Rezan DEMİRALAY

Akciğer ve akciğer dışı organ tüberkülozunun klinik ve epidemiyolojik özelliklerinin karşılaştırılması

Bu çalışmada, akciğer tüberkülozu ve akciğer dışı organ tüberkülozunun klinik ve epidemiyolojik özelliklerini karşılaştırmak amacıyla, İsparta Merkez, Yalvaç ve Eğirdir Verem Savaş Dispanserleri'nde kayıtlı 403 akciğer tüberkülozlu ve 110 akciğer dışı organ tüberkülozlu olgu retrospektif olarak incelendi. Akciğer tüberkülozunda en sık görülme yaş grubunun 20-29 ve 30-39, ikinci sıklıkla görülme yaş grubunun 50-59 ve 60-69 olduğu saptandı. Erkek/kadın oranının 1.9, %84.1'inin ilkokul ve altında eğitimli, %50.4'ünün il merkezi ve ilçelerde yerleşik, %69.2'sinin sosyal güvencesiz, %8.9'unun temas öykülü, %8.7'sinde eşlik eden bir hastalık olduğu görüldü. En sık rastlanan semptomların sırasıyla öksürük, gece terlemesi ve balgam çıkarma ve tanıda gecikmenin ortalama 73.8 gün olduğu saptandı. Akciğer dışı organ tüberkülozunda ise en sık görülme yaş grubunun 20-29, erkek/kadın oranının 1.0, %80.0'ının ilkokul ve altında eğitimli, %61.8'inin il merkezi ve ilçelerde yerleşik, %67.3'ünün sosyal güvencesiz, %6.4'ünün temas öykülü, %3.6'sında eşlik eden bir hastalık, en sık rastlanan semptomların sırasıyla gece terlemesi, öksürük ve lokal semptomlar ve tanıda gecikmenin ortalama 154.6 gün (31.9 gün ile plevra tüberkülozunda en kısa ve 637.0 gün ile iskelet sistemi tüberkülozunda en uzun) olduğu tespit edildi. Bu bulgular semptom ve tanıdaki gecikme dışında klinik ve epidemiyolojik özellikler açısından 2 grup arasında bir farklılık olmadığını göstermektedir.

Comparison of the clinical and epidemiological characteristics of pulmonary and extrapulmonary tuberculosis

In this work, for the purpose of comparing the clinical and epidemiological characteristics of pulmonary tuberculosis and extrapulmonary tuberculosis, 403 pulmonary tuberculosis cases and 110 extrapulmonary tuberculosis cases registered in İsparta, Yalvaç and Eğirdir Tuberculous Control Dispanseries were rewieved retrospectively. In the pulmonary tuberculosis group, it was found that the most frequent age groups were 20-29 and 30-39 years old, and the second frequent age groups were 50-59 and 60-69 years old, the man/woman ratio was 1.9, 84.1% of the cases were educated at or above primary school, 50.4% of the cases were living in urban areas, 69.2% of the cases had no social security, 8.9% of the cases had the history of close contact, 8.7% of the cases had a disease accompanying to tuberculosis, the most frequent symptoms were respectively cough, night sweets and sputum, and the average delay in diagnosis was 73.8 days. In the extrapulmonary tuberculosis group, it was found that the most frequent age group was 20-29 years old, the man/woman ratio was 1.0, 80.0% of the cases were educated at or above primary school, 61.8% of the cases were living in urban areas, 67.3% of the cases had no social security, 6.4% of the cases had the history of close contact, 3.6% of the cases had a disease accompanying to tuberculosis, the most frequent symptoms were respectively night sweets, cough and local symptoms, and the average delay in diagnosis was 154.6 days (the shortest in pleura tuberculosis with 31.9 days and the longest in skeletal system tuberculosis with 637.0 days). All these results suggest that there were no differences in the clinical and epidemiological characteristics between the two groups apart from the symptoms and the delay in diagnosis.

