0
19. Tatar Edebiyatı, Teoriya. Tarih , “Megarif”, Kazan, 2006
20. Tatar Edebiyatı Tarihi 4.cilt. 1917-1941, Tatarstan Kitap Neşriyatı, Kazan, 1989.
21. Tatar Edebiyatı Tarihi, 5 cilt. 1941-1960, Tatarstan Kitap Neşriyatı, Kazan, 1989
22. YENİKİ, Emirhan: Eserler, 5. cilt, Tatarstan Kitap Neşriyatı, Kazan, 2000