Mehtap OMAÇ, Mücahit EĞRİ, Leyla KARAOĞLU

Malatya Merkez Hastanelerinde Çalışmakta Olan Hemşirelerde Mesleki Kesici Delici Yaralanma ve Hepatit B Bağışıklanma Durumları

Sağlık çalışanları meslek hayatlarının herhangi bir döneminde enfeksiyon hastalıkları açısından risk altındadır. Özellikle hemşireler hastalarına bakım verirken kesici-delici alet yaralanmaları veya hasta vücut sıvılarının sıçraması sonucu HIV, hepatit B, hepatit C gibi önemli enfeksiyonlarla diğer sağlık çalışanlarına göre daha sık karşılaşmaktadırlar. Bu çalışma hemşirelerin mesleki kesici delici yaralanma sıklığı ve hepatit B bağışıklanma durumlarını belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmamızda hemşirelerin %67.2' si son üç ay içerisinde en az bir kez kesici delici yaralanma geçirmiştir. Kesici-delici yaralanma geçiren hemşirelerin büyük çoğunluğu enjektör iğneleri ile yaralanmıştır. Kesici-delici yaralanmaya neden olan cismin %24.6' sı hasta kanı veya sıvıları ile temas ettiği bildirilmiştir. Kesici delici yaralanması olan hemşirelerin %70.6' sı harici birimlerde çalışmaktadır (P<0.05). Gece vardiyasında çalışan hemşirelerin %78.1 kesici-delici yaralanma geçirmiş olup gündüz vardiyasında çalışanlara göre daha fazladır (P<0.01). Eğitim düzeyi yaralanma durumunu etkilememektedir. Yaralanma durumunun yaş, medeni durum, çalışılan vardiya,çalışılan birim, çalışılan kurum ve çalışma yılı arasında anlamlı farklılık olduğu bulunmuştur (p< 0.05). Hemşirelerin %5.1' i hepatit B' li olduklarını bildirmişlerdir. Hemşirelerin %70.5 ‘nin hepatit B aşısı yaptırdığı, buna karşın %42.1'nin hepatit B virus testi yaptırmadığı görülmüştür. Araştırmaya katılan hemşirelerin büyük çoğunluğu son üç ay içerisinde mesleki kesici delici yaralanma ile karşılaşmış olup, hepatit B aşısı yaptırma oranları düşük çıkmıştır. Hemşirelere mesleki kazalar sonucu karşılaşabilecekleri patojenlerden korunma yolları, bağışıklama, kazaların önlenmesi gibi mesleki riskler hakkında eğitim verilmelidir. Anahtar kelimeler: Delici-Kesici Yaralanmalar, Hemşireler, Hepatit B

Anahtar Kelimeler:

Delici-Kesici Yaralanmalar, Hemşireler, Hepatit B

Evaluation of Occupational Needlestick-Sharp Injuries and Status of Hepatitis B Immunization on Nurses Working at Malatya Province Hospitals

Health workers at risk in terms of infectious diseases for any period of their professional life. Especially nurses when provide care to patients, needlestick-sharp instruments with injuries or splashing of body fluids of patients as result of HIV, hepatitis B, hepatitis C such as important infections are common than other healthcare professionals. This study has been carried out to define the frequency of the professional needlestick- sharp injuries and the statusof hepatititis B immunization. In our study, 67.2% of our research nurses' have experienced needlestick-sharps injuries at least once within the last three months. Majority of nurses had experienced needlestick-sharps injuries were wounded with injection syringe. Causing needlestick-sharps injuries to cutter of 24.6% in contact patient blood or fluids that have been reported. 70.6% of nurses had experienced needlestick-sharps injuries works external units. 78.1% of nurses had experienced needlestick-sharps injuries works at night shift and higher than day shift (P=0.001). Education level does not affect the status of needlestick- sharps injuries. Age, marital status, working the shift, the unit of work, hospital and work time were found to be significant differences between needlestick-sharp injuries (p<0.05). 5% of nurses reported have hepatitis B. 70.5% of the nurses of hepatitis B vaccine made whereas 42.1% of nurses' was seen as not doing the hepatitis B virus test. The majority of the nurses attended to the study has experienced the professional needlestick-sharp injuries in the last three months and the rates of doing Hepatitis B vaccine have been found low. The nurses should be trained about ocuppational risk as the protection ways from the pathogens resulted from the occupational accidents, immunization and preventing the accident. Key words: Needlestick-Sharp Injuries, Nurses, Hepatit B