PDF

___

1.Bilgiç H. Tüberküloz epidemiyolojisi. Kocabaş A (editör). Tüberküloz Kliniği ve Kontrolü. 1. Baskı. Adana: Çukurova Üniversitesi Basımevi, 1991: 432-6.
2. Gürses H. Tüberkülozda infeksiyon ve hastalık gelişimini etkileyen faktörler. Kocabaş A (editör). Tüberküloz Kliniği ue Kontrolü. 1.Baskı. Adana: Çukurova Üniversitesi Basımevi, 1991: 1114.
3. Çelenk M. Tüberküloz epidemiyolojisi. Türkiye Klinikleri Tıp Bilimleri 1994; 14:391-403.
4. Kılınç O,Halilçolar H, Yorgancıoğlu A ve ark. Ekstrapulmoner tüberküloz. Solunum 1996; 20: 559-66.
5. Çalışır HC, Şipit T, öğretensoy M. Tüberküloz: Tanı ve tedavisi. Tüberküloz ve Toraks 1998; 46: 81-9.
6. Aktoğu S, Yorgancıoğlu A, Çırak K, et al. Clinical spectrum of pulmonary and pleural tuberculosis: A report of 5.480 cases. Eur Respir J 1996; 9:2031-5.
7. Sümbüloğlu K, Sümbüloğlu V. Biyoistatistik. 7. Baskı. Ankara: Hatiboğlu Yayınevi, 1997.
8. Biber Ç, Bektaş B, Erdoğan Y ve ark. Tüberkülozda multiorgan tutulumu. XXI. Ulusal Türk Tüberküloz ve Göğüs Hastalıkları Kongresi Kitabı 1996: 391-7.
9. Çelik P, Akın M, Yensel Ş ve ark. Tüberküloz olgularının yaş gruplarına göre klinik ve radyolojik olarak karşılaştırılması. XXI. ulusal Türk Tüberküloz ve Göğüs Hastalıkları Kongresi Kitabı 1996: 99-106.
10. Çobanlı B, Acıcan T, Ayas G ue ark. Akciğer tüberkülozlu 1026 olgunun klinik, bakteriyolojik, radyolojik ve tedavi yaklaşımları açısından değerlendirilmesi. Tüberküloz ue Toraks 1994; 42: 252-6.
11. Özşahin SL, El R, Karacan ÖZ ve ark. SSK Ballıdağ Göğüs Hastalıkları Hastanesi'ne sevk edilen tüberküloz hastalarının bazı özellikleri. XXI. Ulusal Türk Tüberküloz ue Göğüs Hastalıkları Kongresi Kitabı. 1996: 119-28.
12. Koç HA, Karagöz T. Tüberkülozda epidemiyolojik ölçütler ve yaş grupları analizi. Solunum Hastalıkları 1997;8:621-34.
13. Aktoğu S, Yorgancıoğlu A, Çırak K ve ark. Akciğer tüberkülozunda epidemiyolojik, klinik ve radyolojik bulgular (5480 olgunun analizi). Solunum 1996; 20: 213-22.
14. Koç N, Keskiner N, Zeybekoğlu E ve ark. Antalya ili merkez ue ilçe dispanserlerinde 1995 yılında izlenen 335 tüberkülozlu olgunun değerlendirilmesi. XXI. Ulusal Türk Tüberküloz ve Göğüs Hastalıkları Kongresi Kitabı 1996: 129-35.
15. Dinç G, Dönmez L, Aktekin M. Verem Savaş Dispanserleri hizmet değerlendirme çalışması. Solunum 1996; 20: 169-76.
16. Bilgiç H, Aydilek R, Kaya N, Demirci N. Tüberkülozda yaş-cins ue eğitim düzeyinin önemi. Tüberküloz ve Toraks 1987; 35: 61-70.
17. Çalışır HC, Açık M, Öğretensoy M, Ökten F. Tüberkülozlu olguların sosyal ve ekonomik koşulları. Solunum Hastalıkları 1997:8:63541.
18. Tabakoğlu E, Hatipoğlu ON, Otkun M ve ark. Trakya bölgesindeki tüberküloz olgularının değerlendirilmesi. XXI. Ulusal Türk Tüberküloz ve Göğüs Hastalıkları Kongresi Kitabı 1996: 137-42.
19. Kocabaş A. Günümüzde ve gelecekte tüberküloz tanısı. Kocabaş A (editör). Tüberküloz Kliniği ue Kontrolü. 1. Baskı. Adana: Çukurova Üniversitesi Basımevi, 1991: 243-62.
20. Özşahin SL, Karacan Ö, El R. Akciğer tüberkülozunda tanıda gecikme. XXI. Türk Tüberküloz ve Göğüs Hastalıkları Kongresi Kitabı 1996:317-27.
21. Dodurgalı R, Can H, Atabey F ve ark. Ekstrapulmoner yerleşimli tüberküloz olguları. XXI. Ulusal Türk Tüberküloz ve Göğüs Hastalıkları Kongresi Kitabı. 1996: 279-82.
22. Altın S, Morgül M, Yolsal M ve ark. Tüberkülozlu hastalarımıza genel bakış. Solunum 1996; 20: 891-8.
23. Weir MR, Thornton GF. Extrapulmonary tuberculosis: Experience of a community hospital and rewiew of the literature. Am J Med 1985; 79: 467-78.