Ferda ÖNER ERKEKOL, Zeynep Pınar ÖNEN, Nurdan KÖKTÜRK, Can Naci KOCABAŞ, Seçil ÖZKAN, Cansın SAÇKESEN

Türkiye kronik hava yolu hastalıkları önleme ve kontrol programı (gard Türkiye) birinci basamakta çalışan hekim eğitimi bilgi değerlendirme sonuçları

Türkiye kronik hava yolu hastalıkları önleme ve kontrol programı (gard Türkiye) birinci basamakta çalışan hekim eğitimi bilgi değerlendirme sonuçlarıgiriş: Kronik solunum yolu hastalıkları, tüm dünyada sağlık sisteminin önemli bir boyutunu oluşturur ve birinci basamak sağlık hizmetlerinin en fazla kullanıldığı hastalıklar grubundadır. Bu nedenle, birinci basamakta hizmet sunan hekimlerin astım ve kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) konusundaki bilgilerinin sorgulanması ve artırılmasına yönelik çalışılması önemli hale gelmiştir. Bu çalışma, "Global Alliance Against Choronic Respiratory Diseases(GARD)" Türkiye Eylem Planı dahilinde birinci basamak hekimlerinin astım ve KOAH ile ilgili bilgi düzeylerini değerlendirmek ve verilen yüz yüze eğitime bağlı bilgi düzeyi değişimini saptamaya yönelik planlanmıştır.Materyal ve Metod: Birinci basamak hekimlerine astım ve KOAH için yüz yüze eğitim desteği verildi. Bu eğitimler esnasında astım ve KOAH için ayrı ayrı, eğitim öncesi ve sonrasında 25 soruluk bilgi değerlendirme testleri yapıldı. Ön test ve son test doğru bilinirlik yüzdeleri karşılaştırılarak eğitimin bilgi düzeylerine katkısı araştırıldı.Bulgular: Çalışmaya 11 ilden; astım için 1817, KOAH için 1788 doktor katıldı. Eğitim öncesinde astım için %75 ve üzeri doğrulukla bilinen soru sayısı yalnızca dörttü. Buna karşılık 15 soruda doğru bilinirlik oranı %50'nin altındaydı. Tüm test için ön testte, ortalama doğru bilinirlik oranı %45.8'di. Eğitim sonrasında ise ortalama doğru bilinirlik oranı %69.6'ya yükseldi. Eğitim öncesinde, KOAH için, hiçbir sorunun doğru bilinirlik oranı %75 ve üzeri değildi. Buna karşılık 19 soruda doğru bilinirlik oranı %50'nin altındaydı. Tüm test için ortalama doğru bilinirlik oranı %42.0'dı. Eğitim sonrasında ortalama doğru bilinirlik oranı %71.3'e yükselmişti. Sonuç: Ülkemizde astım ve KOAH konusunda birinci basamaktaki bilgi düzeyinin artırılması gerekliliği ve verilen kısa süreli eğitimle en azından erken dönem için bu artışın sağlanabileceği ortaya konulmuştur.

Assessing the knowledge in primary health care following an educational course structured in the context of gard chronic airway diseases national control program

assessing the knowledge in primary health care following an educational course structured in the context of gard chronic airway diseases national control program

