Hâkimiyet-i Milliye Gazetesine Göre Millî Mücadele Yıllarında Rusya İle Münasebetler

Millî Mücadele devam ederken Ankara’da Mustafa Kemal’in kurmakta olduğu Türkiye Cumhuriyeti ile Rusya arasında çeşitli münasebetler olmuştur. Rusya’da Çarlık yönetiminin ihtilâlle sona ermesinden sonra yeni yönetim oluşmuştur. Rusya’daki yönetim değişikliği Türkiye’yi de yakından ilgilendirmiştir. Bu yıllarda Rusya, Millî Mücadele boyunca Ankara’daki yeni yönetime yardımda bulunacak kadar Türkiye’yi desteklemiştir. Ankara’da bizzat Mustafa Kemal tarafından editörlüğü yapılarak basılan Hâkimiyet-i Milliye gazetesinde Mustafa Kemal imzasıyla yayımlanan yazılarda Rusya ile münasebetlerimiz bizzat Mustafa Kemal’in ifadeleriyle ortaya çıkmaktadır. Atatürk’ün Rusya’daki yeni yönetime bakışı ve bu doğrultuda Türk- Rus ilişkileri Hâkimiyet-i Milliye’nin farklı nüshalarında görülebilmektedir. Bu nüshalardan olan “Türkler ve Müttehid Rus Cumhuriyeti Münasebeti” veya “Millî Ordu-Kızıl Ordu” gibi yazılar Atatürk’ün Rusya’ya bakışını kamuoyuna duyurması bakımından dikkate değerdir. Atatürk’ün daha önce yayımlanmamış bu yazıları Milli Mücadele döneminde Ankara’da yeni teşekkül eden Türkiye’nin siyasi politikasını yansıtması bakımından önem taşımaktadır. Düzenli aralıklarla Ankara Ulus’ta çıkan Hakimiyet-i Milliye gazetesinin günümüze kadar yayımlanmamış bu konuyla ilgili nüshaları bizzat Mustafa Kemal imzasını taşımaktadır. Eski harflerle basılan gazetenin farklı nüshaları incelendiğinde o dönem Türkiye Rusya ilişkileri daha net anlaşılmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Millî Mücadele, Hâkimiyet-i Milliye gazetesi, Turkey-Russia relations

Relations With Russia In The National Struggle Years According To Newspaper of Hâkimiyet-i Milliye

Keywords:

National Struggle, newspaper of Hâkimiyet-i Milliye, Turkey-Russia relations,

PDF

___

Akis, Metin (2015). Osmanlı Kadı Sicillerine Göre 16. Yüzyılın İkinci Yarısında Antep’te Sosyal Yaşam İçerisinde Kişileri Kandırmaya Yönelik Hareketler ve Dönemlere Göre Değişimi, Yalan Kitabı, Kitabevi Yay, İstanbul
Akis, Metin, (2007). XVI. Yüzyılda Ayntab Sancağında Ticaret ve Sosyal Zümreler, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Kurumu, 38. ICANAS Bildirileri Kitabı, Ankara 2007
Hüseyin Râgıb, Türkiya-Sovyet Dostluğu, Hâkimiyet-i Milliye, 21 Şubat 1337 / Pazartesi, Numara 114, Sayfa 1, Sütun 1-2
İmzasız, Rusya’nın Boğazlardaki Nokta-i Nazarı, Hâkimiyet-i Milliye, 16 Teşrin-i Evvel 1338 / Pazartesi, Numara 635, Sayfa 2, Sütun 3-4
İmzasız, Türkiya ve Rusya Münasebâtı, Hâkimiyet-i Milliye, 15 Kânûn-ı Sâni 1337 / Cumartesi, Numara 97, Sayfa 2, Sütun 3-4
İmzasız, Sovyet Rusya’sı Zaferimizi Tebrik Ediyor, Hâkimiyet-i Milliye, 8 Nisan 1337 / Cuma, Numara 154, Sayfa 1, Sütun 2-3
Mustafa Kemal, Türkler ve Müttehid Rus Cumhuriyeti Münasebeti, Hâkimiyet-i Milliye, 8 Temmuz 1336 / Perşembe, Numara 44, Sayfa 3, Sütun 1-2-3
İzmir Mebusu Mahmud Esat, Türkiya-Rusya Dostluğu, Hâkimiyet-i Milliye (Başyazı), 29 Kânûn-ı Evvel 1337 / Perşembe, Numara 391, Sayfa 1, Sütun 1-2
Hüseyin Râgıp, Millî Ordu-Kızıl Ordu, Hâkimiyet-i Milliye (Başyazı), 14 Şubat 1337 / Pazartesi, Numara 108, Sayfa 1, Sütun 1-2
Rıza Nur – Yorgi Çiçerin, Türk-Rus Muahedenâmesinin Metni, Hâkimiyet-i Milliye, 25 Mart 1337 / Cuma, Numara 142, Sayfa 1, Sütun 5-6
Sonyel, Salâhi Ramadan, Türk Kurtuluş Savaşı ve Millî Politika, TTK Basımevi, Ankara 1986, Cilt II, s. 8