Turizm Rehberliği Alanında Yapılan Akademik Çalışmaların İncelenmesi

Çalışmanın Amacı ve Önemi: Çalışmada turizm rehberliği alanının gelişim seyrini ortaya koymak amacıyla, 2005-2017 yılları arasında; YÖK Tez Merkezinde ve Proquest Veritabanında erişim sağlanan tezler, ULAKBİM ve Google Akademik veri tabanlarındaki erişilebilen ulusal makaleler ve ScimagoJournal& Country Rank’de (SJR) üst sıralarda yer alan 35 turizm dergisinde yayınlanan uluslararası makaleler, Lisansüstü Turizm Öğrencileri Araştırma Kongreleri’nde sunulan bildiriler taranmıştır. Ayrıca 2018 Nisan ayında düzenlenen Balıkesir Turizm Rehberliği Kongresi’nde sunulan bildiriler ve ilk sayısını Haziran 2018’de çıkaran Turist Rehberliği Dergisi’nde yayınlanan makaleler de incelenmiştir. Literatüre bakıldığında daha önce rehberlik alanındaki çalışmaların incelenmesinin sadece ulusal alanla sınırlı kaldığı uluslar arası alandaki akademik çalışmaların da incelendiği bir çalışmaya rastlanmamıştır. Dolayısıyla bu çalışmanın yer alan boşluğu dolduracak nitelikte olması bakımından önem arz ettiği düşünülmektedir.Çalışmanın Yöntemi: Araştırma, kavramsal bir çalışma olarak tasarlanmıştır. İkincil verilerin değerlendirilmesinde bibliyometrik teknik kullanılmıştır. Bibliyometri, çeşitli disiplinlerde alanın gelişim seyrini ortaya koymak için kullanılan bir tekniktir.Bulgular: Taramalar sonucunda erişim sağlanan 40 ulusal tez, 51 uluslararası tez, 32 ulusal makale ve 71 uluslararası makale ve 41 bildiri; sıklık analizi, kelime bulutu analizi ve grafikler yardımıyla çeşitli değişkenler çerçevesinde incelenmiştir. Yapılan incelemelerde turizm rehberliği alanında toplamda 91 tezin yazıldığı bulgulanmıştır. 2005-2017 yılları arasında yayınlanan dergiler arasında yapılan kıyaslamalar sonucunda ulusal makalelerin en fazla Balıkesir Üniversitesi SBE dergisinde (3 adet) yayımlandığı fakat bununla birlikte 2018 yılı Haziran ayında ilk sayısını çıkaran Turist Rehberliği Dergisi’nde ise yayınlanan 5 makalenin olduğu bulgulanmıştır. Uluslararası makaleler en fazla 2013 yılında ve Asia Pacific Journal of Tourism dergisinde yayınlanmıştır. Ayrıca incelenen bildiriler kapsamında, en fazla sayıda bildirinin (58 bildiri) 2018 Nisan ayında düzenlenen Ulusal Turizm Kongresi’nde sunulduğu tespit edilmiştir. Tezler, ulusal-uluslararası makaleler ve bildirilerde en fazla çalışılan konuların; rol, eğitim, hizmet, meslek olduğu görülmektedir. Çalışmanın Özgünlüğü/Bilimsel Katkısı: Elde edilen sonuçlar açısından bu çalışmanın alanla ilgili çalışmalarında araştırmacılara turizm rehberliği alanından en çok çalışılan ve çalışılabilecek konulara yönelik getirilen öneriler bakımından yararlanabilecekleri geniş bir kaynak sunmaktadır. Ayrıca ulusal literatürde dâhil edilmeyen uluslararası alanda yapılan çalışmaları da kapsaması bakımından özgün bir değer taşımaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Turizm, turizm rehberliği, turist rehberi

