Eskişehir Deliklitaş Verem Savaş Dispanseri'nde kayıtlı akciğer tüberkülozu olgularının değerlendirilmesi
Tüberküloz (Tbc) ülkemizde önemli bir halk sağlığı sorunudur. Tbc kontrol programlarında verem savaş dispanserlerinin önemli rolleri vardır. Bu çalışmamızda Eskişehir Deliklitaş Verem Savaş Dispanseri'nde Ocak 1990 ve Haziran 2000 tarihleri arasında kayıtlı akciğer Tbc'si olan 891 olguyu retrospektif olarak inceledik. Ortalama yaş 38.9 ± 15.7 yıl olan, 159 (%18.3)'u kadın, 710 (%81.7)'u erkek toplam 869 olgu çalışmaya dahil edildi. En sık görülen başvuru semptomu öksürük (%88.7) idi. Hastaların %81'i ferdi olarak başvururken, %6.4'ü temaslı muayeneleri sonrasında tespit edilmişti. Hastaların %26.5'inde Tbc'li hasta ile temas öyküsü vardı. BCG skar kaydı hastaların %63.6'sında vardı ve bunların %80.3'ünde en az bir skar izi vardı. Tüberkülin deri testi (PPD)'nin hastaların %49.6'sında yapılmış olduğu saptandı. Hastaların %27.7'si kaviteli akciğer Tbc'si idi. Mikrobiyolojik inceleme yapılabilen 775 (%89.1) olgunun 389 (%50.2) 'unda mikroskobik incelemede, 548 (%70.8)'inde kültür incelemesinde basil pozitifliği saptandı. Hastaların %80.3'ü düzenli olarak tedaviyi tamamladı (ortalama tedavi süresi 10.4 ± 2.6 ay). Hastaların %5.8'inde ölüm gözlendi.
The evaluation of pulmonary tuberculosis patients enrolled to Eskişehir Deliklitas Tuberculosis Control Dispensary
Tuberculosis is an important public health problem in our country. Tuberculosis Control Dispensary has been important role in tuberculosis control programme. In this study we retrospectively evaluate 891 pulmonary tuberculosis patients who registered in Eskişehir Deliklitaş Tuberculosis Control Dispensary between January 1990 and June 2000. The mean age was 38.9 ± 15.7years, 159 (18.3%) patients were female, 710 (81.7%) patients were male. The most common symptom was cough (88.7%). 81 percent of patients have been found by examination of symptomatic people while 6.4 percent of them by examination of close contacts. 26.5 percent of patients had close contacts with tuberculosis patients. The scares of BCC uaccine has been recorded 63.6% of the patients and 80.3% percent of them had at least one scare, tuberculin skin test result has been recorded in 49.6% percent of patients. Cauitary pulmonary tuberculosis was a diagnosed of 27.7%. The sputum examination and culture for acid resistant basil has been performed 89.1 % of the patients, 389 (50.2%) of patients had acid fast bacillus in sputum and 548 (70.8%) of patients had culture positiuity. 80.3 percent of the patients has completed regularly their treatments (mean duration 10.4 ± 2.6 months). The mortality rate was 5.8%.
___
- 1. World Health Organization: Treatment of Tuberculosis. Guidelines for National Programmes. Geneva, 1997.
- 2. Özkara Ş, Aktaş Z, Özkan S, Ecevit H. Türkiye’de tüberkülozun kontrolü için kılavuz. TC. Sağlık Bakanlığı Verem Savaş Daire Başkanlığı, Ankara, 1999.
- 3. Koç HA, Karagöz T. Tüberkülozda epidemiyolojik ölçütler ve yaş grupları analizi. Solunum Hastalıkları 1997; 8:621-34.
- 4. Kuzuca İG, Canbakan SÖ, Mutlu AG, Küsmez AC. Ankara 2 nolu Verem Savaş Dispanseri’nde 1996-1997 yıllarında izlenen 256 hastanın retrospektif olarak değerlendirilmesi. Solunum Hastalıkları 1999; 10: 16-22.
