TELEVİZYON VE REKLAM DÜNYASINDA TÜRKÇENİN DURUMUNA ELEŞTİREL BİR BAKIŞ

Orta Asya’dan Anadolu’ya taşıdığımız kültür unsurlarımızdan dil, içinden geldiğimiz dönem ve coğrafyaların özelliklerini aksettirmektedir. Dilin çeşitli kullanım alanları, tesir vasıtaları da vardır ki bunlardan biri basın-yayın organlarıdır. Basın-yayın organları bir toplumun kültürel ve toplumsal değerlerinin yanı sıra kullandığı dili etkileme gücü açısından en güçlü silah durumundadır. Kültürel değerlerimizi bir bütün olarak olumlu ya da olumsuz etkileyerek toplumsal davranışlarda da farklılıklar meydana gelmesine yol açmaktadır. Davranışları, etik kuralları, tüketim alışkanlıklarını etkileyerek yaşam biçimlerini kültürel, bireysel ve toplumsal kimlikler ile bunları hangi değerler ve özellikler üzerine kurgulamaları gerektiğini göstermektedir. Özellikle bu yayın organlarında kullanılan Türkçe, gün geçtikçe ölçünlü dil kurallarından uzaklaşarak farklı nitelikler kazanmaya devam etmektedir. Reklâmlar, yediden yetmişe hemen herkesin dikkatini çeken bir ürün pazarlama şeklidir; ses, söz, görsel malzeme kullanılarak aktarımı sağlanan reklâmların kendisi de günümüz dünyasında önemli bir pazar teşkil etmektedir. Reklâm dilinde, özenti alıntıları sıkça karşımıza çıkmaktadır. Hâlbuki iletişim araçlarına, standart dilin düzgün ve doğru kullanılması bakımından büyük sorumluluklar düşmektedir.

___

  • Aksan, Doğan (1972). “Türk Dili Zengin Bir Dil midir?”, Türk Dili, XXVI, No: 248, Mayıs, s.119-124. Aydoğan, Bedri (2001). "Ürün Adlarında Yabancılaşma ya da `Teksas?ta Oturuyor, `İrem?de Uyuyorum; Üstüm Yağmur Altım Çamur", Çağdaş Türk Dili, ss.352-360. Banarlı, Nihad Sâmi (1983). Resimli Türk Edebiyâtı Târihi, Fasikül 1, İstanbul: Millî Eğitim Basımevi. Doğan, İsmail (1998). Türk Dili ve Kompozisyon Bilgileri. Trabzon: Akademi Yayınları. Eker, Süer (2011). Çağdaş Türk Dili. Ankara: Grafiker Yayınları. Gülsevin, Gürer; Boz, Erdoğan (2006). Türkçenin Çağdaş Sorunları. İstanbul:Divan Yayınevi. Jeffers, Robert J.; Lehiste, Ilse (1982). Principles and Methods for Historical Linguistics. Cambridge: MIT Press. Karaağaç, Günay (2005). Dil, Tarih ve İnsan. Ankara: Akçağ Yayınları. Korkmaz, Zeynep (1992). Gramer Terimleri Sözlüğü. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları. ---------------------- (1993). Türk Dili Üzerine Araştırmalar I-II. Ankara: TDK. Yayınları. -----------------------(2002). “Türkçenin Dünü, Bugünü, Yarını Uluslararası Bilgi Şöleni Üzerine Görüşler”, Türk Dili, S. 602, s. 99-111. Rahte Çaylı, Emek (2017). “Medya ve Kültürün Küresel Akışı: Türk Dizilerinin Kosova’da Alımlanması”. Millî Folklor, Yıl 29, Sayı 114, s.66-78. Türkçe Sözlük (2011). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları. İnternet https://reklam.com.tr/blog/reklam-neden-yapilir-2.15.01.2020 https://www.siir.gen.tr/siir/z/ziya_gokalp/lisan.htm.15.01.2020