Fikret KURAN, İbrahim Serkan MISIR, Ömer ALDEMİR, Ercan TUNA, Serhat FIRAT

2018 Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği Yığma Yapılar Bölümü Üzerine Bir Değerlendirme ve Donatısız Yığma Bina Örnekleri için Karşılaştırmalı Analiz

Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği (TBDY-2018), yığma yapıların analizi ve tasarımını konu alan bölümde oldukça kapsamlı değişikliklerle yayımlanmış ve 2019 yılı başında yürürlüğe girmiştir. İlgili bölüme, donatı içeren üç yeni yığma yapı türü eklenmiş, kesit hesabında emniyet gerilmesi yerine taşıma gücü yöntemine geçilmiş ve spektral ivme katsayısı, deprem yükü azaltma faktörü gibi önemli bazı parametrelerde değişikliklere gidilmiştir. Bu çalışmada, TBDY-2018’in ilgili hükümleri değerlendirilmiş ve bir önceki yönetmeliğe göre tasarlanan ve değerlendirilen yığma bina örnekleri için hesaplar TBDY-2018 ile tekrarlanmıştır. Değerlendirme sonucunda, TBDY-2018 yönetmelik kurallarına göre ivme değeri 0.10g düzeyi üzerindeki deprem kuvvetleri altında donatısız yığma bina tasarımı yapmanın, duvar kesitleri büyütülse bile, mümkün olmadığı görülmüştür. Ayrıca, 2007 yönetmeliğine göre tasarlanan mevcut donatısız yığma binalar TBDY-2018 hükümlerine göre kesme kuvveti güvenliğini sağlayamamaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Donatısız yığma binalar, TBDY-2018, yığma bina tasarımı, mevcut bina değerlendirmesi

An Evaluation on Turkey Building Earthquake Code-2018 Masonry Buildings’ Section and a Comparative Analysis for Unreinforced Masonry Building Cases

Turkey Building Earthquake Code (TBEC-2018), was published with quite extensive changes in the Masonry Buildings’ section. This section now covers the design principles for three new types of masonry buildings containing reinforcements and allows the bearing capacity method for section design. There are also changes in some important parameters such as spectral acceleration coefficient and earthquake load reduction factor. In the presented paper, the relevant provisions in TBEC-2018 are evaluated in general. Also, unreinforced masonry building cases designed and evaluated in accordance with the previous code provisions were redesigned and evaluated within the scope of TBEC-2018 for a comparative analysis. It seems that, according to TBEC-2018, it is not possible to design an unreinforced masonry building under earthquake forces for the acceleration levels higher than 0.10g, even if the wall sections are enlarged. In addition, existing unreinforced masonry buildings designed in accordance with 2007 provisions do not provide shear force safety checks according to TBEC-2018 provisions.

Keywords:

Unreinforced masonry buildings, TBEC-2018, design of masonry buildings, evaluation of existing buildings,

PDF

___

Aydınoğlu N., Celep Z., Özer E., Sucuoğlu H., 2007. Deprem bölgelerinde yapılacak binalar hakkında yönetmelik – örnekler kitabı, Bayındırlık ve İskân Bakanlığı, Ankara.
CEN-EN 1996-3, 2005. Eurocode 6-Design of masonry structures-Part 3: Simplified calculation methods for unreinforced masonry structures, European Committee for Standardization, Brussels.
CEN-EN 1998-1, 2004. Eurocode 8-Design of structures for earthquake resistance–Part 1: General rules, seismic actions and rules for buildings. Brussels: European Committee for Standardization.
DİE, 2000. Bina Sayımı, Devlet İstatistik Enstitüsü, Ankara.
Kuran F., 2015. Yeni deprem yönetmeliğinde yığma bina tasarımı ve deprem güvenliği değerlendirmesi için öneriler. 3. Türkiye Deprem Mühendisliği ve Sismoloji Konferansı, 14-16 Ekim 2015, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
Mısır İ.S., Kuran F., Tuna E., Aldemir Ö., Fırat S., 2019. Donatısız yığma bina örneklerinin 2019 Türkiye Bina Deprem Yönetmeliğine göre tasarımı ve mevcut bina değerlendirmesi, 5. International Conference on Earthquake Engineering and Seismology (5ICEES), 8-11 Ekim 2019, ODTÜ, Ankara, Türkiye.
Magenes G., Penna A., 2011. Seismic design and assessment of masonry buildings in Europe: recent research and code development issues. In Proceedings of the 9th Australasian masonry conference, 15-18 February, Queenstown, New Zealand.
Morandi P., Magenes G., 2008. Seismic design of masonry buildings: current procedures and new perspectives. 14th World Conference on Earthquake Engineering, 12-17 October, Beijing, China.
NTC, 2018. Norme Tecniche per le Costruzioni (D.M. 17/01/2018.). Gazzetta Ufficiale, n. 42 del 20/02/2018, Supplemento ordinario n.8.
TBDY, 2018. Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, Ankara
DBYBHY, 2007. Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik, T.C. Bayındırlık ve İskân Bakanlığı, Afet İşleri Genel Müdürlüğü, Deprem Araştırma Dairesi, Erişim adresi: http://www.deprem.afad.gov.tr.
TS EN 1015-1, 2000. Kâgir Harcı - Deney Metotları - Bölüm 1: Tane Büyüklüğü Dağılımı Tayini (Elek Analizi Yoluyla) Türk Standartları Enstitüsü, Ankara.
Tomazevic M., 2009. Shear resistance of masonry walls and Eurocode 6: Shear versus tensile strength of masonry. Materials and Structures 42 (7), 889-907.