- 5. Aktaş E, Görgüner M, Sağlam L ve ark. Erzurum Verem Savaş Dispanseri’nde kayıtlı aktif tüberkülozlu hastaların değerlendirilmesi (ön rapor). Tüberküloz ve Toraks Dergisi 1998; 46: 63-8.
- 6. Koç N, Keskiner N, Zeybekoğlu E ve ark. Antalya ili merkez ve ilçe dispanserlerinde 1995 yılında izlenen 335 tüberkülozlu olgunun değerlendirilmesi. XXI. Ulusal Türk Tüberküloz ve Göğüs Hastalıkları Kongre kitabı, 17-19 Ekim 1996, Marmaris 129-35.
- 7. Akkaya A, Şahin Ü, Turgut E, Ünlü M. Isparta ve Burdur bölgelerindeki verem savaş dispanserlerine kayıtlı tüberkülozlu olguların araştırılması. Tüberküloz ve Toraks Dergisi 1998; 46: 362-8.
- 8. Öztop A, Şirin Y, Oğuz VA, Çakmak R. Verem savaş dispanseri hizmet değerlendirme çalışması. Tüberküloz ve Toraks Dergisi 2000; 48: 243-7.
- 9. Kıter G, Coşkunol İ, Alptekin S. İzmir Eşrefpaşa Verem Savaş Dispanseri’nde Ocak 1997-Haziran 1998 döneminde kayıtlı tüberkülozlu hastaların değerlendirmesi. Tüberküloz ve Toraks Dergisi 2000; 48: 333-9.
- 10. Şenyiğit A, Işık R, Coşkunsel N ve ark. Akciğer tüberkülozlu 441 vakanın retrospektif olarak incelenmesi. Solunum Hastalıkları 1997; 8: 203-15.
- 11. Çelenk M. Tüberküloz epidemiyolojisi. Türkiye Klinikleri Tıp Bilimleri Dergisi 1994; 14: 391-403.
- 12. Ekim NN, Levent E, Köktürk O, Küsmez C. Primer tüberküloz tanısında üç kriter. Solunum Hastalıkları 1998; 9: 55-64.
- 13. Özşahin SL, El R, Akkurt İ, Kısabacak Z. Verem savaş dispanserlerinin akciğer tüberkülozlu SSK’lı hastalara yaklaşımı. Solunum Hastalıkları 1997; 8: 241-50.
- 14. Verem Savaş Daire Başkanlığı, Bilgi İşlem Merkezi 1996 Yılı Türkiye Geneli VSD çalışma raporu.
- 15. Verem Savaş Daire Başkanlığı, Bilgi İşlem Merkezi 1997 Yılı Türkiye Geneli VSD çalışma raporu.
- 16. Deveci F, Muz H, Kıraç H. Elazığ Verem Savaş Dispanseri’nde 1997 ve 1998 yıllarında izlenen 272 tüberkülozlu olgunun değerlendirilmesi. Solunum Hastalıkları 2000; 11: 188-95.
- 17. Verem Savaş Daire Başkanlığı, Bilgi İşlem Merkezi 1995 Yılı Türkiye Geneli VSD çalışma raporu.
- 18. Çalışır HC, Ulukavak T, Türker G ve ark. Tüberkülozda “tedavi başarısızlığına” neden olan etkenler. Solunum Hastalıkları 1997; 8: 225-33.
- 19. Doğan O, Kılıçkap Z, Erdoğan AR. Tüberkülozda bunaltı belirtileri ve depresyon. Tüberküloz ve Toraks Dergisi 1992; 40: 264-75.
- 20. Kocabaş A. Tüberküloz tedavisinin temelleri. Kocabaş A (editör). Tüberküloz Kliniği ve Kontrolü. Adana: Çukurova Üniversitesi Basımevi, 1991: 273-93.
- 21. Kocabaş A, Akkaya T, Gidener S. Tüberkülozlu hastalarda tedaviye uyumsuzluk sorunu. Tüberküloz ve Toraks Dergisi 1985; 33: 258-69.