Keywords:

Needlestick-Sharp Injuries, Nurses, Hepatit B,

PDF

___

Preventing Needlestick Injuries in Health Care Settings November 1999. DHHS (NIOHS) Publication No: 2000-108.
Slattery M. The epidemic hazards of nursing. Am J Nurs 1998;1:50-53.
3.CDC (Centers for Disease Control and Prevention) recommendations for prevention and control of hepatitis C virus (HCV) infection and HCV-related chronic disease. MMWR 1998;47 (RR–19):1–39.
CDC Workbook for designing, implementing, and evaluating a sharps injury prevention program. Overwiew: Risks and prevention of sharps injuries in healthcare personel 2008;42:51&52.
5.CDC Epidemiology and prevention viral hepatitis B. Recommendations for prevention and control of hepatitis C virus (HCV) infection and HCV-relatedchronic disease 1998;15:RR-7.
Hepatit B vaka ve ölüm sayıları, morbidite ve mortaliteHızları, 1990-2002 T.C. Sağlık Bakanlığı, Temel Sağlık Hizmetleri.
CDC Update universal precautions for prevention of human deficiency virus hepatitis B virus and other blood borne pathogenesin health care settings. MMWR 1988;(37):377- 82:387-8.
Sepkowitz KA, Eisenberg L. Occupational deaths among healthcare workers: Emerg Infect Dis 2005;(11):7.
Eğri M, Pehlivan E. Turgut Özal Tıp Merkezi sağlık hizmeti çalışanlarında kesici-delici yaralanmalar epidemiyolojisi. Sağlık ve Toplum 2000;10:2.
Yang Y-H, Wu M-T, Ho C-K, Chuang H-Y, Chen L, Yang C-Y, Huang H-Y, Wu T-N. Needlestick-sharps injuries among vocational school nursing students in Southern Taiwan. Am J Infect Cont 2004;22:431-35.
Tarantola A, Golliot F, Astagneau P, Fleury L, Brucker G, Bouvet E. Occupational blood and body fluids exposures in health care workers: Four-year surveillance from the Northern France Network. Am J Infect Cont 2003;31:357-63.
Talaat M, Kandeel A,El-Shoubary W, Bodenschatz C, Khairy I, Oun S, Mahoney FJ. Occupational exposure to needlestick injuries and Hepatitis B vaccination coverage among health care workers in Egypt: Am J Infect Cont 2003;31: 469-74.
Sahio J, Gou L, McLaws M L. Estamination of the risk of bloodborne pathogens to health care workers after a needlestick injury in Taiwan Am J Infect Cont 2002;30:15-20.
Ayrancı Ü, Köşgeroğlu N. Needlestick and sharps iınjuries among nurses in the healthcaresector in a city of Western Turkey. J Hosp iınfect 2004;58:216-23.
Prüss A, Giroult E, Rushbrook P, Güvenli Tıbbi Atık Yöntemi. İng. Çevirmen: Şalva T, Karavuş M. Marmara Sağlık Eğitim ve Araştırma Vakfı Yayınevi, İstanbul 2003;21-27.
CDC Sharp injuryprevention program workbook 2008. http://www.cdc.gov/Sharpssafety/pdf/sharpsworkbook 2008.pdf.Erişim tarihi: 15.06.2009.
Tibbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği Resmi Gazete 22 Temmuz 2005- 25883.
Memish ZA, et al. Epidemiology of needlestick and sharps injuries in a tertiary care center in Saudi Arabia. Am J Infect Cont 2002;30:234-41.
Yengil E, Kurçer MA, Sırmatel F. Harran Üniversitesi Araştırma Hastanesinde Hepatit B Yüzey Antijeni pozitif olgularda aile içi bulaşın incelenmesi. Türkiye Klinikleri J Med Sci 2009;29:1612- 617.
Dökmetaş İ, Yalçın AN, Bakır M, Poyraz Ö, Elaldı N, Yalman N. Sağlık personelinde hepatit B ve C seroprevalansı. Mikrobiyol Bül 1995;29:278-83.
Demir İ, Kaya S, Demirci M, Arıdoğan CB. Isparta ili sağlık personelinde Hepatit B Virus seropozitifliğinin araştırılması. İnfeksiyon Dergisi 2006;20:183-187.