Examination of Academic Researches on Tourism Guidance Department

Purpose and Importance: In order to reveal the progress of tourism guidance, in this research national theses on Higher Education Board (YOK), international theses on Proquest, the national articles on National Network Center and Information Center (ULAKBIM) and Google Academic database, international top ranking 35 articles on Scimago Journal & Country Rank (SJR), conference papers submitted in National Tourism Congress and Graduate Tourism Student Research Congress are examined. Besides, papers on 1st Tourism Guidance Congress held on 2018 April and articles on Journal of Tour Guiding which published the first issue on 2018 June were examined. Upon examining the literature it is noticed that researches examining tourism guidance department are limited with national basis and no research examining the department on international basis. Hence, this research is thought to be important for filling this gap.Methodology: The research is designed as a conceptual study. Bibliometric technique was used to evaluate secondary data. Bibliometry is a technique used in various disciplines to illustrate the evolution of the field.Findings: As a result of reviews, 40 national theses, 51 international theses and 32 national articles, 71 international articles and 41 international conference papers were analyzed with frequency analysis, word cloud analysis and graphs. It was found that of 91 theses were written in the field of tourism guidance. Comparisons of published journals between 2005-2017 years it was revealed that articles most commonly published (3 article) in Journal of Balıkesir University Social Sciences Institute hovewer, it was found that in Journal of Tour Guiding which published its first issue in 2018 June, there are 5 articles as well. International articles were published mostly in 2013 in Asia Pacific Journal of Tourism. Besides, within the scope of the papers examined, it was determined that the highest number of studies (58 papers) were presented at National Tourism Guidance Congress. The most studied topics in the theses, national articles and papers were determined as role, education, service, occupation. Originality/Value: In terms of the results obtained in this study is thought to be important for the researchers in their field related studies as it provides wide-range of source regarding the mostly searched topics and implications about the topics that might be searched. Also it is thought that this paper has a unique value for containing the international researches on the field that were not included in the previous studies.

Keywords:

