OSMANLI-SIRP SINIR ÇATIŞMALARI VE ULUSLARARASI İLİŞKİLERE YANSIMALARI (1878-1912)

1878 Berlin Antlaşması ile topraklarını genişleten ve bağımsız olan Sırbistan, elde ettiği kazanımlarla yetinmedi. Osmanlı Devleti’nin Avrupa’daki varlığının tartışıldığı ve bu bağlamda egemenlik haklarının sınırlandığı yeni süreçten azami ölçüde istifade etti. Kosova’yı ele geçirmek, sonra Selanik üzerinden Ege Denizi’ne ulaşmak maksadıyla Osmanlı sınırlarını ihtilaflı ve çatışmalı hâle getirdi. Bunun için siyasi ve askerî mücadelenin yanı sıra, çetelerle iş birliği yaparak veya bizzat kurduğu çeteler vasıtasıyla toplumda infiale yol açan eylemler gerçekleştirdi. Osmanlı Devleti’nin uluslararası dengeleri gözeterek aldığı tedbirler yeterli olmadı. Bu sebeple Kosova halkı içinden, bilhassa Arnavutlar arasından Sırp saldırılarına karşı mukavemet etmek üzere karşı çeteler kuruldu. Sırbistan’ın yayılmacı politikasından rahatsız olan ve aynı topraklara göz diken Bulgaristan ise, Makedonya meselesini ihdas ederek bölgedeki bütün dengeleri değiştirdi. Büyük ülkelerin müdahil olduğu bu süreç Balkan Savaşlarıyla sonuçlandı.

Anahtar Kelimeler:

Osmanlı, Sırp, Berlin Antlaşması, Sınır Çatışmaşarı, Kosova

PDF

___

Cumhurbaşkanlığı Osmanlı Arşivi Belgeleri Yayınlar Ahmed Lûtfî Efendi, Vak’anüvîs Ahmed Lûtfî Efendi Tarihi, Yeni Yazıya Aktaran: Yücel Demirel, C. 6-7-8, Tarih Vakfı-Yapı Kredi Yay., İstanbul 1999. ARMAOĞLU, Fahir, 19. Yüzyıl Siyasî Tarihi, 3.bs., TTK Yay., Ankara 2003. ASLANTAŞ, Selim, Osmanlıda Sırp İsyanları, Kitap Yay., İstanbul 2007. Avlonyalı Ekrem Bey, Osmanlı Arnavutluk’undan Anılar (1885-1912), Çev.: Atilla Dirim, İletişim Yay., İstanbul 2006. BAYUR, Yusuf Hikmet, Türk İnkılâbı Tarihi, C.I, Kısım:1, 3.bs., TTK Yay., Ankara 1983. EMMERT, Thomas A., Serbian Golgotha: Kosovo, 1389, Columbia University Press, New York 1990. ERİM, Nihat, Devletlerarası Hukuku ve Siyasi Tarih Metinleri, C. I, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, Ankara 1953. KARAL, Enver Ziya, Osmanlı Tarihi, C. VIII, 4.bs., TTK Yay., Ankara 1995. KARPAT, Kemal H., Osmanlı Nüfusu (1830-1914), Çev.: Bahar Tırnakcı, Tarih Vakfı Yurt Yay., İstanbul 2003. MALCOLM, Noel, Kosova: Balkanları Anlamak İçin, Çev.: Özden Arıkan, Sabah Kitapları, İstanbul 1999. McCARTHY, Justin, Ölüm ve Sürgün, Çev.: Bilge Umar, İnkılâp Kitapevi, İstanbul 1998. Mehmet Arif, Başımıza Gelenler, Haz.: M. Ertuğrul Düzdağ, C. 1, Tercüman 1001 Temel Eser Yayınları, Tarihsiz. TUNAYA, Tarık Zafer, Türkiye’de Siyasal Partiler, C.I, 2.bs., Hürriyet Vakfı Yay., İstanbul 1988. Lisansüstü Tezler LUGAR, Peter B., The History And Effects Of The Kosovo Polje Mythology, Master Of Military Art And Science, Faculty Of The U.S. Army Command And General Staff College, Fort Leavenworth-Kansas 2005. UĞURLU, Mesut, Sırp Milliyetçiliğinde Kosova Efsanesinin Yeri ve Önemi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Ankara 2010.