Turist Rehberlerinin Tur Cazibesini Artırmada Yararlanabilecekleri Bir Araç Olarak Efsaneler: Afyonkarahisar Efsaneleri Örneği

Amaç ve Önem: Bu çalışmanın amacı, turist rehberlerinin tur cazibesini artırmada yararlanabilecekleri araçlardan biri olan efsane anlatımının önemini ortaya koyarak, geçmişten günümüze kadar gelen Afyonkarahisar ili efsanelerinden örnekler derleyip sunmaktır. Çalışma; tur cazibesini artırmada efsane kullanımının öneminin ortaya konulması ve Afyonkarahisar efsanelerinin turist rehberleri tarafından kullanımı amacıyla bir kaynak oluşturması açısından önemlidir.    Yöntem: Bu çalışmada literatür taraması yöntemi kullanılmış ve konuyla ilgili gerçekleştirilmiş çalışmalardan elde edilen bilgiler derlenerek, ilgili çalışmalarda ortaya çıkan sonuçlar doğrultusunda ilgili taraflara öneriler getirilmiştir.Bulgular: Yapılan incelemede Afyonkarahisar ili ile ilgili yaklaşık 136 adet efsane olduğu bilgisine ulaşılmıştır. Bu efsaneler; türbeler, cami ve mescitler, kabirler, dergâhlar, kaleler, tabiat ve kırlar, taşlar ve kayalar, pınarlar, çeşmeler, kaplıcalar, dağlar ve tepeler, bağlar ve koruluklar, evler ve insanların yaşadığı yerler ile ilgilidir. Sınırlılıklar: Söz konusu literatür taramasında turist rehberlerine kaynak oluşturabilecek “Karahisar Kalesi”, “Şifalı Sular”, “Anıtkaya” ve “Şahitler Kayası” efsanelerine yer verilmiş ve çalışmada açıklamalı metin olarak sunulmuştur. Anahtar Kelimeler: Turist rehberleri, efsaneler, Afyonkarahisar 

Legends As Attractiveness Motıvator of Tour Guıdes: Legends of Afyonkarahisar

Purpose and Importance: The aim of this study is to compile and present examples from the legends of Afyonkarahisar, which has come from the past to the present, by revealing the importance of legendary narrative which is one of the tools that tourist guides can use to increase the tour attractiveness. This research is important that to reveal the importance of the use of legend in increasing the attraction of the tour and to create a source for the use of Afyonkarahisar legends by tourist guides.Methodology: In this study, the literature search method was used and the information obtained from the studies carried out on the topic was compiled and suggestions were made to the related parties according to the results of the related studies.Findings:  In the study, it was reached the information that there are approximately 136 legends about Afyonkarahisar province. These legends are about shrines, mosques and masjids, tombs, dervishes, castles, nature and countryside, stones and rocks, springs, fountains, hot springs, mountains and hills, vineyards and woods, houses and places where people live. Limitations: In the literature review, the legends “Karahisar Castle”, “Healing Water”, “Anıtkaya” and “Şahitler Kaya”, which can create source for tourist guides, are included and they are submitted in the study as a descriptive text.

