Türk Resim Sanatında Renk Kullanımı

Türk minyatür sanatında biçime yaklaşım ve renge kısaca değinilerek, Türk resim sanatında akımlar, gruplar ve bireyler bağlamında renk; 19. yüzyıl ressamları- İlk Türk ressamları, Çağdaş Türk resminin ilk dönemi – 1914 / Çallı Kuşağı, Müstakil Ressamlar ve Heykeltıraşlar Birliği, D Grubu, Yeniler Grubu, Onlar Grubu ve Soyut Eğilimler sanatçıları ve resimlerinden örneklerle irdelenmiştir. Türk resim sanatında renk kullanımı gruplar bağlamında, bazı istisnalar olsa da genelde Batı sanatında renk kullanımının bir yansıması olarak görselleşmiş ancak bireysel özgünleşme arayışında olan sanatçılarda renk kullanımı daha deneysel ve özgür bir şekilde ortaya çıkmıştır. Yine de Türk resim sanatında yer alan eserlerde, genelleme yapılacak olursa, baskın bir şekilde yer almış olmakla birlikte renk; başlı başına ana öğe ya da ana biçimsel yapı, formun maddesi ya da temel yapısı olarak belirgin bir şekilde işlev kazanmamıştır.

Anahtar Kelimeler:

Renk, Resim, Türk Resmi, Sanat

Use of Colour in Turkish Painting

The study explains briefly the approach to form in the Turkish Miniature and the color, with examples from different groups and individuals of the Turkish art of painting, including 19th Century Painters, First Turkish Painters, First Period of Contemporary Turkish Art – 1914 / Age of Çallı, Association of Individual Painters and Sculptors, Group D, New Painters Group, Group 10s.The use of colour in the Turkish Painting in terms of groups has been generally visualized as a reflection of use of colour in the Western Art, but the artists seeking individual authenticity have been and worked more experimental and free. Still, in works of arts of Turkish painting, even though the painters have generally used the colour in their paintings dominantly, the colour has never acquired a distinct function as the main element or main formal structure, or main structure or substance of form.

Keywords:

Colour, Painting, Turkish Painting, Art,

PDF

___

Akay, A., Bedri Rahmi Eyüboğlu Sempozyumu, İstanbul, MSGSÜ, 2011. Arslan, N., “Yeniler Grubu”, Eczacıbaşı Sanat Ansiklopedisi, İstanbul, Yapı-Endüstri Merkezi Yayınları, 1997, s.1376, 1939. Ayan, A., Bedri Rahmi Eyüboğlu Sempozyumu, MSGSÜ, İstanbul, 2011. Bağcı, S., Çağman, F, Renda, G. ve Tanındı, Z., Osmanlı Resim Sanatı, Ankara, T.C.. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, 2012, s.262. Bedri Rahmi Eyüboğlu 1913 – 1975, Milliyet Sanat Dergisi, Sayı: 151, İstanbul, 26 Eylül 1975. Berk, N., Hoca Ali Rıza, Ankara, T.İ.B., 1986, s.26, 27. Boran, M., Türk Minyatür Sanatında Renk (Yüksek Lisans Tezi), Van, Yüzüncü Yıl Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Güzel Sanatlar Eğitimi Anabilim Dalı /Resim - İş Eğitimi Bilim Dalı, 2000, s. V. Çoker, A. , “Avni Lifij’in Sanatı”, Avni Lifij Poşadlar, İstanbul, Aksoy Grafik, 1984, s. XXVII. Çoker, A. ve İskender, K., “Cumhuriyet Dönemi-Resim”, Eczacıbaşı Sanat Ansiklopedisi. İstanbul, Yapı-Endüstri Merkezi Yayınları, 1997, s. 370, 371, 373. Dal, E., “D Grubu”, Eczacıbaşı Sanat Ansiklopedisi, İstanbul, Yapı-Endüstri Merkezi Yayınları, 1997, s. 416, 417. Dal, E. “Eyuboğlu, Bedri Rahmi”, Eczacıbaşı Sanat Ansiklopedisi, İstanbul, Yapı-Endüstri Merkezi Yayınları, 1997, s.573. Duben, İ., Türk Resmi ve Eleştirisi, İstanbul, Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2007, s. 29, 74, 77, 86, 87, 88, 92, 94, 95, 142, 147, 148, 150, 153, 154. Durmuş, M., “Bedri Rahmi Eyuboğlu ‘nun Şiirlerinde Işık ve Renk Unsuru”, Türkoloji Dergisi, C.14, S.1, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi, 2001, s.239- 254. Elibal, G., Aliye Berger Sergi Kataloğu, Devlet Güzel Sanatlar Akademisi, İstanbul, 1975, s.18. Epikman, R, Osman Hamdi, MEB. İstanbul, 1967, s. 3. Elden, E., Osman Hamdi Bey Sözlüğü, Ankara, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, 2010, s. 24. Erbil, D., Bedri Rahmi Eyüboğlu Sempozyumu, İstanbul, MSGSÜ, 2011. Erol, T., Nazmi Ziya, İstanbul, Yapı Kredi Kültür Yayınları, 1995, s. 234. Eyuboğlu, B. R., “Merhaba Renk”, Delifişek (Sanat Yazıları), Ankara, Bilgi Yayınevi, 1975, s. 155-157. Bedri Rahmi Eyüboğlu Yaşasın Renk (Katalog), İstanbul, İş Bankası Kültür Yayınları, 2008. Germaner, S. 18. Yüzyıl Avrupa Resmi, İstanbul, Kabalcı, 1996. Giray, K., Ferruh Başağa. İstanbul, MAS Matbaacılık A.Ş., 2003. Gören, A. K. , Avni Lifij, İstanbul, Yapı Kredi Yayınları, 2001, s. 320. Şahin, E., “1914 Kuşağı”, Eczacıbaşı Sanat Ansiklopedisi, İstanbul, Yapı-Endüstri Merkezi Yayınları, 1997, s. 245. Şerifoğlu, Ö. F., Hoca Ali Rıza 1858-1930, İstanbul, Yapı Kredi Yayınları, 2005, s.56. İpşiroğlu, N., Görsel Sanatlarda Alımlama ve Sanatlararası Etkileşim, İstanbul, Hayalperest Yayınevi, 2013, s. 170, 173. Kınaytürk, H., Nurullah Berk, Türk Ressamları: 4., İstanbul, Garanti Bankası Yayınları. 1996. Müftüoğlu, M. O., “Renk Üzerine Söyleşi”, İstanbul, MSGSÜ, 2016. Müftüoğlu, M. O., Türk Resim Sanatında Desen’in İşlevi (Sanatta Yeterlik Eser Metni), İstanbul, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Resim Anasanat Dalı, 2005, s. 75. Nesin, A., Aliye Berger Sergi Kataloğu, İstanbul, Devlet Güzel Sanatlar Akademisi, 1975, s.10. Ocvirck, Stinson, Wigg, Bone, Cayton, Sanatın Temelleri Teori ve Uygulama, Çev. N. Balkır Kuru, İzmir, Karakalem Kitabevi Yayınları, 2015, s. 10. Öndin, N., Gelenekten Moderne Türk Resmi Estetiği 1850-1950, İstanbul, İnsancıl Yayınları, 2011, s. 59, 70, 87, 104. Özsezgin, K., İbrahim Çallı, İstanbul, Yapı Kredi Yayınları, 1993, s.138. Kırmızı ve Sanat, P Dünya Sanatı Dergisi, Sayı: 50. İstanbul, Raffi Portakal Antikacılık Müzayede, 2008, s. 62. Renda, G., Erol, T. ve Berk, N., Başlangıcından Bugüne Çağdaş Türk Resim Sanatı Tarihi, İstanbul, Tiglat Yayınevi, 1981. Rona Z., Namık İsmail, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 1992, s. 117.