PDF

___

1. Ottmani S, Scherpbier R, Chaulet P, Pio A, Van Beneden C, Raviglione M. Respiratory care in primary care services. A survey in 9 countries. WHO/HTM/TB/2004.333. Geneva, Switzerland: World Health Organization, 2004.
2. World Health Organization. The global burden of disease: 2004 update. Geneva, Switzerland: WHO, 2004.
3. National Burden of Disease and Cost Effectiveness Project, Burden of Disease Final Report, Ministry of Health Refik Saydam Hygiene Center Presidency School of Public Health Ankara 2004.
4. Health at a Glance Turkey 2007, Ministry of Health Refik Saydam Hygiene Center Presidency School of Public Health 2007.
5. World Health Organization World Health Report 2004; Changing History. Geneva: World Health Organization, 2004.
6. GARD Book Global Surveillance, Prevention and Control of Chronic Respiratory Diseases: A Comprehensive Approach. ISBN 978 92 4 156346 8 (NLM Classification: WF 140)© World Health Organization 2007.
7. Action Plan of the Global Alliance Against Chronic Respiratory Diseases, 2008-2013, © World Health Organization 2008, ISBN 978 92 4 159720 3.
8. Protection and control program of chronic airway diseases Turkish Republic Administry Basic Health Services, Ankara: Koza Press, 2009, ISBN: 978-975-590-287-6.
9. Yorgancıoğlu A, Türktaş H, Kalaycı O, Yardım N, Buzgan T, Kocabaş A ve ark. The WHO global alliance against chronic respiratory diseases in Turkey (GARD Turkey).Tuberk Toraks 2009;57:439-52.
10. Yorgancıoğlu A, Yardım N, Ergün P, Karlıkaya C, Kocabaş A, Mungan D ve ark. Integration of GARD Turkey national program with other non-communicable diseases plans in Turkey. Tuberk Toraks 2010;58:213-28.
11. Ersu R, Bingöl Karakoç G, Yıldız F, Köktürk N, Mungan D, Ekinci B ve ark. Türkiye'de birinci basamak hekimlerinde astım ve KOAH farkındalığının değerlendirilmesi. Tuberk Toraks 2016;64:152-62.
12. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü. Astım ve KOAH tanı ve tedavisinde birinci basamak hekimler için eğitim modülü katılımcı rehberi. Ankara: Anıl Matbaacılık, 2011.
13. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü. Astım ve KOAH tanı ve tedavisinde birinci basamak hekimler için eğitim modülü eğitimci rehberi. Ankara: Anıl Matbaacılık, 2011:808, ISBN:978-975-590- 337-8.
14. Nascimento O A, Camelier A, Rosa F W, Menezes AMB, Perez-Padilla R, Jardim J R; Latin American Project for the Investigation of Obstructive Lung Disease (PLATINO) Group. Chronic obstructive pulmonary disease is underdiagnosed and undertreated in Sao Paulo (Brazil). Results of the PLATINOStudy. Braz J Med Biol Res 2007;40:887-95.
15. Adams R, Wilson D, Appleton S, Taylor A, Dal Grande E, Chittleborough CR, et al. Underdiagnosed asthma in South Australia. Thorax 2003;58:846-50.
16. Hahn D L, Beasley J W; Wisconsin Research Network (WReN) Asthma Prevalence Study Group. Diagnosed and possible undiagnosed asthma: a Wisconsin Research Network (WReN) Study. J FamPract 1994;38:373-9.
17. van Weel C. Underdiagnosis of asthma and COPD: is the general practitioner to blame? Monaldi Arch Chest Dis 2002;57:65-8.
18. Coates JR, Steven IUD, Beilby J, Coffey G, Litt JC, Wagner C. Knowledge of and reported asthma management among South Australian general practitioners. Br J Gen Pract 1994;44:123-6.
19. Tomson Y, Hasselstrom J, Tomson G, Aberg H. Asthma education for Swedish primary care physicians - a study on the effects of "academic detailing" on practice and patient knowledge. Eur J ClinPharmacol 1997; 53:191-6.
20. Lagerlov P, Veninga CC, Muskova M, Hummers-Pradier E, StalsbyLundborg C, Andrew M, et al. Asthma management in five European countries: doctors' knowledge, attitudes and prescribing behavior. Drug Education Project (DEP) group. Eur Respir J 2000,15:25-9
21. Rovithis E, Lionis C, Schiza SE, Bouros D, Karokis A, Vlachonikolis I, et al. Assessing the knowledge of bronchial asthma among primary health care physicians in Crete: a pre- and post-test following an educational course. BMC Med Educ 2001;1:2.
22. de Sao Jose BP, Camargos PA, Bateman ED, Botelho CM, de Seixas Maciel JG, Mancuzo EV, et al. Primary care physicians' ability to diagnose the most prevalent respiratory diseases. Int J Tuberc Lung Dis 2016;20:1392-8.
23. Çalıkoğlu M, Ulubaş B, Atış S, Tümkaya M. Birinci basamak hekimlerinin astım ile ilgili bilgi ve tutumları. T Klin J AllergyAsthma 2001;3:72-6.
24. Boyacı H, Ilgazlı A, Yıldız F, Şengül C, Özarı E. Kocaeli İlindeki pratisyen hekimlerin asthma konusundaki yaklaşımları. Solunum Hastalıkları 2001;12:179-83.
25. Karadağ B, Güntekin E, Karakoç F, Dağlı E. Çocukluk çağı astımında teşhis ve tedavi hala yetersiz mi? Toraks Derneği 1. Yıllık Kongresi, Bildiri Özet Kitabı sayfa; 65.
26. Günbatar H, Sertoğullarından B, Ekin S, Arısoy A, Sünnetçioğlu A. Aile hekimlerinin KOAH hakkında bilgi düzeylerinin değerlendirilmesi. Van Tıp Dergisi 2014;21: 77-80.
27. Renders CM, Valk GD, Griffin S, Wagner EH, Eijk JT, Assendelft WJ. Interventions to improve the management of diabetes mellitus in primary care, outpatient and community settings. Cochrane Database Syst Rev 2001; CD001481.
28. Veninga CC, Lagerlov P, Wahlstrom R, Muskova M, Denig P, Berkhof J, et al. Evaluating an educational intervention to improve the treatment of Asthma in four European Countries. Au J Respir Crit Care Med 1999;160:1254-62.
29. Voelkel NF. Raising awareness of COPD in primary care. Chest 2000;117(5 Suppl 2):S72-5.
30. Kocabaş A, Burgut R, Bozdemir N. The effect of education on knowledge and attitude of general practitioners regarding asthma. Tubercule and Lung Disease1994; 75(Suppl 1)S:123.
31. Kocabaş A, Burgut R, Seydoğlu G. Changes in the knowledge and attitudes of general practitioners on asthma between1993-1996. ERS 1997;347.
32. Başyiğit İ, Yıldız F, Başoğul A, Boyacı H, Ilgazlı A. Mezuniyet sonrası eğitimin pratisyen hekimlerin KOAH ile ilgili bilgi düzeyine etkisi. Tuberk Toraks 2006;54:51-5.
33. Davis D, O'Brien M, Freemantle N, Wolf F, Mazmanian P, Taylor-Vaisey A. Impact of formal continuing medical education: do conferences, workshops, rounds and other traditional continuing education activities change physician behavior or health care outcomes? JAMA 1999;282:867-74.