İsmi bilinen bir uygur prensesinin bezeklik ıx. tapınakta bulunan resmi üzerine

Orta Asya Türk Sanatının en önemli temsilcilerinden biri de Uygur Türkleridir. 847 yılında Turfan bölgesinde yerleşen Uygurlar, Doğu Türkistanda eski Uygur Resim Sanatının en güzel örneklerini verdiler. Klasik Uygur resim üslubunun seçkin örneklerinin yer aldığı Bezeklik Tapınaklarından IX. Tapınakta, diğer çeşitli Budist konulardaki duvar resimlerinin yanında, Uygur prenses ve prenslerinin resimleri de bulunmaktadır. Söz konusu resimlerin içerisinde, bir tanesinin ismi, yanındaki kartuş içerisinde yazılı olan iki prenses resmi dikkati çekmektedir. Makalede özellikle bu ismi belirtilmiş prensesin (ve dolayısıyla yanındaki hemen hemen aynı şekilde tasvir edilmiş prensesin) tanımı, üslubu ve ikonografisi üzerinde durulmaktadır.

About the painting of name known uyghur princess that found ın the temple of bezeklik ıx

Uyghur Turks are considered to be one of the most significant repre- sentatives of ancient Central Asian Turkish Art. In year 847 AD, Uygurs of Turfan created some of the most brilliant fine arts masterpieces of an- cient Uyghur Painting Art in Eastern Turkestan. In temple IX, one of many Bezeklik temples, some exemplary Buddhist wall paintings alongside wall paintings of Uighur Princes and Princesses have been found. These wall paintings exhibit distinct characteristics of classic Uyghur style. In- terestingly, the cartridge of one wall painting not only bears its subjects name, but also that of its neighbor. This article focuses on the depiction, style and iconography of the princess named in the wall painting (Intrinsi- cally, also that of the princess at its adjacent).

PDF

___

Anonim, Along The Ancient Silk Routes Central Asian Art From The West Berlin State Museums, The Metropolitan Museum of Art, New York 1982.
Arat, Reşid Rahmeti, Makaleler (Yayına Hazırlayan: Osman Fikri Sertkaya), Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü, Ankara 1987.
Bussagli, Mario, Central Asian Painting From Afghanistan to Sinkiang, Rizzoli International Publications, New York 1979.
Caferoğlu, Ahmet, Eski Uygur Türkçesi Sözlüğü, İstanbul 1968.
Çoruhlu, Yaşar, Lotus İkonografisi ve Uygur Sanatında Lotus, Uluslararası Osmanlı Öncesi Türk Kültürü Kongresi Bildirileri - 4-7 Eylül 1989 Ankara, s. 155-168, Ankara 1997.
Çoruhlu, Yaşar, Türk Sanatındaki İnsan Figürlerine Ellerinde Tuttukları Nesneler Açısından Bir Bakış, Sanatta Anadolu Asya İlişkileriProf. Dr. Beyhan Karamağaralıya Armağan, Hacettepe Üniversitesi Yayınları, s. 153-154, Ankara 2006.
Çoruhlu, Yaşar, Erken Devir Türk Sanatı, Kabalcı Yayınevi, İstanbul 2007.
Esin, Emel, Bezeklik Külliyesinde Dokuzuncu Tapınak, Türkiyemiz, S. 37, s. 1-6, Haziran 1982.
Gömeç, Saadettin, Uygur Türkleri Tarihi ve Kültürü, Atatürk Yüksek Kurumu, Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları, Ankara 1997.
Grünwedel, Albert, Altbuddhistische Kultstatten in Chinesisch Turkestan, Berlin 1912.
Le Coq, A. Von, Chotscho, Berlin 1913.
Le Coq, A. Von, Buried Treasures of Chinese Turkestan (Çev. Anna Barwell), Londra 1928.
Mackerras, Colin, The Uighur Empire-According to the Tang Dynastic Histories, Australian National University Pres, Canberra 1972.
Rice, Tamara Talbot, Ancient Arts of Central Asia, Thames and Hudson Yayınevi, London-New York 1965.
Sümer, Faruk, Türk Devletleri Tarihinde Şahıs Adları, C. 1, Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı Yayını, İstanbul 1999.
Williams, C.A.S., Encyclopedia of Chinese Symbolism and Art Motives, New York 1960.