Görünmez katil: Neonatal tetanoz

Neonatal tetanoz (NNT), tüm dünyada aşıyla korunabilir hastalıklardan ölümler içinde ikinci sırada gelmektedir. Doğum öncesi bakım hizmetlerinin sınırlı verildiği, doğumların kirli ortamlarda, eğitimsiz kişilerce yaptırıldığı ve tetanoza karşı bağışıklamanın yetersiz olduğu az gelişmiş ülkelerde önemli bir halk sağlığı sorunudur. Araştırmalar pek çok ülkede olguların küçük bir bölümünün bildirildiğini göstermiştir. Bu nedenle NNT, “sessiz/görünmez katil” olarak adlandırılmaktadır. Türkiye’de 2004 yılında 15 olgu görülmüş, 12’si ölümle sonuçlanmıştır. NNT’nin eliminasyonunu gerçekleştirebilmek için uygulanacak yöntemler; gebe kadınların en az iki doz tetanoz toksoidi ile aşılanması ve tüm gebe kadınlar için temiz doğum koşullarının sağlanmasıdır. Buna karşın Türkiye’de iki doz tetanoz aşısı olan kadın oranı sadece %41’dir. Ülkemizde NNT’yi elimine edebilmemiz için gebe kadınların tümüne ulaşılması, ulaşılanlara tetanoz bağışıklamasını da kapsayan nitelikli doğum öncesi bakım hizmeti sunulması ve doğumların sağlıklı koşullarda gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Çiçek ve çocuk felcinin eradikasyonu gibi NNT’nin eliminasyonunu da birinci basamak sağlık çalışanlarının özverili çalışmaları sağlayacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Tetanos toksoidi, Tetanos, Tetani, Aşılama, Aşılar

Invisible murderer: Neonatal tetanus

Neonatal tetanus (NNT) has been secondary in the whole world in the death list of diseases which can be protected by the help of vaccine. It’s an important community health problem in the less-developed countries in which pre-birth care services are limited, assisting a mother at childbirth by uneducated people in dirty atmosphere and the immunity against tetanus is not enough. Studies have shown that minor part of the cases have been expressed in most of the countries. Because of that NNT have been called as “silent/invisible murderer”. In Turkey, in the year of 2003 it has been seen 15 cases, and 12 of them have been resulted in death. The methods which will be applied to carry out the elimination of NNT are; the vaccination of pregnant women with at least two doses tetanus toxoid and providing clean birth conditions for all of the pregnant women. However, in Turkey the proportion of the women who have two doses of tetanus vaccine is 41%. To eliminate NNT in our country, all the pregnant women must be attained, the ones who are attained must be presented with qualified pre-birth care service which also includes tetanus immunity and the births must be carried out under healty conditions. As smallpox and polio eradication, NNT elimination will also be accomplished by self-sacrificing works of personnel in primary health care.

Keywords:

Tetanus Toxoid, Tetanus, Tetany, Vaccination, Vaccines,

PDF

___

1. Immunization, Vaccines and Biologicals, Neonatal Tetanus. WHO. Erişim Adresi: http://www.who.int/vaccines/en/neotetanus.shtml, Erişim Tarihi: 16/08/2005.
2. Expanded Programme on Immunization. The global elimination of neonatal tetanus: progress to date. Wkly Epidemiol Rec 1993; 68:277. Erişim Adresi: http://whqlibdoc.who.int/wer/WHO_WER_1993/WER1993_68_297-304%20 (N%B041).pdf, Erişim Tarihi: 12/08/2005.
3. Bleck TP. Clostridium tetani. In: Mandell GL, Benneth JE, Dolin R. Principles and practise of infectious diease. 4th ed. New York: Curchill Livingstone, 1995.
4. Prevots R. Neonatal Tetanus. Morbidity and Mortality Weekly Report 1999;48: 176–7.
5. Bilgel N. Halk Sağlığı Bakışıyla Ana ve Çocuk Sağlığı. Bursa: Güneş & Nobel Tıp Kitabevi; 1997.
6. Chin J. Control of Communicable Disease Manual. American Public Health Assosiation 17th Edition, 2000.
7. Prevots R. Neonatal Tetanus. Morbidity and Mortality Weekly Report 1999;48: 176–7.
8. Maternal and Neonatal Tetanus Elimination by 2005 Strategies for Achieving and Maintaning Elimination. UNICEF,WHO,UNFPA,2000. Erişim Adresi: http://www.who.int/vaccines-documents/DocsPDF02/www692.pdf, Erişim Tarihi: 05.09.2005.
9. World Health Organization. Progress towards the global elimination of neonatal tetanus, 1990–1998. Wkly Epidemiol Rec 1999; 74: 73–80. Erişim Adresi: http://www.who.int/docstore/wer/pdf/1999/wer7410.pdf, Erişim Tarihi: 29/08/2005.
10. Field Manual for Neonatal Tetanus Elimination. WHO, Geneva, 1999. Erişim Adresi: http://www.who.int/vaccines-documents/DocsPDF/www9563.pdf, Erişim Tarihi: 02/09/2005
11. T.C.Sağlık Bakanlığı, Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü. Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Çalışma Yıllığı 2004. Erişim Adresi: http://www.saglik.gov.tr/extras/istatistikler/temel2004/index.htm Erişim Tarihi: 15.12.2005.
12. Ertem M. Genişletilmiş bağışıklama programında sahada sorunlar. I. Ulusal Ana Çocuk Sağlığı Kongresi Kitabı 2001, Ankara. Sf 187–200.
13. Template of a national plan of action for maternal and neonatal tetanus elimination. WHO, Geneva, 2001. Erişim Adresi: http://www.who.int/vaccines-documents/DocsPDF01/www600.pdf, Erişim Tarihi: 07/09/2005.
14. Immunization surveillance, assessment and monitoring, Maternal and Neonatal Tetanus (MNT) elimination, Programmatic update. WHO. Erişim Adresi: http://www.who.int/immunization_monitoring/diseases/MNTE_initiative/en/index2.html Erişim Tarihi: 05.10.2005.