Uzamsal Beceri ve Uzamsal Kaygı Arasındaki İlişki: Sınıf Öğretmeni Adayları Üzerine Bir Araştırma

Bu çalışmada, sınıf öğretmeni adaylarının uzamsal becerileri ile uzamsal kaygı düzeyleri arasındaki ilişkinin araştırılması amaçlanmıştır. Uzamsal beceri ve uzamsal kaygı üzerinde önemli bir değişken olduğu düşünülen cinsiyet faktörü de bu araştırmada dikkate alınmıştır. Araştırmaya merkezde iki ve taşrada iki olmak üzere toplam dört üniversitenin üçüncü sınıflarında öğrenim görmekte olan 267 sınıf öğretmeni adayı katılmıştır. Öğretmen adaylarından elde edilen verilerin toplanmasında "Uzamsal Görselleştirme Testi" ile "Uzamsal Kaygı Ölçeği" kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen veriler sonucunda, uzamsal beceriler açısından erkek öğretmen adaylarının kız öğretmen adaylarına göre daha başarılı olduğu bulunmuştur. Ayrıca kız öğretmen adaylarının erkek öğretmen adaylarına göre daha yüksek uzamsal kaygıya sahip oldukları görülmüştür. Uzamsal beceri ile uzamsal kaygı arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki ortaya çıkmıştır. Elde edilen bulgular çerçevesinde önerilere yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Uzamsal beceri, uzamsal görselleştirme, geometri, kaygı, uzamsal kaygı

The Relationship between Spatial Skill and Spatial Anxiety: A Research on Pre-Service Primary-School Teachers

The aim of this study was to investigate the relationship between the spatial skills and anxiety levels of pre-service primary-school teachers. Gender that was considered as an important variable on spatial ability and spatial anxiety was also taken into account in the study. Totally 267 pre-service primary-school teachers studying at the third grades of totally four universities including two in the province and two in the district area participated into the research. “Spatial Visualization Test” and “Spatial Anxiety Scale” were used for collecting the data from pre-service teachers. It was determined as result of the study that pre-service male teachers were more successful rather than the female pre-service teachers in terms of spatial skills. Furthermore, female pre-service teachers were noticed to have higher spatial anxiety rather than the male pre-service teachers. Also it was found a significant negative correlation between the spatial anxiety and spatial skill. Some suggestions were offered within the framework of obtained findings.

Keywords:

Spatial skill, spatial visualization, geometry, anxiety, spatial anxiety,

PDF

___

Ameen, E. C., Guffey, D. M., & Jackson, C. (2002). Evidence of teaching anxiety among accounting educators. Journal of Education for Business, 78(1), 16-22.
Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. (4. Baskı). Ankara: Pegem A. Yayıncılık.
Clements, D. H. (1998). Geometric and spatial thinking in young children. National Science Foundation, Arlington, VA. Eric Document Number: 436232.
Clements, D. H. (2004). Geometric and spatial thinking in early childhood education. In D.H. Clements, J.Sarama, (Eds.), Engaging young children in mathematics (pp. 267-297). New Jersey: Lawrence Erlbaum.
Croos, C. T., Woods, T. A., & Schweingruber, H. (2009). Mathematics learning in early childhood. Washington, DC: National Academies.
Delialioğlu, Ö. ve Aşkar, P. (1999). Contribution of students’ mathematical skills and spatial ability in secondary school physics. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16–17, 34-39.
Dursun, Ö. (2010). The relationships among preservice teachers’spatial visualization ability,geometry self-efficacy, and spatial anxiety. (Yüksek lisans tezi). Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
Dündar, S. (2014). The investigation of spatial skills of prospective teachers with different cognitive. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(1), 102-112. doi: 10.14686/BUEFAD.201416209.
Donald, R. K. (1979). A case for geometry: Geometry is important, it is there, teach it. The Arithmetic Teacher, 26(6), 14.
Erkek, Ö. ve Işıksal-Bostan, M. (2015). Uzamsal kaygı, geometri öz-yeterlik algısı ve cinsiyet değişkenlerinin geometri başarısını yordamadaki rolleri. İlköğretim Online, 14(1), 164‐180, [Online]: http://ilkogretim‐online.org.tr, doi: 10.17051/io.2015.18256.
Ferguson, A. M., Maloney, E. A., Fugelsang, J., & Risko, E. F. (2015). On the relation between math and spatial ability: The case of math anxiety. Learning and Individual Differences, 39, 1-12.
Grande, J. D. (1990). Spatial sense. The Arithmetic Teacher, 37(6), 14-20.
Gunderson, E. A., Ramirez, G., Beilock, S. L., & Levine, S. C. (2013). Teachers’ spatial anxiety relates to 1st- and 2nd-graders’ spatial learning. Journal Compilation, 7(3), 196-199.
Hadley K. M., & Dorward, J. (2011). The relationship among elementary teachers’ mathematics anxiety, mathematics ınstructional practices, and student mathematics achievement. Journal of Curriculum and Instruction (JoCI), 5(2), 27-44.
Kösa, T. (2011). Ortaöğretim öğrencilerinin uzamsal becerilerinin incelenmesi (Doktora tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
Lawton, C. A. (1994). Gender differences in way-finding strategies: relationship to spatial ability and spatial anxiety. Sex Roles, 30(11/12), 765-779.
Lawton, C. A. (1996). Strategies for indoor wayfinding: The role of orientation. Journal of Environmental Psychology, 16, 137-145.
Lawton, C., & Kallai, J. (2002). Gender differences in wayfinding strategies and anxiety about wayfinding: A cross-cultural comparison. Sex Roles, 47, 389-401.
Linn, M. C., & Petersen, A. C. (1985). Emergence and characterization of gender differences in spatial abilities: A meta-analysis. Child Development, 56(6), 1479-1498.
Martin-Dorta, N., Sanchez-Berriel, I., Bravo, M., Hernandez, J., Saorin, J. S., & Contero, M. (2014). Virtual Blocks: a serious game for spatial ability improvement on mobile devices. Multimed Tools Appl, 73, 1575–1595. doi: 10.1007/s11042-013-1652-0.
McClurg, P., Lee, J., Shavalier, M., & Jacobsen, K. (1997). Exploring children's spatialvisual thinking in an HYPERGAMI environment. ERIC Document Number: 408976.
McGee, M. G. (1979). Human spatial abilities: Sources of sex differences. NewYork: Praeger.
National Council of Teachers of Mathematics [NCTM]. (2000). Principles and standards for school mathematics. Reston, VA: National Council of Teachers of Mathematics.
Okagaki, L. R., & Frensch, P. A. (1994). Effects of video game playing on measures of spatial performance: Gender effects in late adolescents. Journal of Applied Developmental Psychology 15, 33-58.
Olkun, S. (2003). Making connections: Improving spatial abilities with engineering drawing. International Journal of Mathematics Teaching and Learning, 3(1), 1-10. Retrieved from http://www.cimt.plymouth.ac.uk/journal/sinanolkun.pdf .
Olkun, S. ve Altun, A. (2003). İlköğretim öğrencilerinin bilgisayar deneyimleri ile uzamsal düşünme ve geometri başarıları arasındaki ilişki. The Turkish Online Journal of Educational Technology – TOJET, 2(4), 86-91.
Orion, N., Ben-Chaim, D., & Kali, Y. (1997). Relationship between earth science education and spatial visualization. Journal of Geoscience Education 45, 129-132.
Özcan, K. V., Akbay, M. ve Karakuş, T. (2016). Üniversite öğrencilerinin oyun oynama alışkanlıklarının uzamsal becerilerine etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(1), 37-52.
Ping, R. M., Bradley, C., Gunderson, E. A., Ramirez, G., Beilock, S. L., & Levine, S.C. (2011). Alleviating anxiety about spatial ability in elementary school teachers. Retrieved from http://csjarchive.cogsci.rpi.edu/proceedings/2011/papers/0442/paper0442.pdf .
Ramirez, G., Gunderson, E.A., Levine, S. C., & Beilock, S. L. (2012). Spatial anxiety relates to spatial abilities as a function of working memory in children, The Quarterly Journal of Experımental Psychology, 65(3), 474-487.
Schmitz, S. (1997). Gender-related strategies in environmental development: effects of anxiety on wayfinding in and representation of a three-dimensional maze. Journal of Environmental Psychology, 17, 215–228.
Schmitz, S. (1999). Gender differences in acquisition of environmental knowledge related to wayfinding behavior, spatial anxiety and self-estimated environmental competencies. Sex Roles, 41(1/2), 71-93.
Turğut, M. ve Yenilmez, K. (2012). Matematik öğretmeni adaylarının uzamsal görselleştirme becerileri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1(2), 243-252.
Turğut, M. ve Yılmaz, S. (2012). İlköğretim 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin uzamsal yeteneklerinin incelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 19, 69-79.
Yenilmez, K., & Kakmaci, Ö. (2015). Investigation of the relationship between the spatial visualization success and visual/spatial intelligence capabilities of sixth grade students. International Journal of Instruction, 8(1), 189-204.
Yıldız, B. ve Tüzün, H. (2011). Üç boyutlu sanal ortam ve somut materyal kullanımının uzamsal yeteneğe etkileri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 41, 498-508.
Yurt, E. ve Sünbül, A. M. (2012). Sanal ortam ve somut nesneler kullanılarak gerçekleştirilen modellemeye dayalı etkinliklerin uzamsal düşünme ve zihinsel çevirme becerilerine etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(3), 1975-1992.