___

  • Aktaş, S. (2009). Efsanelerin Turistik Çekicilik Üzerine Etkileri:: Turist Rehberleri Üzerine Bir Araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
  • Aktaş, S. ve Batman, O. (2010). Efsanelerin Turistik Çekicilik Üzerine Etkileri: Profesyonel Turist Rehberlerine Yönelik Bir Araştırma, Journal of New World Sciences Academy. Social Sciences. 5, (4), 367-395.
  • Alakuş, E. (2014). Afyonkarahisar Merkezde Yer Adlarına Bağlı Oluşan Efsaneler Derleme-İnceleme-Metinler. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı, Afyonkarahisar.
  • Altun, S. (2018). Tur Rehberlerinin Beden Dili Ve Turist Deneyimine Etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı, İzmir.
  • Atakan, A. (2002). Afyonkarahisar Efsanelerinin Eğitim Açısından İncelenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Orta Öğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Anabilim Dalı, Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenliği, İzmir.
  • Avcıkurt, C. (2009). Turizm Sosyolojisi Genel ve Yapısal Yaklaşım. Detay Yayıncılık, Ankara.
  • Ayva, A. (2002). Türk Dünyasında İnsan Asıllı Göl Efsaneleri. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi. Sayı 12, s. 251-275. a
  • Çokal, Z. (2015). Bir Kültür Elçisi Olarak Profesyonel Turist Rehberinin Turistlere Aktarılan Kültürel Değerlere Katkısına Yönelik Turist Algılamaları: Kapadokya Örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Turizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı, Nevşehir.Günay, Ü. (2003). Türk Halk Dindarlığının Önemli Çekim Merkezleri Olarak Dini Ziyaret Yerleri, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. Sayı : 15 Yıl : 2003/2 (5-36 s.)
  • Kayabaşı, R. G. ve Aydoğan, T. (2018). Aksaray Efsanelerinin Tasnifi Üzerine Bir Değerlendirme, Motif Akademi Halkbilimi Dergisi, Cilt: 11, Sayı: 23, s. 159-173.Kozak Akoğlan, M., Yılmaz Gül, E. ve Çakır, O. (2017). Rekreasyonel Liderlik ve Turist Rehberliği, Kavram ve Kuramlar Üzerinden Bir Analiz. Detay Yayıncılık, Ankara.
  • Kumartaşlıoğlu, S. (2016). Mucizeden Keramete: “Yerden Su Çıkarma” Motifli Efsaneler, Türkiyat Araştırmaları. Yıl: 13, Sayı: 25, Güz 2016, 119-141.
  • Mandaloğlu, M. (2013). Türk Mitolojisinden Anadolu’ya Taşınan Kültür: Geyik Motifi, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. Cilt: 6 Sayı: 27 Volume: 6 Issue: 27.
  • Nar, M. Ş. (2014). “Günümüz Toplumunda Mitler: Anadolu Halk Efsaneleri Üzerine Genel Bir Değerlendirme”, Folklor/Edebiyat, cilt:20, sayı:79, 2014/3.
  • Oğuz, A. (1995). Afyon’dan Derlenen Üç Efsane, Milli Folklor Dergisi. Sayı: 26, s. 99-100.
  • Oğuz, H.H., Soybalı, H.H., Çelik, S. ve Uyan, M. (2013). Afyonkarahisar Kent Rehberi. 1. Baskı, Afyonkarahisar.
  • Özdemir, M.A. ve Kervankıran İ. (2012). Afyonkarahisar İlinin Turizm Gelişimi Ve Çekicilikleri, Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: XIV, Sayı 1, Haziran 2012.
  • Pınarbaşı, G. (2016). Anadolu’ya Adını Veren Kadınlar. Metamorfoz Yayıncılık, İstanbul.
  • Polat, N. (2010). Wellness Turizminde Sürdürülebilirlik Uygulamalarının Tespitine Yönelik Nitel Bir Araştırma Ve Bir Model Önerisi: Afyon İli Örneği, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Kütahya.
  • Yardımcı, M. (2013). Toplumsal İşlevleri Açısından Sandıklı Efsanelerinin Diğer Türk Efsaneleriyle Mukayesesi. http://turkoloji.cu.edu.tr
  • “Efsanelerle Karahisar Kalesi”, (22.09.2007). https://www.haberler.com/efsanelerle-karahisar-kalesi-haberi/ Erişim Tarihi: 5.12.2018.
  • “Afyonkarahisar & Afyon Kalesi” http://www.afyon.bel.tr/icerikdetay/3/2/afyonkarahisar--afyon-kalesi.aspx Erişim Tarihi: 01.12.2018.
  • “Horoz Dede” http://afyon-abdulhalim.blogspot.com/2008/01/horoz-dede.html (07.01.2008). Erişim Tarihi: 02.12.2018.
  • “Afyonkarahisar Efsaneleri”, http://www.afyonkulturturizm.gov.tr/TR-148811/efsaneler.html Erişim Tarihi: 06.12.2018.