Tuğba GÖKTALAY, Beyhan CENGİZ ÖZYURT, Pınar ÇELİK, Ayşın ŞAKAR COŞKUN

Sağlık eğitimi alan 3 ve 4. sınıf öğrencilerinde sigara kullanımı ve etkileyen faktörler: İzlem araştırması

2006-2007 öğretim döneminde, 1 ve 2. sınıfta okuyan Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi ve Manisa Sağlık Yüksekokulu öğrencilerinin sigara kullanım düzeyleri sorgulandı. Aynı öğrencilerin 3 ve 4. sınıfta iken; sigara kullanım düzeyinin değişip değişmediğinin belirlenmesi, bu durumu etkileyen faktörlerin saptanması ve 19 Temmuz 2009 tarihinde yürürlüğe giren yasaya karşı tutumun belirlenmesi amaçlandı. Katılım hızı %80.42 olan çalışma bir izlem araştırmasıdır. Sigara kullanım düzeyi ve etkileyen faktörleri sorgulayan 26 sorudan oluşan yapılandırılmış anket formu hazırlandı. Etik kurul onayından sonra anketler, gözetim altında öğrencilerin sınıflarında toplandı. Yeni anket oluşturulurken ilk anketteki sigara kullanımı ile ilgili sorular değiştirilmeden alındı. İzlem çalışmasında ulaşılan 263 öğrencinin 189'u kız, 74'ü erkek idi. Sigara içmeyi deneme oranı %49, ortalama sigara deneme yaşı 15.7 ± 4.01 (0-23) yıl idi. Erkeklerde ve tıp fakültesinde okuyanlarda sigara içmeyi deneme yaşı daha erkendi. Altı ay ve üzerinde sigara içme oranı ile halen sigara içme oranı artmıştı (p< 0.05). Kızlarda ve tıp fakültesinde okuyan, yurtta kalan, ailesinde sigara içilen öğrencilerde sigara içimi daha fazla idi (p< 0.05). Merak en önemli başlama nedeni (%55.2), ağız kokusu, dişlerde sararma gibi sigaranın hoş olmayan etkisi (%91.7) en sık bırakma nedeniydi. Sigarayı bırakmayı deneme oranı %56.6 idi. Sigara bırakma poliklinikleri hakkında bilgi sahibi olma oranı %75.1, yasanın etkili olacağını düşünme oranı %83.3 idi. Sonuçta sigarayı deneme ve sigara içme oranı zaman içinde artmıştır. Tıp fakültesi öğrencilerinde sigara konusunda eğitimin daha erken sınıflarda yapılmasının, diğer yardımcı sağlık personeli yetiştiren bölümlerde de bu konuda eğitime yer verilmesinin, aynı zamanda öğrencilerin kulüpler ya da çeşitli etkinlikler aracılığıyla sigara ile mücadelenin içine çekilmesinin yararlı olacağı düşünülmektedir.

Level of smoking of 3rd and 4th grade students studying health and related factors: follow-up study

The levels of smoking of 1st and 2nd year students at Faculty of Medicine and Manisa School of Health at Celal Bayar University were investigated in 2006-2007. This study is carried out in order to see if there is a change in the same students' level of smoking while they are in 3rd and 4th year. In addition, the study aimed to examine the factors affecting the level of use and attitudes towards the law effectuated in July 19, 2009. This is a follow-up study with 80.42% return rate. A 26-item structured questionnaire was administered. The participants filled out the questionnaires under supervision of the researchers in their classrooms. The University Institutional Review Board approved the study. The total of participants (263) of the follow-up study included 189 female and 74 male. The rate of experimenting with smoking was 49% with the mean age of 15.7 (SD= 4.01 years). The mean age of experimenting with smoking was the earliest on male students studying at faculty of medicine. The level of smoking was found to be the most on females, studying at faculty of medicine and staying at the dormitory, with smoking parents (p< 0.05). The most important reason to begin smoking was curiosity (55.2%) while bad breath and yellowing of teeth were the reasons to quit (91.7%). 83.3% of the students thought that the law will be effective on quit smoking. The level of both experimenting and use of smoking has been increased over time. It is suggested that medical students' awareness about the danger of smoking should be raised at earlier grades. In addition, lectures should be offered to students at School of Health and they should be encouraged to unite in order to fight with smoking.