Tourism tourism guidance, touristguide, bibliometrics,

PDF

___

Barrios, M.,Borrego, A., Vilagine, A., Olle, C. and Somoza, M. (2008). A Bibliometric Study of Psycho-logical Research on Tourism, Scientometrics 77(3), 453-467.
Cheng, J. C.,Chen, C. Y., Teng, H. Y., and Yen, C. H. (2016). Tour Leaders’ Job Crafting and Job Outcomes: The Moderating Role Of Perceived Organizational Support, Tourism Management Perspectives, 20, 19-29.
Çakıcı, C., Yıldırım, O., ve Karacaoğlu, S. (2013). “Ulusal Turizm Kongreleri Bildirilerinin Bibliyometrik Profili” in 14. Ulusal Turizm Kongresi, ss. 1429-1447, Erciyes Üniversitesi, Kayseri, 2013.
Çimrin, H. (1995). Turizm ve Turist Rehberliğinin ABC’si. Antalya: Akdeniz Kitabevi.
Evren, S., ve Kozak, N. (2013). Bibliometric Analysis Of Tourism And Hospitality Related Articles Published in Turkey. Anatolia – An International Journal of Tourism, 25 (1), 61-80.
Güdü Demirbulat, Ö. ve Tetik Dinç, N.(2017). Sürdürülebilir Turizm Konulu Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Profili. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 14 (2), 20-30.
Hunt, C.,Gao, J., and Xue, L. (2014). A Visual Analysis of Trends in The Titles And Keywords Of Top-Ranked Tourism Journals. Current Issues in Tourism, 17(10), 849-855.
Kozak, N. (2001). Türkiye'de Turizm Pazarlaması Literatürünün Gelişim Süreci: 1972-1999 Yılları Arasında Hazırlanmış Lisansüstü Tez Çalışmaları Üzerine Biyo-Bibliyografik Bir İnceleme, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 12 (1), 26-33.
Nergiz Güçlü, H. (2014). “Türkiye'de Lisansüstü Turizm Tezlerinin Bibliyometrik Profili (1990-2013)”. 7. Lisansüstü Turizm Öğrencileri Araştırma Kongresi, ss. 212-221, Dokuz Eylül Üniversitesi, Aydın, 2014
Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi (2018). https://turizmrehberligi.nevsehir.edu.tr/tr/tanitim (Erişim Tarihi: 02.04.2018).
Özel, H. ve Kozak, N. (2012). “Turizm Pazarlaması Alanında Makalelerin Bibliyometrik Profili (2000-2011) ve Bradford Yasası”. 6. Lisansüstü Turizm Öğrencileri Araştırma Kongresi, ss. 423-432, Antalya, 2012.
Ölçme Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM), Yükseköğretim Kurumları Sınavı, https://www.osym.gov.tr/TR,15288/2018-yks-yerlestirme-sonuclarina-iliskin-sayisal-bilgiler.html (Erişim Tarihi: 13.09.2018).
Palmer, A. L.,Sesé, A., and Montaño, J. (2005). Tourism and Statistics: Bibliometric Study 1998–2002, Annals of Tourism Research, 32(1), 167-178.
Ruhanen, L.,Weiler, B., Moyle, B., and McLennan, C. (2015). Trends And Patterns in Sustainable Tourism Research: A 25-Year Bibliometric Analysis. Journal Of Sustainable Tourism, 23(4), 517-535.
Şahin, S. ve Acun, A. (2015). “Turist Rehberliği Alanının Bibliyometrik Profili (Makaleler ve Lisansüstü Tezler)”, 16. Ulusal Turizm Kongresi, ss. 1456-1475, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale, 2015.
Şahin, S. ve Acun, A. (2015). Turist Rehberliği Alanının Bibliyometrik Profili (Ulusal Turizm Kongreleri Bildirileri), Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(34), 213-234.
Temizkan, P., Çiçek, D., ve Özdemir, C. (2015). Bibliometric Profile Of Articles Published On Health Tourism Sağlık Turizmi Konusunda Yayınlanan Makalelerin Bibliyometrik Profili, International Journal of Human Sciences, 12(2), 394-415.
Turan, A. (2014). “Turizm Konulu Yüksek Lisans Tezlerinin Bibliyometrik Profili (1984-2013)”. 7. Lisansüstü Turizm Öğrencileri Araştırma Kongresi, ss. 3-15 Dokuz Eylül Üniversitesi, Aydın, 2014.
Resmi Gazete, (22.06.2012), Turist Rehberliği Meslek Kanunu, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2012/06/20120622-2.htm (Erişim Tarihi: 23 Mart 2018).
Resmi Gazete, (26.12.2014), Turist Rehberliği Meslek Yönetmeliği, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/02/20130223-10.htm (Erişim Tarihi: 23 Mart 2018)
Dünya Turist Rehberleri Birliği Federasyonu (2014). What is a Tourist Guide? [URL:http://www.wftga.org/tourist-guiding/what-tourist-guide (Erişim Tarihi: 20 Mart 2018).
Yılmaz, İ., Karakuş, Y., Çamlıca, K. ve Toprak, L.S. (2017). Turizm Alanındaki Bibliyometrik Çalışmalar: Türkiye Örneği, TURAN-SAM Uluslararası Bilimsel Hakemli Dergisi, 9(36), 83-88.
Zencir, E. ve Kozak, N. (2012). Sosyal Bilimler Enstitü Dergilerinde Yayımlanan Turizm Makalelerinin Bibliyometrik Profili (2000-2010). 6. Lisansüstü Turizm Öğrencileri Araştırma Kongresi, ss. 673-682, Antalya, 2012.
Zerva, K., and Nijkamp, P. (2016). Tour Guides as Information Filters in Urban Heterotopias: Evidence From The Amsterdam Red Light District, Tourism Management Perspectives, 18, 42-50.

Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
Başlangıç: 2018
Yayıncı: Elbeyi PELİT

Arşiv