Antiepileptik Tedaviye Bağlı Gelişen Hipokalseminin Yol Açtığı Dirençli Konvülsiyon

Yazımızda antiepileptik ilaçların uzun süreli kullanımı sonucunda gelişen hipokalseminin yol açtığı dirençli konvulsiyon olgusu sunulmuştur. Dört yıldır sodyum valproat, fenitoin ve okskarbazepin almakta olan 37 yaşındaki zihinsel engelli kadın hastanın düzenli ilaç kullamasına rağmen son 3 aydır nöbetleri olmaktaymış. 30 yıl önce tonik klonik epilepsi tanısı alan hastamıza 7 yaşından beri antiepileptik ilaç (AEİ) verilmekteymiş. İncelemelerimizde, antiepileptik ilaçların serum konsantrasyonlarının terapötik aralık içinde olduğu belirlendi. Serum biyokimyasında alkalen fosfataz düzeyi normal olmasına rağmen hipokalsemi saptandı. Hastaya uygulanan kalsiyum ve vitamin D tedavisi sonrası nöbetler kontrol altına alındı. Hipokalsemiye neden olabilecek AİE kullanımı dışındaki nedenler dışlandı. Uzun süreli AEİ kullanımı sonrası gelişebilen hipokalsemik nöbetler nadirdir. Düzenli AEİ alımına rağmen nöbet gelişiyorsa hastanın kalsiyum düzeyini kontrol etmek gerekir. Kalsiyum metabolizmasına etkisi olan AEİ'ları kullanan hastalarda bu ilaçların yan etkileri yakın takip edilmeli ve gerekli önlemleri alma konusunda geç kalınmamalıdır. Anahtar kelimeler: Hipokalsemi; Dirençli Konvulsiyon; Acil Servis; Antiepileptik İlaçlar.

Resistant Convulsion Due to Emergent Hipocalsemia Dependent Upon Antiepileptic Treatment

A case of resistant convulsion led by hypocalcemia in association with long-term treatment with antiepileptic drugs has been reported. A 37-year-old, mentally retarded woman was presented with a 12-month history of loss of seizure control, after being seizure-free for 4 years on a fixed regimen of oxcarbazepine, sodium valproate and phenytoin. She had been institutionalized at the age of 7 years and had received anticonvulsant drugs since she was diagnosed with tonic-clonic epilepsy 30 years ago. On investigation, serum concentrations of the anticonvulsant drugs were within the therapeutic range, indicating adequate medication dosages. Serum biochemistry was consistent with hypocalcemia, normal alkaline phosphatase. Seizure control was regained after serum calcium had been normalized with administration of vitamin D and calcium. All possible etiologic factor for hypocalcemia other than antiepileptic therapy were ruled out. Hypocalcemic seizures are uncommon long-term therapy with AEDs. Loss of seizure control in a patient stabilized on AEDs is an indication to check the patient's calcium status. Phsicians should be aware of this rare but devastating side effect AEDs which influence calcium metabolism and strictly fallow up the course to take necessary precautions in early stage. Key words: Hipocalcemia; Antiepileptic Drugs; Emergency Department; Convulsion.

___

  • Kurt A, Kurt ANÇ, Aydın M, Kabakuş N. Karbamezapin ve dirençli hipokalsemi. Fırat Tıp Dergisi 2007;12(1):79-80.
  • Antiepileptik Tedaviye Bağlı Gelişen Hipokalseminin Yol Açtığı Dirençli Konvülsiyon
  • Altınbaşak Ş, Baytok V, Duman M, Artar Ö, Burgut HR, Kayrın L. Uzun süreli antiepileptik alan hastalarda kalsiyum metabolizması ve kemik dansitesi. Epilepsi 1996;2:139-45.
  • Yürekli V, Akkuş S, Akhan G, Tamer MN, Yönden Z. Uzun süreli antiepileptik ilaç tedavisine bağlı osteomalazi. Süleyman Demirel Üni. Tıp Fak Derg 2005;12(2):34-7.
  • Edi. Bora İ, Yeni SN, Gürses C. Arman F. Epilepsi. Nobel tıp Kitabevi. 2008;448-62
  • Apak İ, Tamam Y, Sevim M, Tamam B. Antiepileptik ilaçların tiroid hormon düzeylerine etkisi. Dicle Tıp Dergisi 2006;33(3):145-52
  • İncecik F, Sangün Ö, Melek İ, Duman T. Epilepsi hastalarında valproik asid kullanımının serum proteinleri ve immunglobulinleri üzerine etkisi. Erciyes Tıp Dergisi 2007;29(3):210-14.
  • Yeşiltepe Mutlu GR, Vitrinel A, Ağzıkuru T, Cömert S, Edağ GÇ, Akın Y. Antiepileptik tedavi alan çocuklarda serum hormon düzeyleri. Ege Tıp Derg 2008;47(1):47-50.
  • Pack AM, Morrell MJ. Epilepsy and bone health in adults. Epilepsy Behavior 2004;5:24-9.
  • Ecevit Ç, Aydogan A, Kavakli T, Altinöz S. Effect of carbamazepine and valproate on bone mineral density. Pediatr Neurol 2004;31:279-82.
  • Farhat G, Yamout B, Mikati MA, Demijian S, Sawaya R, Fuleihan GE. Effect of antiepileptic drugs on bone density in ambulatory patients. Neurology 2002;58:1348-53.
  • Kelso ARC, Cock HR. Advances in epilepsy. British Medical Bull 2004;72:135-48.