PDF

___

1. Bilir N. Dünyada ve Türkiye’de tütün kullanımı epidemiyolojisi. Aytemur ZA, Akçay Ş, Elbek O (editörler). Tütün ve Tütün Kullanımı. İstanbul: Toraks Kitapları (Sayı 10), 2010; 21-35.
2. İlhan F, Aksakal FN, İlhan MN, Aygün R. Smoking prevalence among Gazi University Faculty of Medicine. TAF Prev Med Bull 2005; 4: 188-98.
3. Öğüş C, Özdemir T, Kara A, Şenol Y, Çilli A. Smoking habits of class I and VI medical students at Akdeniz University Medical Faculty. Akciğer Arşivi 2004; 5: 139-42.
4. Mayda AS, Tufan N, Baştaş S. Attitudes towards smoking and frequency of smoking among students of Duzce Medical school. TAF Prev Med Bull 2007; 6: 364-70.
5. Göktalay T, Özyurt BC, Çelik P. Smoking and asthma prevalence in Celal Bayar University Medical School students. Tur Toraks Der 2009; 10: 162-6.
6. Karlıkaya C, Öztuna F, Solak ZA, Özkan M, Örsel O. Tobacco control. Tur Toraks Der 2006; 7: 51-64.
7. Özyurt BC. Determination of passive smoke exposure in primary school children in a rural area in Manisa. Tur Toraks Der 2009; 10: 155-61.
8. Hamzaçebi H, Ünsal M, Dabak Ş, Bilgin S, Aker S. Prevalence of smoking and affecting factors in primary school students in Tekkekoy, Samsun. Tur Toraks Der 2008; 9: 34-9.
9. Ünsal A, Sezgin S. Cigarette smoking status among students of primary school in Erzurum. Tur Toraks Der 2009; 10: 75-81.
10. Ceylan E, Yanık M, Gencer M. The factors that affect attitudes towards smoking among students who are enrolled at Harran University. Tur Toraks Der 2005; 6: 144-50.
11. Telli CG, Solak ZA, Özol D, Sayıner A. Smoking habits among newly registered university students. Solunum 2004; 6: 101-6.
12. Vatan İ, Ocakoğlu H, İrgil E. Determining smoking prevalence among Uludag University Faculty of Medicine. TAF Prev Med Bull 2009; 8: 43-8.
13. Yıldırım Ç, Çelik P, Şakar A, Dinç G. Attitudes of medical students towards smoking. Solunum 2004; 6: 30-5.
14. Pıçakçıefe M, Keskinoğlu P, Bayar B, Bayar K. Smoking prevalence among Muğla School of Health Sciences students and causes of leading increase in smoking. TAF Prev Med Bull 2007; 6: 267-72.
15. Açıkel CH, Kılıç S, Uçar M, Yaren H, Türker T. Smoking prevalence and related factors in health noncommissioned officers college (GMMA-2004). TAF Prev Med Bull 2004; 3: 178-85.
16. Altındağ A, Yanık M, Yengil E, Karazeybek AH. Substance use among university studens in Sanlıurfa. Journal of Dependence 2005; 6: 60-4
17. Tanrıkulu AÇ, Çarman KB, Palancı Y, Çetin D, Karaca M. The prevalence of cigarette smoking among university students in Kars and risk factors. Tur Toraks Der 2009; 10: 101-6.
18. Kaşıkcı M, Ünsal A, Çoban Gİ, Avşar G. Smoking habits of the final grade students at Ataturk University in Erzurum, Turkey. Tur Toraks Der 2008; 9: 93-8.